سیدسعید اشرفی، رئیس اداره توزیع انتشارات موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) در یادداشتی برای خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، از «مقتل جامع سیدالشهداء علیهالسلام» به عنوان کاملترین مقتلی که تا به حال به چاپ رسیده، یاد کرده است.
در کنار دشمنان خارجی، همواره دوستان نادان متن جامعه اسلامی و مسلمانان ناآگاه نیز، خواسته یا ناخواسته، ضربههای هولناکی به این حادثه بزرگ وارد کردهاند. در روزگار پرفتنه رهزنان ایمان و هنگامه پرآشوب دشمنان قرآن که جامعه دینی و فرهنگ متعالی ما در معرض تهاجم خصم است، مراسم با برکت عزاداری حسینی نیز مانند هر پدیده مردمی دیگر، دستخوش سوء استفاده غرضورزان و بدخواهان و قدرتهای مخرب اعتقادی قرار گرفته و شیطان نیز با اهداف خاصی به میدان آمده و در اینباره دخالت و تباهسازی کرده است.
استکبار جهانی و وهابیان که از قدرت حقیقی مجالس عزاداری متین و نقش سازنده بزرگداشت خاندان نبی (ع) خبر دارند و راز بقا و ترقی و شهرت و شکوه و شکوت تشیع را در اینگونه مراسم و تعظیم و شعائر دینی یافتهاند و اقامه عزای حسینی را ستونی پولادین در برابر نفوذ فرهنگ بیگانه میدانند، و از طرفی چون نمیتوانند عاشورا را از فرهنگ شیعه حذف یا مردم را از آن رویگردان کنند، در پی مخدوش کردن چهره تابناک نهضت عاشورا، کوششهای فراوانی کردهاند؛ از جمله راهکارهای آنها شبههپراکنی و مناقشههای سست، پیرامون عزاداری و گریه برای امام حسین (ع) است.
در این راستا یكی از رسالتهای مهم اندیشمندان شیعه در عصر حاضر، عرضه گزارشی صحیح و معتبر از قیام عاشورا است. بر این اساس، گروهی از تاریخپژوهان حوزه علمیه قم، پس از سالها مطالعه و تحقیق، و بررسی همه مقاتل کهن و متأخر و مهمترین مقاتل جدید اعم از عربی و فارسی، واقعه عاشورا و بهویژه، گزارش شهادت امام حسین (ع) و اصحاب آن حضرت را بر پایه منابع معتبر متقدم تاریخی و حدیثی بـازسازی و گزارش كردهاند. در سراسر این کتاب، ملاکها و معیارهای شناخته شده و معمول در تاریخنگاری علمی در نظر گرفته شده، و به هر منبع و مأخذ با شناخت لازم درباره مؤلف آن مراجعه و استناد شده است.
از آنجائیکه با بررسیهای انجام شده از سوی محققان، در موضوع قیام سیدالشهدا (ع) تنها گزارشهای منابعی که تا قرن هفتم به نگارش درآمدهاند، قابل اتکا و اعتمادند و منابع پس از آن، گزارشهای چندان معتبری را شامل نمیشوند، در کتاب دوجلدی «مقتل جامع سیدالشهداء (ع)»، نیز تنها از منابع موجود تا پیش از قرن هفتم استفاده شده است.
این مقتل کاملترین مقتلی است که تا به حال به چاپ رسیده است و مانند غالب مقاتل منتشر شده، از یک قالب تاریخی مستند روایتگونه نشات میگیرد و همانطور که حجت الاسلام مهدی پیشوایی در مقدمه آن مینویسد، ارائه مقتلی معتبر، مستند و پاسخگو به نیاز مردم بهویژه مبلغان و ذاکران را دنبال میکند. این کتاب در حال حاظر در دو جلد به چاپ هجدهم رسیده است و گزیده آن نیز با تغییرات اعمال شده به کتابی تک جلدی مبدل شده است.
این اثر را گروهی از نویسندگان زیر نظر استاد مهدی پیشوایی تهیه و تدوین کردهاند که هدف اصلی این کتاب ارائه گزارش جامع و مستند از تاریخ قیام عاشورا برای پویندگان علمی کشور بهویژه طلاب و خطبا است که هم اکنون با قیمت 240 هزار تومان در کتابفروشیهای معتبر عرضه میشود. همچنین به مناسبت ایام محرم با تخفیف ویژهای در فروشگاههای موسسه امام خمینی (ره) به فروش میرسد.
این کتاب در 20 بخش تدوین شده که سیری در ادوار زندگی امام حسین (ع)، شهادت ایشان در گفتار پیامبران، فضیلت گریستن بر آن امام، فلسفه قیام عاشورا، امام در مکه، مدینه و کوفه، ورود ایشان به کربلا، رویدادهای روز تاسوعا و عاشورای حسینی، مبارزه بنیهاشم، کیفیت نبرد امام حسین (ع)، حوادث پس از شهادت حسین (ع)، حضور اهل بیت (ع) در کوفه، شام، دمشق و مدینه، نهضت امام سجاد (ع)، حوادث پس از شهادت امام حسین (ع)، عزاداری آن حضرت و پرسشهای متداول در زمره این بخشها هستند.
بخش اول از جلد اول این کتاب به سیری در مقتلنویسی و تاریخنگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر پرداخته که معنای لغوی و اصطلاحی مقتل، مسیر تاریخی مقتلنویسی و تاریخنگاری عاشورا از قرن دوم تا پانزدهم و قرن حاضر، سیری در ادوار زندگی و شخصیت امام حسین (ع)، شهادت امام حسین (ع) در گفتار پیامبران و امامان، فضیلت گریستن و عزاداری بر امام حسین (ع) و تحلیل آن، فلسفه قیام امام حسین (ع) و بیان مشهورترین دیدگاهها درباره فلسفه قیام کربلا در این بخش آمده است.
در بخش دوم این کتاب با عنوان «امام حسین (ع) و معاویه» به شخصیت و حکومت معاویه، مواضع امام حسین (ع) در برابر حکومت معاویه و مبارزات سیاسی آن حضرت پرداخته شده است.
در بخش سوم نیز با عنوان «نهضت عاشورا از آغاز تا ورود امام حسین (ع) به کربلا»، حوادث بعد از مرگ معاویه، فعالیتهای امام حسین (ع) در ایام اقامت در مکه، ساختار سیاسی-فرهنگی کوفه، و خروج ایشان از مکه را آورده است.
بخش چهارم نیز با عنوان «امام حسین علیه السلام در کربلا» مباحث مربوط به ورود امام حسین (ع) به کربلا تا روز عاشورا، رویدادهای روز عاشورا، نحوه شهادت تمام یاران سیدالشهدا (ع)، مبارزه و شهادت بنیهاشم، کیفیت شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) و حوادث پس از شهادت امام (ع) آمده است.
در جلد دوم نیز به مباحث حوادث پس از عاشورا، اهل بیت علیهمالسلام در مسیر شام، تداوم نهضت حسینی به رهبری امام سجاد (ع)، پیامدهای قیام عاشورا، مباحث پیرامونی نهضت عاشورا، پژوهشی در اربعین سیدالشهدا (ع)، فلسفه عزاداری امام حسین (ع)، پرسش و پاسخهای عاشورایی، و شرح حال و زندگینامه اصحاب امام حسین (ع) پرداخته شده است.
نظرات