عزیز شبانی، استاد دانشگاه هنر شیراز در نشست رونمایی از کتاب شعر «سیاهههای سپید» گفت: شاعر در این دفتر، پس از استعاره به سرزمین تشبیه گام میگذارد.
در ابتدا، شاعر مجموعه «سیاهههای سپید» ضمن خوشامدگویی به حاضران در نشست، یکی از شعرهای این مجموعه را خواند و سپس عزیز شبانی به نقد این مجموعه پرداخت و گفت: در تبارشناسی شعر سپید از هنگامی که شاملو خط خود را از نیما جدا کرد، نزاعهایی درگرفت اما با دو نقد بر آثار شاملو، قالب شعر سپید قابلیت خود را در درازای زمان اثبات کرد.
وی با نام بردن از نقد پروین سلاجقه اظهار کرد: زبان فارسی با زبان شعر فارسی جداست لذا نقدهای ذوقی کنار میروند.
شاپور بنیاد؛ صدرنشین شاعران سپیدسرا در شیراز
شبانی با تصریح اینکه نقد راستین روزگار از نگاه ژورنالیستی درمیگذرد، عنوان کرد: سپیدسرایی در شیراز دارای پیشینه است و در راس آن شاپور بنیاد قرار دارد.
وی به نامهای دیگری هم اشاره کرد و در ادامه به مجموعه «سیاهههای سپید» پرداخت و افزود: اگرچه دفتر اول شعر کیوان زارعی را نپسندیدم اما در این دفتر، شعر او را با دیدن ازدحام چندبار خواندم و مقدمهای بر این کتاب نوشتم.
شبانی یادآوری کرد: ایجاز هنرمندانه و استوار بر زبان معیار ویژگی این مجموعه است. افزون بر این از عاشقانهسرایی شهری او میتوان سخن گفت.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در مجموعه شعر یادشده، میتوان طنز سیاه کیوان زارعی را با زبانی دلیر و شناختی عمیق دید، اظهار کرد: از کاستیهای کلامی نمیتوان سخن نگفت چراکه شاعر وقوف بر انرژی کلام دارد.
شبانی افزود: طنز، خلاقیت و شناخت فرهنگی کیوان زارعی بر رستاخیز کلامی در این دفتر مشاهده میشود.
«سیاهههای سپید» حاوی ایجازهای هنرمندانهای است
وی در گذر از مقدمه کتاب، از چشماندازی دیگر شعرهای سیاهههای سپید را غربال کرد و گفت: یکی از شاخصههای دفتر شعر یادشده، سرودههایی است که کلام شاعر حامل بار معنایی منشورگانی میشود؛ بعضی شعرهای این دفتر را به خاطر کج ذوقی خودم نامگذاری کردم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه نقد مدرن میگوید خواننده متن را میآفریند نه شاعر، بیان کرد: شاعر در این دفتر، پس از استعاره، به سرزمین تشبیه گام میگذارد. نمونههای زیادی از ایجاز را هم میتوان در این دفتر برشمرد از جمله ایجاز هنرمندانه که در این شعرها به چشم میخورد.
شبانی شعرهای شاخص این دفتر را برشمرد و افزود: تکلم شعرهای بالابلند کیوان زارعی سایبانی است که میتوان زیر سایه آن قرار گرفت و لذت برد.
وی پیوند شب و قصه و شهرزاد را در این دفتر غنی ارزیابی کرد و گفت: حدیث ارزشمندی در بازیهای زبانی شاعر و در جناس کاستیهای بدیع در یک تناسب هنری دیده میشود.
این استاد دانشگاه به زبان قصهها در دفتر شعر کیوان زارعی اشاره کرد و افزود: شاعر با این سرودهها، گذر و نرسیدن را مورد اشاره قرار میدهد.
شعرهای عاشقانه با تصویرهای شهری در این دفتر شعر چشمگیر است
شبانی ادامه داد: برداشت از میراث ادبی کلاسیک سه گونه است؛ برداشتهای ساده که هیچ کمکی به اثر نکرده است، برداشتهایی که در تقویت خلاقیت میان متنهایی نو است و برداشتهای مونتاژی که گاهی مونتاژی از ادبیات کلاسیک است.
وی همچنین یادآوری کرد که شعرهای عاشقانه با تصویرهای شهری در این دفتر شعر چشمگیر است.
به گفته این استاد ادبیات، بیرون از این دفتر، شعری از زارعی خواندم که ایجاز هنرمندانه و طنز سیاه هنری در هم تنیده و از آن یک اثر هنری بازتاب داده که تنها خوانندگان آگاه به هزارتوی فرهنگی آن را برمیتابند.
شبانی اضافه کرد: از شعر کیوان زارعی میتوان برداشتهای مختلفی کرد؛ در این دفتر فراز و فرودهای ادبی و رنج بشری و طنز سیاه او بر گذشته فرهنگی سخن به میان آمده است.
این شاعر با بیان اینکه زارعی، شاعری است که با خود صمیمی و روراست است، افزود: راز شکفتگی هنری او که با سرشت و آموختههای خویش دارد، در این صمیمت قرار گرفته است.
در این جلسه همچنین بردیا خلیلی، نوجوان علاقهمند به شعر به دعوت عزیز شبانی قطعهای از شعر سیاهههای سپید را برای حاضران در این نشست خواند.
یادآوری میشود، کیوان زارعی، دانشآموخته ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی، مسئول صفحه کتاب روزنامه خبر جنوب است و به عنوان منتقد ادبی در نشریات استان فارس فعال است.
نظر شما