گفتوگوی ایبنا با مدیرکل دفتر مطالعات و برنامهریزی فرهنگی و کتابخوانی:
الگو برداری یونیسف و یونسکو از برنامههای جام باشگاههای کتابخوانی
حیدری گفت: فیلمی از فعالیتهای جام باشگاهها تهیه و برای یونسف و یونسکو ارسال شده و نمایندگان این دو سازمان از ما خواستهاند برنامههامان را برایشان توضیح دهیم.
او ادامه داد: همچنین روش پیشنهادی دیگر این است که کودکان با هم جمع شوند و کتابی را بخرند. این روش نوعی آموزش مشارکت و تعاونی است تا به این بهانه کودکان پولهایشان را جمع کنند، به کتابفروشیها بروند، با فضای کتابفروشی و فضای کتابخانه آشنا شوند.
به گفته حیدری جام باشگاههای کتابخوانی کودک و نوجوان، کودکان مناطق سیلزده را هم فراموش نکرده و برای آنها هم کتاب فرستاده است، او بیان کرد: همراه کتابهایی که توسط ستاد هماهنگی شهرهای دوستدار کتاب و معاونت فرهنگی و خانه کتاب به مناطق سیلزده فرستاده شد، مربیان خود را به مناطق محروم فرستادیم.
مدیرکل دفتر مطالعات و برنامهریزی فرهنگی و کتابخوانی پایههای فعالیتهای جام باشگاههای کتابخوانی را بر مشارکت مردمی اعلام کرد و توضیح داد: تمام تلاش بر استفاده از ظرفیتهای محلی و بومی است و در این راه به مردم کمک میشود. بخشی از هزینه همیاران را معاونت فرهنگی پرداخت میکند اما ما سعی میکنیم از ظرفیت نهادهای دولتی و مردمی استفاده کنیم.
یونیسف و یونسکو میخواهند از فعالیتهای ما نمونهبرداری کنند
حیدری با اشاره به اینکه در راستای فعالیتهای جام باشگاهها از ظرفیتهای یونیستف و یونسکو استفاده میشود، اظهار کرد: از طرف معاونت فرهنگی برای مسئولان آنها فیلمی از فعالیتهای خود و برنامههای کتابخوانی که برای کودکان برگزار کردیم، ارسال و این برنامهها به عنوان کار خلاقانه ایران دیده شد. نمایندگان یونیسف و یونسکو خواستند در چند حوزه نحوه انجام این برنامهها را برای آنها توضیح دهیم تا به عنوان الگویی در کشورهای دیگر اجرا شود. آنها کمک مالی نمیکنند و تنها میخواهند از فعالیتهای ما نمونهبرداری کنند.
افزایش سالانه تعداد جام باشگاهها
حیدری درباره نحوه شکلگیری جام باشگاهها توضیح داد: شروع نخستین دوره جام باشگاهها از از سال 1395 با حضور 15 شهر و دومین دوره با حضور 100 شهر بود که در آن دوره 6000 باشگاه تشکیل شد. سومین دوره با حضور 1746 شهر و 15 هزار باشگاه و بیش از 200 هزار عضو تشکیل شد. بیشترین هدف جام باشگاهها توسعه فرهنگی و ترویج کتابخوانی است.
او ادامه داد: جام باشگاههای کتابخوانی رقابتی بین کودکان و نوجوانان زیر 18 سال است که در آن کودکان در گروههای 12 نفره کتابخوانی جمع میشوند و باشگاه کتابخوانی را زیر نظر تسهیلگر تشکیل میدهند. حدود 50 تا 60 نفر از نویسندگان و کتابداران که در حوزه ادبیات کودک، آشنایی داشتند طی فراخوانی شناسایی کردیم و با مکاتبات نهادها دولتی و غیردولتی افراد را به شرکت در این فعالیت دعوت و برای آنها کارگاه گروهی 16 ساعته با همکاری موسسه خانه کتاب برگزار کردیم.
به گفته حیدری پس از اینکه افراد دوره آموزش را سپری کردند، میتوانند برنامهها را اجرایی کنند، او افزود: بعد از دریافت اسامی شهرها و روستاهای علاقهمند به برگزاری این فعالیت در آنها، اساتید آموزش دیده به مراکز استانها فرستاده میشوند. با در نظر داشتن ظرفیت کتابخوانی هر شهرستان سه تا پنج نفر را به عنوان مربی کتابخوانی معرفی میکنند که زیر نظر استادها 16 ساعت آموزش ببینند. این افراد در شهرستانها همین کارگاههای 16 ساعته را برای تسهیلگران برگزار میکنند. تسهیلگران مربیان و مروجانی هستند که آموزش دیدهان و در محلات، مدارس و کتابخانهها باشگاه کتابخوانی تشکیل میدهد.
او ادامه داد: برای کسب هویت حقوقی، تسهیلگران نام خود را با کدملی ثبت و نام کودکان را در سایت بارگذاری میکنند. هر باشگاه کتابخوانی تا سقف 60 هزار تومان، 50 درصد یارانه معاونت فرهنگی میگیرد. اگر کودکی بخواهد کتاب 60 هزار تومانی بخرد، به او 30 هزار تومان کمک میکنیم و او هم 30 هزار تومان میپردازد.
به کودکان آموزش دهیم که کتاب یار مهربان باشند
حیدری درباره نحوه انتخاب کتاب برای جام باشگاهها توضیح داد: از لیست کتابهایی که در هفت سال گذشته در جشنوارهها و رقابتهای فرهنگی کودک و نوجوان منتخب شدند، فهرستنویسی انجام و در چهار رده سنی دستهبندی میشود تا در باشگاه کتابخوانی که در باغ، کوچه، کنار دریا و ... تشکیل میشود، مورد بحث و بررسی قرار میگیرد تا به این وسیله تفکر انتخابی و خلاقانه کودکان افزایش یابد و تحمل یکدیگر را داشته باشند.
او روند فعالیت در باشگاه کتابخوانی را روشی برای افزایش اعتماد به نفس کودکان اعلام کرد و ادامه داد: کودکان زمانی که کتابی میخرند یا به هم امانت میدهند، با هم صحبت و در عین حال در چهار بخش با هم رقابت میکنند؛ تا بهترین نامه را بنویسند، بهترین کتاب را انتخاب کنند، بهترین فیلم 60 ثانیهای را انتخاب کنند و به این شکل سه اثر به تهران فرستاده میشود. آثار داوری، برگزیدگان معرفی و با حضور معاونت فرهنگی جوایزی به آنها اهدا میشود.
به گفته حیدری بیش از چهار هزار و 400 روستا و مناطق دور افتاده در این مسابقات شرکت میکنند، او بیان کرد: هم زمان در مهدکودکها باشگاههای کتابخوانی برگزار میکنیم. مادران و پدران در مهد برای کودکهای زیر هفت سال کتاب میخوانند. این روند به صورت شفاهی و با همکاری سازمان بهزیستی انجام میشود.
او ادامه داد: در نظر داریم از طریق جام باشگاههای کتابخوانی به کودکان آموزش دهیم که کتاب یار مهربان باشند. مشکلاتشان را به ما بفهماند و تا با آنها مقابله کنیم. اوقات فراغت کودکان را تقویت کنیم و با هم گروهی کارکردن را به آنها بیاموزیم. این جامی است که همه افراد در آن شرکت میکنند و ارتباط نویسندگان مطرح کشور در آن زیاد است.
نظرات