حسینی‌پور در این مراسم با بیان اینکه درباره تعریف و تعداد ناشران کشور در ادبیات حرفهای صنعت نشر اتفاق‌نظر و بیان روشنی وجود ندارد گفت: ناشران را از نظر صنفی و قانونی می‌توان به دو گروه ناشران حقیقی و حقوقی تقسیم‌کرد. ناشران حقوقی ناشرانی هستند که از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پروانه نشر اخذ می‌کنند و ناشر حقیقی یا ناشر موردی که عموما تحت عنوان ناشران ـ مولف از آنها نام برده می‌شود عبارتند از اشخاص یا سازمان‌هایی که پروانه نشر ندارند و به‌صورت مورد و محدود اقدام به انتشار کتاب می‌کنند.
وی با اشاره به تعداد ناشران حقوقی در 40 سالگی انقلاب اسلامی افزود: 14هزار و 708 ناشر از ابتدای انقلاب تا آذر سال 1397 پروانه نشر دریافت کردند اما این به منزله فعال بودن آنها نیست زیرا برخی از آنها اساسا هیچگاه اقدام به نشر کتاب نکردند و برخی دیگر نیز پس از مدتی فعالیت متوقف شدند. اما در بانک اطلاعات خانه کتاب در طول 40 سال پس از انقلاب اسلامی 10هزار و 202 ناشر ثبت شدند که معیار اولیه برای شناسایی ناشر فعال بودن آن است. بدین‌معنی که ناشر در یکسال حداقل یک‌عنوان کتاب اعم از چاپ اول یا مجدد منتشر کرده باشد.
به گفته مدیرعامل موسسه خانه‌کتاب برای ابهام‌زدایی و دقیق‌تر شدن تعریف ناشران و تعیین تعداد آنها خانه کتاب تلاش کرده ناشران را براساس تعداد کتاب‌هایی که در هر سال منتشر می‌کنند در 4 گروه دسته‌بندی کند. براین اساس ناشران فعال حداقل یک‌عنوان کتاب منتشر کردند. ناشران کم‌کار کمتر از 20 عنوان کتاب در سال منتشر کردند. ناشران پرکار بین 20 تا 50 عنوان کتاب در سال منتشر کردند و ناشران حرفهای تولید کتاب‌های سالانه آنها بیش از 50 عنوان کتاب بوده است.
حسینی‌پور ادامه داد: براین اساس میانگین تعداد ناشران فعال در هر سال در دهه اول 351 ناشر، دهه دوم 911 ناشر، دهه سوم 2هزار و 861 ناشر و دهه چهارم 3هزار و 950 ناشر است. همچنین میانگین ناشران کم‌کار (ناشری که کمتر از 20 عنوان در سال منتشر کردند در هر سال در دهه اول 329 ناشر، دهه دوم 814 ناشر، دهه سوم 2هزار و 409 ناشر و دهه چهارم 3هزار و 64 ناشر است. میانگین تعداد ناشران پرکار (ناشری که بین 20 تا 50 عنوان کتاب در سال منتشر کرده) در هر سال در دهه اول 17 ناشر، دهه دوم 76 ناشر و دهه سوم 324 ناشر و دهه چهارم 600 ناشر است.
مدیرعامل موسسه خانه‌کتاب با اشاره به میانگین تعداد ناشر حرفهای (ناشری که هر سال بیش از 50 عنوان کتاب در سال منتشر کرده) توضیح داد: در هر سال در دهه اول 50 ناشر، دهه دوم 21 ناشر، دهه سوم 128 ناشر و دهه چهارم 286 ناشر فعالیت کرده‌اند به‌عبارت دیگر هیچگاه تعداد ناشران حرفهای کشور سالانه به 300 ناشر هم نرسیده و بیشترین تعداد به ناشران کم‌کار تعلق دارد.
او با بیان اینکه بررسی عمر فعالیت ناشران در کشور نیاز به تحقیق همه‌جانبه دارد گفت: براساس اطلاعات خانه‌کتاب عمر فعالیت ناشران اغلب حدود یکسال بوده یعنی فصلی بودند و آمده‌‌اند و رفته‌اند. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که کمتر از 20 ناشر در تمام این مدت فعالیت مستمر داشتند و این آمار نشان‌دهنده این است که عمر اکثر ناشران کوتاه‌مدت است و تنها 30 درصد کل ناشران بیشتر از 10 سال فعالیت مستمر داشته‌اند. به عبارت دیگر عمر فعالیت 50درصد ناشران کمتر از 5 سال بوده است. از این رو به نظر می‌آید که اخذ پروانه نشر بسیار ساده‌تر از ادامه حیات و ناشرماندن است و لازم است که ناشران به سمت حرفهای شدن حرکت کنند.
حسینی‌پور در بخش پایانی سخنانش با بیان اینکه تصور رایج این است که ناشران دولتی بسیار هستند اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که کمتر از 300 ناشر دولتی وابسته به نهادهای دولتی و عمومی داریم گفت: به‌طور مثال سازمان زیباسازی یکی از ناشران دولتی‌ای است که فعالیت خوبی را شروع کرده و امیدواریم این فعالیت مستمر باشد و با همکاری موسسه خانه کتاب جلسات نقد و بررسی آثار منتشر شده برگزار شود.
بهروز فتحی معاون برنامه ریزی و توسعه سازمان زیباسازی شهرداری نیز در ادامه این مراسم توضیحاتی را درباره آثار تولیدی انتشارات سازمان زیباسازی شهر تهران ارایه کرد و گفت: این سازمان از سال 89 تاکنون نزدیک به 300 عنوان کتاب منتشر کرده که از این تعداد 263 عنوان کتاب و 27 عنوان نشریه تخصصی شهر زندگی زیبایی‌است. همچنین از مجموع این کتاب‌ها 12 عنوان مربوط به سال 94، دو عنوان مربوط به سال 1395 و 14 عنوان مربوط به سال 1396 و همچنین 62 عنوان مربوط به سال 1397 است. علاوه براین چهار عنوان نشریه تخصصی نیز انتشار یافته است.
او با اشاره به عناوین چاپ شده در سال جاری افزود: امسال 66 عنوان اثر تولیدی و ترجمه‌ای منتشر شده که در نیمه نخست سال 18 عنوان کتاب و در نیمه دوم سال 48 عنوان اثر به چاپ رسیده که 35 عنوان تالیفی، 11 عنوان ترجمه و 2 عنوان تجدید چاپی است.
فتحی با تاکید بر اینکه سازمان زیباسازی قصد ورود به حوزه تخصصی شهری را دارد تاکید کرد: این سازمان با توجه به نیاز دانشجویان در این حوزه و کمبود منابع تلاش دارد تا در سال 98 تجدید چاپ آثار کمیابی که پیش از این منتشر شده و کپی‌رایت آن در اختیار سازمان است و نیز توزیع سراسری آثار در کشور را مدنظر قرار دهد.
کاشانی‌جو، مولف حوزه شهری در ادامه با اشاره به فعالیت سازمان زیباسازی در تدوین دانش تخصصی موردنیاز دانشگاهیان گفت: این سازمان در سال 95 حدود 160 عنوان کتاب را برای ترجمه در دستور کار قرار داده که تاکنون 20 عنوان کتاب چاپ شده و باتوجه به بحث گرانی کاغذ ورود حمایتی این سازمان‌ها بیش از پیش احساس می‌شود.
او تاکید کرد: جادارد بسیاری از پروژه‌های مطالعاتی تبدیل به کتاب شده و نتایجش در اختیار عموم قرار گیرد چون منابع مطالعاتی این حوزه کم است.
محمدی، قائم‌مقام سازمان زیباسازی شهرداری نیز با بیان اینکه این سازمان طی چندسال اخیر پژوهش‌محور بوده از پیشنهاد مدیرعامل خانه کتاب برای برگزاری جلسات نقد و بررسی کتاب استقبال کرد و آن را راهکاری برای رفع ایرادات و اصلاحات آثار منتشر شده این سازمان دانست.
در پایان این مراسم نیز همزمان با رونمایی از 10 اثر منتشر شده از فعالان نشر سازمان زیباسازی شهر تهران از جمله سجاد مرادی‌نیا مدیر مطالعات و پژوهش، مهران رجب‌پور مدیر انتشارات، مصطفی سالاری و سعید تقوی تجلیل شد.
نظر شما