مصطفی فعلهگری در گفتوگو با ایبنا عنوان کرد:
انتشار رمانهایم را برای دهههای پایانی عمرم گذاشتهام
مصطفی فعلهگری میگوید: انتشار رمانهایم را برای دهههای پایانی عمرم گذاشتهام، تا فرصت داشته باشم بیشتر روی کیفیت آنها کار کنم. بنابراین تا امروز بیشتر نقد ادبی چاپ کردهام.
ادبیات معاصر ایران آلوده به اخلاقستیزی است
نویسنده کتاب «باران تمشک» درباره محتوای کتابهای نقد ادبی خود عنوان کرد: مواردی که در کتابهای نقد ادبی مطرح میکنم، خیلی مورد پسند روشنفکرهای ما نیست. چون ادبیات معاصر ایران را به نوعی آلوده به اخلاقستیزی میدانم و احساس میکنم که به پیروی از غرب، خیلی هنجارها در هنر سینما، تئاتر، موسیقی و خصوصا ادبیات شکسته شده است؛ بنابراین کسانی که آثار نقد ادبی من را میخوانند خود را از چند فیلتر رد کردهاند، که حاضر شدهاند این کتابها را بخرند و بخوانند، چون در این آثار قطعا علیه آن شخصی که نقد کردهام، گارد دارم.
وی ادامه داد: ما بعد از صادق هدایت و چوبک به ادبیاتی عادت کردهایم، که به ناهنجاریهای اخلاقی آلوده است. چون معتقدم اگر از کلمه ادبیات شروع کنیم، ادبیات یعنی ادب داشتن و به همین خاطر نام آن ادبیات شده است. بنابراین در آثار ادبی باید ادب را رعایت کنیم و هر جمله و تصویری نباید به ادبیات وارد شود.
آموزگار درجه یک ما صادق چوبک نیست
فعلهگری در ادامه به الگوهای ادبی که باید در نگارش به آنها توجه داشته باشیم، اشاره کرد و افزود: آموزگارهای بزرگ ما فردوسی، سعدی و حافظ هستند، که کاملا رعایت ادب کردهاند. باید توجه داشت که آموزگار درجه یک ما صادق چوبک نیست. من برای صادق چوبک هم احترام قائلم، اما آموزگار درجه یک ما قرآن، نهجالبلاغه، دیوان حافظ، سعدی و مولانا است. بنابراین همانطور که گفتم، پشت نقدهای من گارد است؛ حتی اتهامهایی وارد شده که «فعلهگری» به دلیل وابستگیهای سیاسی و تشکیلاتی این نویسندگان را نقد میکند؛ در صورتی که واقعا اینطور نیست و من هیچ وابستگی تشکیلاتی نه به جمهوری اسلامی و نه به غیر جمهوری اسلامی ندارم و آنچه که از عقلم به عنوان یک انسان تراوش کرده، به عنوان نقد ادبی ارائه دادهام.
بحران کاغذ نگذاشت «نقد آثار احمد محمود» به نمایشگاه امسال برسد
این منتقد ادبی در ادامه درباره کتابهای نقد ادبی خود گفت: تا به حال سه کتاب نقد ادبی از بنده منتشر شده، که «نقد آثار رضا براهنی» و «نقد آثار هوشنگ گلشیری» با استقبال خوبی مواجه شده است. همچنین «نقد آثار احمد محمود» و «علیاشرف درویشیان» را هم در انتشارات سوره مهر زیر چاپ دارم. البته قرار بود «نقد آثار احمد محمود» برای نمایشگاه امسال منتشر شود، اما به دلیل بحران کاغذ این کار انجام نشد.
در نقد ادبی هم به زندگی و هم به آثار نویسنده توجه دارم
فعلهگری درباره شیوه کار خود در نقد ادبی اظهار کرد: معتقدم که زندگی هر کسی در آثارش منعکس میشود. اروپاییها هم همین شیوه را در نقد ادبی دارند که اول باید زندگی طرف را کاوید؛ یعنی برای نقد تولستوی، ابتدا زندگینامه او را میکاوند، بعد آثار او را بررسی میکنند؛ ولی در ایران برعکس است. اینجا ما حریمی برای افراد قائلیم، که نباید به زندگی او کاری داشته باشیم و فقط آثارش را در نظر میگیریم؛ در صورتی که این غلط است، چون منِ نویسنده، هرچه که هستم، در نوشتههایم نمود دارد. به همین دلیل من در نقد ادبی هم به زندگی نویسنده کار دارم، هم به آثار او؛ البته نه بیاحترامی میکنم، نه اهانت و نه مچگیری.
او اضافه کرد: معتقدم یک انسان به تربیتی که در آن پرورش یافته، رجوع میکند و بعد اثری مینویسد، یا فیلم و موسیقی میسازد. اگر انسانی حرمتها را در طول زندگی خود فهمیده باشد، در سینما فیلمهایی نمیسازد که به خاطر مسائل ضد اخلاقی یا نامناسب برای خانواده، ناگهان از پرده سینما پایین کشیده شود. اینها به زندگی فرد بستگی دارد، کسی که سر سفره خانوادهاش بزرگ شده باشد و احترام بداند، هیچوقت در تلویزیون یا سینما الفاظ یا صحنههایی را به کار نمیبرد، که خانواده از اینکه آن را با فرزند کوچک خود ببیند، خجالت بکشد.
نویسنده رمان «باران تمشک» از چاپ دو رمان جدید خود، در آینده نزدیک خبر داد و گفت: یک رمان به نام «نان بلوط» که کار مفصلی است را آماده دارم. تقریبا از سی سالگی تا الان روی آن کار کردهام و چندین بار بازنویسی کردهام. یک رمان هم با نام «روز برمیخیزد» در انتشارات بهنشر وابسته به بنیاد آستان قدس رضوی در دست چاپ دارم، که کار حروفچینی آن هم انجام شده و به زودی منتشر میشود. رمان دیگری هم در نشر معارف در دست چاپ دارم، که آن هم راجع به تاریخ انقلاب اسلامی، البته با نگاه جدید و انتقادی است.
حرفهای مسئولین درباره ادب و فرهنگ، تبلیغات است
فعلهگری در پایان گفت: در جامعه ما به فرهنگ، ادبیات و کتاب کمترین بهایی داده نمیشود و تمام این حرفهایی که مسئولین در بلندگوها میگویند، متاسفانه تبلیغات است. فرهنگ در ایران حتی به اندازه کشورهایی مثل پاکستان و ترکیه دارای احترام و جایگاه نیست و ردیف و بودجه ندارد و به همین دلیل است که مسائل و ناهنجاریهای گوناگون اجتماعی مثل فرهنگ غلط رانندگی، همسایهآزاری و... بیداد میکند. چون مردم ما متاسفانه پرورش فرهنگی ندیدهاند.
فعلهگری متولد 1341 در قصر شیرین و دانشآموخته دانشسرای آموزگاری است و کار نوشتن را از 17 سالگی آغاز کرده، ولی آثارش را خیلی کم چاپ کرده است و به گفته خود اوف سعی کرده کارهایی را چاپ کند، که اگر به عقب برگردد و آن را بخواند، سرافکنده نشود. از فعلهگری تعداد زیادی مقاله در نشریات، جنگهای ادبی و به تعداد انگشتان دست کتاب داستان به چاپ رسیده است. سال97 یک رمان به نام «باران تمشک» به چاپ رسانده، که درباره مبارزه مسلحانه انقلابی قبل از انقلاب و مشخصا طیف جریان فداییان خلق است، که یک نگاه انتقادی به مبارزه مسلحانه دارد. «باران تمشک» را انتشارات سوره مهر منتشر کرده و در نمایشگاه کتاب سال قبل رونمایی شده است.
نظرات