محمدابراهیم بنی‌حبیب عضو هیات علمی دانشگاه تهران و کارشناس مهندسی آب در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره نقش کتاب‌ها و نحوه اطلاع‌رسانی عموم مردم از سوی رسانه‌های مکتوب در باب مخاطرات طبیعی گفت: مخاطرات طبیعی نظیر سیل و زلزله در همه کشور‌های جهان رخ می‌دهند و رسانه‌هایی نظیر کتاب می‌تواند نقش مهمی آگاهی‌بخشی عمومی و تخصصی جهت کسب آمادگی مقابله با این مخاطرات طبیعی ایفا کند. اصولا با آگاهی مردم از مخاطرات طبیعی می‌توان از آثار مخرب این مخاطرات طبیعی در زندگی فردی و اجتماعی کاست. البته به شرطی که به محتوای موجود در این کتاب‌ها و راهنماها عمل کنیم. باید بگویم در حقیقت محتوا و متن برخاسته از فعالیت‌های علمی دانشگاه‌ها و مراکزعلمی کشور وجود دارد اما چیزی که کمبود آن حس می‌شود عمل به محتوای موجود است. متاسفانه بعضا در کشور ما به پژوهش‌های علمی و نتیجه فعالیت پژوهشگران زمانی توجه می شود که حادثه رخ داده باشد.

بنی‌حبیب افزود: کتاب زیادی در زمینه سیل و خشکسالی که معرف ویژگی‌های اقلیمی کشورمان است تدوین شده. از این دسته دو کتاب ترجمه شده است که اولی برای مدیریت سیل و دومی برای تبدیل تهدید سیل به یک فرصت در مناطق خشک کشور بوده است. کتاب «مدیریت سیلاب شهری» (روش های غیرسازه­ای) است. در این کتاب که از انتشارات یونسکو است تجارب مدیریت سیلاب شهری در کشورهای مختلف توضیح داده شده است. و از آنجا که توسعه روش­‌های مدیریتی و غیرسازه‌ای کاهش خطر سیلاب در کنار روش­‌های سازه­‌ای برای مدیریت جامع سیلاب و سیلاب‌دشت­‌های کشورمان ضروری است، برای علاقه‌مندان، مهندسین، دانشجویان و مدیران و کارشناسان منابع آب، ستاد بحران وزرات کشور و همچنین شهرداری‌ها مفید خواهد بود. لازم به ذکر است که نسخه چاپی این اثر تمام شده است علاقه‌مندان می‌توانند نسخه الکترونیکی آن را تهیه کنند.

وی گفت: کتاب دیگر «استحصال آب برای کشاورزی در مناطق خشک» است. در این اثر روش‌های تجربه شده در مناطق خشک برای تامین آب کشاورزی از رواناب‌ها و سیلاب‌ها را ارائه می‌دهد. این کتاب علاوه بر اینکه برای مهندسین آب مفید است کشاورزان می‌توانند با روش‌های ساده‌ای که کتاب ارائه داده از منابع رواناب سیلاب‌ها آب مورد نیاز مزارع را تامین کنند و بدین ترتیب تهدید سیلاب را به فرصت تبدیل کنند. 

بنی‌حبیب با اشاره به دیگر محتوای موجود درباره سیلاب‌های سیلاب گفت: برای مثال اینجا دو دسته از این محتواها را معرفی می‌کنم. دسته اول نشریات استانداردی است که در دفتر استاندارد‌ها و طرح‌های آب و آبفا در زمینه مدیریت سیلاب تدوین شده است. این نشریات که به صورت کتابچه راهنما تدوین شده­‌اند بطور رایگان از سایت اینترنتی دفتر استاندارد‌ها و طرح‌های آب و آبفا قابل دریافت هستند.

این کارشناس مدیریت منابع آب گفت: من از سوی دانشگاه تهران در تدوین هفت مورد از این راهنماهای استاندارد مسئولیت داشتم و این نشریات توسط معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به کلیه نهاد‌های دولتی و شرکت‌های مشاور و پیمانکار جهت اجرا و رعایت مفاد آنها ابلاغ شده است. دو مورد از این هفت راهنمای ابلاغ شده که سیل اخیر اهمیت رعایت دقیق آنها را بیش از پیش روشن ساخت عبارتند از: راهنمای پهنه‌بندی سیل و تعیین حد بستر و حریم رودخانه و راهنمای مدیریت سیلاب دشت.

وی ادامه داد: راهنمای اول برای تعیین بستر قانونی رودخانه و حریم آن بر اساس آیین‌نامه مربوط به بستر و حریم رودخانه تدوین شده است. علاوه براین، در این راهنما نحوه تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی سیل که نقشه­‌های پایه مدیریت سیلاب دشت بوده و در مدیریت بحران و برنامه عمل (Action plan) کاربرد دارد شرح داده شده است. راهنمای دوم بر اساس تجربیات کشورمان و سایر کشورها بجای رویکرد کنترل سیل، رویکرد مدیریت سیلاب را توصیه کرده و پس از ارائه کلیه روش‌های سازه‌ای و غیر سازه‌ای، نحوه مدیریت سیل در سیلابدشت در قبل، هنگام و بعد از سیلاب را بیان می‌کند.