به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، آئین رونمایی از سه اثر علمی در زمینه روش‌شناسی فقهی، شامل کتاب «درس خارج و گام‌های اجتهاد»، اثر حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، «درآمدی بر مکتب فقهی قم و نجف» به‌کوشش حسین یزدی و «روش‌شناسی فقهی، نخستین نشریه روشی در علوم حوزوی» با آثاری از اکبر ابوترابی، منصوری مهدوی و سعید حلالیان، بعد از ظهر روز یکشنبه 2 تیرماه، با همکاری موسسه اشراق حکمت اسلامی در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در قم برگزار شد.

حجت‌الاسلام مبلغی رئیس مرکز تحقیقات اسلامی، در سخنانی با بیان اینکه درس خارج فقه در خدمت اجتهاد و تحقق آن است، گفت: عمق‌گرایی، کیفی‌گرایی و آزاداندیشی از ویژگی‌های درس خارج است و حوزه علمیه برای اینکه بتواند عمق، دقت، توانایی و توانمندی‌های خود را در عرصه علم فقه به نمایش بگذارد، باید بازتعریف دقیق‌تری از درس خارج در جهت استحصال ظرفیت‌های نهفته و دست نخورده در تجارب گذشته ایجاد کند.

مبلغی ادامه داد: با توجه به اینکه، درس خارج در خدمت اجتهاد و تحقق آن است، باید شیوه آموزشی و پژوهشی درس خارج با روش اجتهادی هماهنگ و در خدمت توضیح، تبیین و تطبیق آن باشد.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی، با بیان اینکه مکاتب اجتهادی زمانی شکل می‌گیرد که دیدگاه فقیهان نسبت به پاره‌ای از عناصر روش اجتهاد تفاوت پیدا کند، ادامه داد: درس خارج، از امتیازات آموزشی و پژوهشی حوزه‌های علمیه است و برخی از مولفه‌های آن در نظام‌های آموزشی دیگر مشاهده نمی‌شود.

عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه به یکی از مباحث مهم کتاب «درس خارج و گام‌های اجتهاد»، اشاره کرد و افزود: پرداختن به گام‌های اجتهاد و تعبیه آن در درس خارج یکی از مباحث مهم این کتاب است و آنقدر دقیق و معنادار تنظیم شده‌اند که می‌توان به ابعاد و زوایای بحث نسبت به یک مسئله به صورت اجتهادی و مستوفا پرداخته شود.

مبلغی با اشاره به اینکه حوزه علمیه باید روش‌شناسی اجتهاد را به دو صورت عام و خاص به انجام برساند، افزود: ضرورت پرداختن به روش‌شناسی آنقدر مهم و اساسی است که رفتن حوزه علمیه به سمت پاسخگویی جامع و کارآمد به مسائل معاصر، متوقف بر پرداختن به روش و به سامان آوردن روش‌شناسی اجتهادی است.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی روش‌شناسی اجتهاد را تنها مسیری دانست که با پیمودن آن، امکان پرداختن واقعی و کارآمد به رشته‌های تخصصی فقهی بوجود می‌آید و تصریح کرد: باید میان روش و روش‌شناسی تفاوت قائل شد، و روش‌های عمیق فقهی امروزه در حوزه وجود دارد اما شناخت تفصیلی این روش‌ها و تبدیل آن به یک دانش نیز باید بوجود آید تا حوزه‌های علمیه در سایه این دانش، امکان قدرت مانور اجتهادیِ بیشتر و توسعه فراورده‌های اجتهادیِ بیشتر را پیدا کنند.
 
وی در پایان دانش روش‌شناسی را بسیار بااهمیت و ضروری عنوان کرد و افزود: دانش روش‌شناسی، اجتهاد را منضبط‌تر و پرابتکارتر می‌کند و این نیاز امروز حوزه‌های علمیه است، بنابراین روش‌شناسی باید به مثابه یک دانش در حوزه شکل بگیرد، چرا که با این کار، قدرت پاسخگویی به مسائل معاصر افزایش پیدا می‌کند.