خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، قصه گرانی کاغذ و تاثیراتی که بر صنعت نشر گذشته، به بازار کتاب‌های مذهبی و چاپ قرآن کریم هم رسیده است و آنگونه که احمد حاجی‌شریف، معاون نظارت بر چاپ قرآن سازمان دارالقرآن الکریم می‌گوید و بر آن تاکید دارد، گرانی کاغذ در بازار نشر ایران روی چاپ قرآن‌ کریم تاثیرگذار بوده به گونه‌ای که برخی از ناشران مذهبی با وجود دریافت کاغذ با ارز دولتی تخلف می‌کنند و قرآن کریم را که اساسا حق التالیفی هم ندارد، با چندین برابر قیمت تمام شده به مخاطبان عرضه می‌کنند.

حاجی‌شریف از شاگردان استاد محمدتقی مروت است که علاوه بر سابقه جلسه‌داری قرآن، سال‌ها نیز مسئولیت نظارت بر چاپ و نشر قرآن را عهده‌دار است. او در گفت‌وگویی که با خبرگزاری ایبنا داشته بر لزوم نظارت بر وضعیت بازار چاپ و عرضه قرآن کریم از سوی متولیان فرهنگی تاکید داشته است.

معاون نظارت بر چاپ قرآن سازمان دارالقرآن الکریم در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا ضمن ارائه گزارشی از روند نظارت بر چاپ و نشر قرآن که از سال 64 از سوی سازمان دارالقرآن آغاز شده است، گفت: معاونت نظارت بر چاپ و نشر قرآن یکی از معاونت‌های سازمان دارالقرآن کریم است و سازمان دارالقرآن حوزه تخصصی قرآنی سازمان تبلیغات اسلامی محسوب می‌شود، از سال 1365 تا پایان سال 1397 تعداد مجوزهای چاپ که از ظرف سازمان دارالقرآن صادر شده دو هزار و 472 مجوز برای تیراژ 167 میلیون و 8 هزار و 670 جلد و اجزایی که در این مدت مورد بررسی قرار گرفته، 349 هزار و 284 جزء قرآن کریم بوده است.

او اظهار کرد: با توجه به اینکه از قرآن در مساجد و هیئات مذهبی بیشتر استفاده می‌شود و اصولا در مساجد هم طرح «تلاوت نور» اجرا می‌شود به این صورت که معمولا بعد از نماز یک صفحه قرآن تلاوت می‌شود، به همین منظور قرآن‌های مستعمل شده باید جایگزین شوند. از جمله مشکلاتی که در این راستا وجود دارد، گرانی قیمت کاغذ و اجناس چاپ و غیره است.

حاجی شریف مشکل عمده بازار نشر کتب قرآنی را مربوط به عدم نظارت کافی عنوان کرد و گفت: متاسفانه شاهد هستیم که برخی ناشران کتب دینی و فرهنگی را با پنج برابر قیمت تمام شده بفروش می‌رسانند که البته هزینه مربوط به حق تألیف را دلیل این گرانی عنوان می‌کنند اما درباره قرآن، نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه که حق تألیف ندارند نیز شاهدیم که با دو برابر قیمت و حتی بیشتر بفروش می‌رسد در حالیکه هر جلد قرآن که با کاغذ دولتی چاپ می‌شود قیمت تمام شده آن برای ناشر 10 هزار تومان است و باید با قیمت 14 هزار تومان بفروش برسد اما با قیمت 20 تا 30 هزار تومان عرضه می‌شود.

او ادامه داد: ما از ناشری که کاغذ دولتی برای چاپ قرآن دریافت می‌کند، تعدادی قرآن به منظور ارسال به مناطق محروم درخواست کردیم که هرجلد را 22 هزار تومان قیمت گذاری کرده بود. این موارد باید از سوی مسئولان مورد نظارت و پی گیری قرار گیرد. اکنون سازمان دارالقرآن سه کتاب در دست چاپ دارد و با دریافت 500 بند کاغذ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعدادی قرآن چاپ خواهد کرد که قیمت درج شده در کتاب‌های فرهنگی، دو برابر و نیم قیمت تمام شده و با 40 درصد تخفیف بفروش می‌رسد. قرآن‌های چاپ شده نیز با سود بسیار اندک در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد که این قرآن‌ها بزودی عرضه خواهند شد و می‌توانید قیمت آن‌ها را از فروشگاه سازمان رصد کنید. در ارتباط با مراکز دیگر نیز می‌توان به همین روش عمل کرد.

حاجی شریف تصریح کرد: اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اسامی ناشرانی را که برای انتشار قرآن در ماه‌های اخیر کاغذ به قیمت ارز دولتی دریافت کرده‌اند و اعلام وصول نیز داشتند، معرفی کنند، با مراجعه به این ناشران، و درخواست چندین جلد قرآن متوجه می‌شوید که قرآن‌ها به قیمت آزاد بفروش می‌رسد و نظارتی نیز بر کار آن‌ها وجود ندارد.

او بیان کرد: برخی ناشران برای چاپ قرآن کاغذ با ارز دولتی دریافت می‌کنند و همانطور دست نخورده در بازار آزاد بفروش می‌رسانند و همین امر موجب کاهش چاپ و همچنین کمبود قرآن شده است.

این خادم القرآن همچنین درباره با ترجمه‌های قرآن که از زمان قبل از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون صورت گرفته است، گفت: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، تعداد ترجمه‌های قرآن خیلی کم بود اما بعد از انقلاب تعداد ترجمه‌های قرآن زیاد شد ولی نظارتی بر کیفیت ترجمه‌های قرآن وجود نداشت، چندسالی است که کیفیت ترجمه‌های قرآن مورد توجه قرار می‌گیرد اما هنوز تا رسیدن به کیفیت واقعی در زمینه ترجمه آیات کلام وحی، فاصله داریم.

او تاکید کرد: فردی که مترجم قرآن است باید ویژگی‌هایی داشته باشد، از جمله اینکه باید مسلط به تفسیر و تاریخ قرآن و شأن نزول آیات باشد، همچنین فردی که می‌خواهد ترجمه قرآن را بنویسد باید با بیش از 12 علم آشنا باشد، گاهی مشاهده می‌شود افرادی که انشاء خوب دارند با بررسی چند ترجمه شروع به نوشتن ترجمه قرآن می‌کنند، بنابراین باید میزان اطلاعات و آگاهی این افراد مورد ارزیابی قرار گیرد، سپس اجازه ترجمه قرآن به آن‌ها داده شود.

این خادم القرآن بیان کرد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ترجمه‌های خوبی انجام شده و بیش از 114 ترجمه فارسی کل قرآن موجود است البته ترجمه اجزاء قرآن خیلی بیشتر از این تعداد است و بیش از 35 ترجمه قرآن به زبان‌های آلمانی، سواحلی، کردی و فرانسوی و .... چاپ شده است.

حاجی شریف عنوان کرد: در حال حاضر بیش از 110 قرآن وجود دارد که توسط خوشنویسان ایرانی و تعدادی غیر ایرانی کتابت شده‌اند و از سال 1364 تاکنون به چاپ رسیده‌اند که در نوع خود بی‌نظیر است و در این مدت میلیون‌ها غلط از قرآن‌های آماده برای چاپ گرفته شده است.

او با اشاره به سایر مشکلات موجود در چاپ کتب دینی گفت: اگر چند کتاب حوزه دین را که در قرون گذشته چاپ شده، کنار بگذاریم، مشاهده می‌کنیم که کتاب‌های جدید در حوزه دین اکثراً کار جدیدی نیستند، مشابه همین مشکلات در حوزه ترجمه قرآن نیز به چشم می‌خورد. به نظر می‌رسد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با انجام وظیفه خود در زمینه نظارت بر ترجمه و نشر قرآن و سازمان دارالقرآن با نظارت بر متن عربی قرآن می‌توانند از بروز این آسیب جلوگیری کنند.