نااومی کلاین در کتاب «نه گفتن کافی نیست» بیان میکند:
ترامپ یک اثر التقاطی از همه روندهای نیم قرن گذشته است
نائومی کلاین در کتاب «نه گفتن کافی نیست» معتقد است ترامپ یک اثر التقاطی از تقریبا همه روندهای نیم قرن گذشته است.
کلاین در این کتاب ابتدا این سوال را مطرح میکند که قبل از واقعه ترامپ به نظرمان میرسید که همهچیز در حال بهتر شدن است؟ و سپس حقیقتی را برای ما فاش میکند: انتخاب ترامپ فقط انتقال مسالمتآمیز قدرت نیست، بلکه شراکتی تاجرمآبانه است که با استفاده از ترفندهای عمدی و ایجاد شوکهای پیاپی و موج موج و سیاستهای افراطی، بحرانهای متعددی را بر مردم تحمیل میکند و از این طریق جامعه، محیطزیست، اقتصاد و امنیت ملی را به نابودی میکشاند.
به عبارت دیگر کتاب به تعریف خود نویسنده، ابزاری است برای مقاومت دربرابر شوک؛ و به همه ما نشان میدهد که چهطور میتوانیم طلسم ترامپ را بشکنیم و دنیای مطلوبمان را بسازیم و نگذاریم خلافکاران ِقسِر دربروند.
نااومی کلاین که کتاب معروف «دکترین شوک» را نیز نوشته است؛ در تعریف شوکزدگی مینویسد: «ما وقتی که اتفاق بزرگ و بدی رخ میدهد شوکزده نمیشویم؛ وقتی که چیز بزرگ و بدی که هنوز فهمش نمیکنیم اتفاق بیفتد، شوکزده میشویم. شوکزدگی نتیجه بروز شکاف بین وقایع و توانایی اولیه ما در توضیح آن است. وقتی که خود را در چنین وضعیتی میبینیم، بدون یک روایت، بدون وسایل مهار کشتیمان، انسانهای زیادی دربرابر صاحبان قدرت آسیبپذیر میشوند و به ما میگویند که از یکدیگر بترسیم و به خاطر مصلحت متعالیتر از حقوقمان چشمپوشی کنیم.»
از نگاه کلاین، ترامپ با همه افراط خود، آنقدر که نتیجه منطقی یک فرایند است، یک انحراف و ناهنجاری به حساب نمیآید؛ او یک اثر التقاطی از تقریبا همه روندهای نیم قرن گذشته است. درواقع ترامپ محصول نظامهای قدرتمند فکریای است که زندگی بشر را بر مبنای نژاد، جنسیت، ویژگیهای جنسی، ظاهر فیزیکی، و توانایی فیزیکی درجهبندی میکنند، و به طور سیستماتیک از نژاد به عنوان سلاحی برای پیشبردن سیاستهای اقتصادی ظالمانه از همان روزهای نخست استعمار آمریکای شمالی و تجارت برده بین اروپا و آمریکا استفاده کردهاند.
نویسنده ترامپ را همچنین مظهر و تجلی ادغام انسانها با شرکتها میداند؛ یعنی یک مگابرند تکنفره، که همسر و فرزندانش برندهای جانبی آن هستند، با همه آسیبها و تضاد ذاتی منافع نهفته در آن. برای او، ترامپ تبلور این باور است که پول و قدرت اجازه تحمیل اراده خود بر دیگران را صادر میکند، چه این حق با چنگاندازی علنی به اندام زنان بیان شود چه با چنگاندازی به منابع محدود سیارهای که در نقطه اوج گرمایش اسفبار خود اوست.
کل این اثر مولود این دانش است که صرفا گفتن «نه» به ایدههای بد، بازیگران بد کافی نیست. محکمترین «نه»ها باید با یک آری بیباکانه و آیندهنگرانه همراه باشد. یعنی نقشهای برای آینده که باورپذیر و به قدر کافی دلربا باشد که انسانهای زیادی بخواهند برای تحقق آن بجنگند؛ فارغ از شوکها و تاکتیکهای ترسناکی که سر راه آنها گذاشته میشود.
البته کلاین متذکر شده است که برای شروع ابتدا باید بفهمیم که به چه چیزی «نه» میگوییم؛ چون آن «نه»ای که روی جلد آمده فقط خطاب به یک فرد یا حتی عدهای از افراد نیست (اگرچه این هم هست). ما همچنین داریم به سیستمی که آنها را به آن درجه رفیع! رسانده «نه» میگوییم. و بعد بیایید رو بیاوریم به یک آری: آریای که به چنان تغییرات بنیادینی منجر شود که تصاحب هستی انسانها توسط ابرشرکتها را تا سطح یک پاورقی تاریخی، یعنی تا سطح هشدار به فرزندانمان، تنزل دهد و دونالد ترامپ و همقطارانش به ماهیت اصلی خود، شناخته شوند: با نشانهای از یک بیماری حاد، بیماریای که به طور جمعی تصمیم گرفتیم تا به هم برآمده و مداوایش کنیم.
او همچنین در توضیح اینکه چرا گاهی موقع حرف زدن درباره آمریکا از کلمه ما استفاده میکند؛ میگوید: «واقعیت این است که ریاستجمهوری آمریکا روی همه انسانهای کره زمین اثر میگذارد. هیچکس بهطور کامل از اقدامات بزرگترین اقتصاد جهان مصونیت ندارد؛ از دومین کشور منتشرکننده گازهای گلخانهای، و ملتی که با بزرگترین زرادخانه نظامی دنیا! کسانی که در معرض موشکهای ترامپ و بمبهای غول آسا هستند، به راستی بیشترین فشار و خطر روی دوش آنهاست. با چنان قدرت گسترده و سیاستی چنان بیپروا، همه موجودات روی این سیاره بهطور بالقوه در منطقه انفجار، منطقه بار رادیواکتیو، و قطعا در منطقه گرم به سر میبرند.»
برخی از سرفصلهای کتاب نیز عبارتند از: چگونه سر از اینجا درآوریم: ظهور سوپربندها، جایگاه فعلی ما: فضای نابرابری، چگونه اوضاع بدتر میشود: شوکهای در راه و چگونه اوضاع بهتر میشود، ساعت شرایط اقلیمی نیمهشب را نشان میدهد، یادبگیریم پوپولیسم اقتصادی ر ا دوست داشته باشیم، ارائه بازی تهاجمی پیرامون دموکراسی، وقتی که دکترین شوک نتیجه عکس میدهد و اکثریت نوعدوست در دسترس.
کتاب «نه گفتن کافی نیست» با زیرعنوان (ظهور ترامپیسم: ظهور بحرانهای فزاینده) نوشته نااومی کلاین با ترجمه یوسف نوریزاده در ۴۲۰ صفحه و شمارگان ۵۰۰ نسخه و به قیمت ۵۰۰۰۰ تومان از سوی انتشارات پیدایش منتشر شده است.
نظر شما