ویژگی‌های خاص استاندارد و سلسله مراتبی بودن آن و نیز تعریف دقیق اقدامات و توانمندی‌هایی که شرکت‌ها در هر سطح برای اجرا و ارتقاء سیستم منابع انسانی به آن نیازمندند از جمله مهم‌‌ترین ویژگی‌های این استاندارد است. مدل 34000 علاوه بر 16 فرآیند منابع انسانی که 20هزار امتیاز دارد، شامل 12 متغیر در حوزه نتایج و نگرش‌های منابع انسانی است که 14 هزار امتیاز دارد و در پنج سطح بلوغ وضعیت سازمان را ارزیابی کرده و تعالی می‌بخشد. در این ارزیابی سعی شده دستگاه‌ها در شاخص‌های مختلف از جمله میزان رضایتمندی در بدنه سازمان، نوع فرایندی که در کار صورت میگیرد و پروسهای که انجام می‌شود مورد سنجش قرار گیرند. مبدع این استاندارد، آرین قلی‌پور و همکارانشان از گروه مدیریت منابع انسانی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران بود که تلاش دارند آن را بین‌المللی کنند.
امسال دومین سالی است که سازمان اسناد و کتابخانه ملی منابع انسانی خود را با این استاندارد ارزیابی می‌کند. نتایج این بررسی در کنفرانس بین‌المللی مدیریت منابع انسانی که در 16 بهمن‌ماه سال‌جاری اعلام خواهدشد. ایبنا درباره چگونگی انجام آن در سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت‌وگویی با بابک زنده‌دل‌نوبری، مدیرکل برنامه‌ریزی و نظارت سازمان اسناد و کتابخانه ملی انجام داد که در ادامه می‌خوانید.
همه این استاندارها به صورت جایزه برگزار می‌شود، یعنی دنبال پیداکردن خط بلوغ سازمان‌ها در حوزه فعالیت آن‌ها است. استاندارد 34000 در حوزه منابع‌انسانی می‌خواهد سازمان‌ها را اندازه‌گیری و نسبت به هم مقایسه کند و بگوید هر کدام نسبت به هم‌دیگر در چه سطحی هستند. فرآیند ممیزی مانند هر استاندارد و مدل تعالی دیگری دارد بر اساس اظهارنامه‌ای که هر سازمانی تهیه می‌کند، چک‌لیست‌هایی در فرم خود اظهاری تهیه می‌کند. تیم ارزیاب از طرف دبیرخانه آن استاندارد که در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران مستقر است ممیز می‌فرستند تا اظهاراتی که سازمان به صورت خود اظهاری بیان کرده‌اند مورد صحت‌سنجی قرارگیرد.
چند سال است که این استاندارد در ایران برگزار می‌شود؟
فکرکنم چهار سال است و امسال سازمان اداری استخدامی برای دستگاه دولتی و سازمان‌های عمومی که زیرمجموعه دولت هستند این استاندارد را مورد بررسی قرارداده و برای آن مدل مخصوص دستگاه‌های دولتی طراحی کرده است.
آیا این استاندارد خاص کتابخانه‌ها است؟
تمام دستگاه‌های دولتی می‌توانند به صورت داوطلبانه در این استاندارد شرکت کنند و سطح فرایندهای منابع انسانی خود را مورد سنجش قراردهند. نکته کلیدی این است که این استاندارد فقط به بررسی سطح بلوغ فرآیند نمی‌پردازد بلکه به سطح بلوغ نگرش منابع انسانی هم اشاره می‌کند؛ یعنی بخشی از این استاندارد دقیقا بازمی‌گردد به نگرشی که آن سازمان نسبت به متغیرهای انسانی دارد.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی با استفاده از نتایج دوره گذشته چه کرد؟
دومین سال است که کتابخانه ملی در این جایزه شرکت می‌کند. سال گذشته کتابخانه ملی نشان برنز گرفته بود. بیشتر رقبای ما سازمان‌های خصوصی بودند. برای یک سازمان دولتی رقابت در حوزه‌های تعالی با سازمان‌های خصوصی دشوار است زیرا سازمان‌های خصوصی در نوسازی عملکرد خود چابک‌تر هستند.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی سال گذشته به صورت داوطلبانه خود را در این رقابت قرار داد. با مشخص شدن خروجی‌های کتابخانه ملی، نقاط قوت و ضعف منابع انسانی در آن مشخص شد. با این روند برای سازمان اسناد و کتابخانه ملی مسیری مشخص شد تا بتواند روی نقاط ضعف خود کار کند. زمانی که سال گذشته نقاط ضعف کتابخانه ملی مشخص شد، این کتابخانه روی آن‌ها کار کرد و اقداماتی برای بهبود وضعیتش انجام داد. امسال توانستیم نقاط ضعف را پوشش دهیم و منتظر هستیم نتیجه ارزیابی‌های انجام شده منتشر شود و بتوانیم نتایج را با سال گذشته بسنجیم.
آیا کتابخانه‌های دیگر هم این ارزیابی را در سیستم خود انجام می‌دهند؟
این استاندارد در سطح کشور اجرای می‌شود. خبرهایی برای بین‌المللی شدن آن هم شنیده‌ام. اطلاع ندارم که سایر کتابخانه‌ها سمت اجرای این استاندارد رفته‌اند یا نه اما به عنوان کتابخانه ملی باید سیاست‌گذاری‌هایی برای کتابخانه‌های کشور داشته باشیم، به همین دلیل برای این حوزه پیشگام شدیم و امیدواریم کتابخانه‌های دیگر هم بیایند و منابع انسانی خود را مورد سنجش قرار دهند تا منابع انسانی هر سازمانی بتوانند به صورت اثربخش‌تری خدمت‌رسانی کنند.
بعد از بررسی‌های دوره گذشته استاندارد 34000 چه مسائلی را در سازمان اسناد و کتابخانه ملی مورد تجدیدنظر قراردادید؟
یکی از مواردی که از سال گذشته تغییر دادیم بحث ارتقا و انتصاب افراد در پست‌های مدیریتی بود. سال گذشته انتصاب‌ها بر اساس کانون‌های ارزیابی شایستگی مدیران انجام نمی‌شد، اما از سال گذشته تا کنون انتصاب‌های مدیریت‌های میانی و پایه را به سمتی می‌بریم که بر مبنی کانون‌های شایستگی مدیرانی است که مورد تایید سازمان اداره استخدامی است. تا الان هم چند جاگذاری مدیریتی کانون ارزیابی برگزار کردیم و باقی را هم در دست اقدام داریم تا این روند را توسعه دهیم.
نظر شما