محسن بهشتیان؛ عضو کارگروه کتابفروشان اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در گفت‌‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) بیان کرد: قاعدتاً ناشران برای فروش کتاب‌هایشان به کتابفروشان نیاز دارند، ولی متاسفانه برخی اقدامات آن‌ها مقدمات حذف و تعطیلی آن‌ها را ایجاد می‌کند.
 
وی ادامه داد: فروش کتاب توسط ناشران به نوعی دور زدن موزع و کتابفروش و منجر به حذف آنان است و این موضوع مساله‌ای جدی به‌شمار می‌آید که باید از سوی اهالی صنعت نشر جدی گرفته شود.
 
بهشتیان با اشاره به تبعات این موضوع توضیح داد: زمانی که حقوق کتابفروشان رعایت نمی‌شود، مشکلات اقتصادی آن‌ها بیشتر‌وبیشتر می‌شود، کم‌کم کتابفروشی‌های مستقل تعطیل می‌شوند و این بزرگترین ضربه به نشر است؛ زیرا کتابفروشی‌ها شاخک‌های ارتباطی ناشران و مردم هستند.
 
تخفیف‌ها بلای جان نشر
وی با اشاره به تبعات تخفیفی که در حوزه نشر از سوی ناشر متداول شده است، گفت: تخفیف‌هایی که ناشران در فروش مستقیم‌شان یا در سایت‌هاشان ارائه می‌دهند، سبب می‌شود کتابفروشی‌ها از رونق بیفتند و کم‌کم با خطر تعطیلی مواجه شوند.
 
مدیر کتابفروشی لارستان افزود: این تخفیف‌ها معضل بزرگی برای کتابفروشان شده‌است؛ آن‌هم در شرایطی که کتابفروش ۲۰ تا ۲۵ درصد پشت جلد را تخفیف می‌گیرد و با این تخفیف باید هزینه‌هایش را جبران کند که در واقع سود چندانی برایش باقی نمی‌ماند.
 
بهشتیان با بیان اینکه دور زدن شبکه فروش به مرور موجب تضعیف کار کتابفروشان می‌شود، عنوان کرد: وقتی ناشر همین درصد را با فروش مستقیم کتاب خود به خواننده تخفیف می‌دهد، مشتری را از کتابفروشی به سمت خود می‌کشاند و عملاً کتابفروش را حذف می‌کند.
 
به گفته وی، تخفیف کتاب باید حذف شود و مردم عادت کنند که برای خرید کتاب تخفیف نخواهند. متاسفانه حرف این تخفیف را خود همین ناشران و مسئولان در نمایشگاه‌‌های کتاب سر زبان انداخته‌اند و گرنه کتابی که قیمتش پشت جلد نوشته شده، چرا باید تخفیف داشته باشد.
 
بهشتیان درباره راهکارهای پیشنهادی برای حل این موضوع، گفت: در این زمینه بهتر است مسأله تخفیف کتاب با تعامل درون اتحادیه ناشران و کتابفروشان حل شود. در این زمینه باید بنشینیم و حرف بزنیم و راهی پیدا کنیم که کتابفروشان بیش از این صدمه نبینند. به نظر من در این موضوع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری تهران و هر نهادی که اصرار بر برگزاری نمایشگاه و فروشگاه کتاب با تخفیف دارد مسئول است.
 
آفتی به نام کتاب‌های تقلبی
بهشتیان با اشاره به معضل کتاب قاچاق گفت: انتشار کتاب‌های جعلی و تقلبی که این روزها بسیار باب شده‌  معضل دیگری است. این کتاب‌ها که توسط ناشران مهجوری منتشر می‌شود، با تخفیف‌های بالای ۵۰ درصد در ایستگاه‌های مترو یا فضاهای دولتی و با امکانات شهرداری و ادارات عرضه می‌شوند.
 
وی ادامه داد: این ناشران مهجور کتاب‌های پرفروش و معروف را با اسم یک مترجم جعلی چاپ می‌کنند و چرخه توزیع را با تخفیف‌های عجیب غریب، معیوب می‌کنند و کمتر کسی از مردم می‌دانند که این کتاب‌ها جعلی و تقلبی‌است.
 
بهشتیان با بیان اینکه اتحادیه ناشران و کتابفروشان باید به قضیه ورود کند، یادآور شد: باید با کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری و نهادها طرحی ایجاد شود که جلوی این نابسامانی‌ها گرفته شود.  
 
وقتی ناشر توزیع‌کننده و فروشنده می‌شود
وی همچنین درباره فروش و توزیع کتاب توسط ناشر و نتایج آن نیز گفت: کتابفروش، کتاب می‌فروشد و موزع کار توزیع را انجام می‌دهد. اما مسأله از این‌جا آغاز می‌شود که ناشر می‌خواهد کتاب توزیع کند و کتاب بفروشد! البته اگر ناشر برای این کارها مجوز بگیرد مثلاً موسسه توزیع یا کتابفروشی باز کند بحث دیگری است.
 
بهشتیان ادامه داد: به نظر من این‌که یک ناشر بخواهد کتاب بفروشد، تداخل کاری با گروه دیگری از صنف است. البته ناشران برای این‌کار توجیه‌هایی دارد که به نظر من اگر هرکدام از بخش‌های صنف کارش را درست انجام دهد، این توجیه‌ها رنگ می‌بازد.
 
وی با بیان اینکه برای نمونه از خودمان یعنی کتابفروشان آغاز می‌کنم، افزود: اگر کتابفروش به تعهداتش نسبت به موزع پایبند باشد، موزع هم می‌تواند به قول و قرارهایش با ناشر عمل کند. دادن چک به موقع به موزع و پاس‌ کردن آن در سررسید، بخشی از این تعهدات است که اگر خللی در آن ایجاد شود، باعث معیوب شدن چرخه توزیع است.
 
مدیر کتابفروشی لارستان یادآور شد: اگر ناشر، فروش کتاب را به کتابفروش بسپارد بخشی از این چرخه معیوب اصلاح خواهد شد. حتی برای بهبود این چرخه می‌توان روال‌ها و قرارهای جدید ایجاد کرد که به نظر من یکی از راه‌ها، نقدی کردن پرداخت با درصدهای بالاتر است.
 
بهشتیان همچنین در این زمینه عنوان کرد: با این‌کار ناشر دیگر توجیه کمبود نقدینگی برای فروش مستقیم را نخواهد داشت. فروش کتاب حق کتابفروش است که برای این کار از اتحادیه جواز گرفته است.
 
معضلات شب عید
وی همچنین درباره رخدادی که طی سا‌ل‌های اخیر نزدیک سال نو در میان ناشران رواج پیدا کرده است، گفت:  یکی از مواردی که بیشتر مواقع خاص مثل نزدیک سال نو نمود پیدا می‌کند، این است که در پایان سال بسیاری از کتابفروشی‌ها تلاش می‌کنند مدیران شرکت‌ها و ادارات را به جای سررسید و اقلام مشابه به عیدی و هدیه دادن کتاب تشویق کنند.
 
وی افزود: در بسیاری از موارد متاسفانه برخی ناشران با دادن تخفیف در فروشِ مستقیمِ شب عید، حاصل این تلاش را مالِ خود می‌کنند. ما کتابفروشان با اعتراض مجدد به این تخفیف‌ها از ناشران می‌خواهیم حقوق کتابفروشان را رعایت کنند.