به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در فارس، نشست هم‌افزایی کتابداران روستایی کتابخانه‌های عمومی فارس، ظهر امروز یکشنبه 21 مهرماه با حضور ابراهیم حیدری دبیر جشنواره عشایر و روستاهای دوستدار کتاب، روح الله منوچهری مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان و کتابداران کتابخانه عمومی روستایی فارس در سالن کتابدار شیراز برگزار شد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان فارس در این دیدار با بیان اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال‌های اخیر برنامه‌های گوناگونی را در حوزه کتابخوانی اجرا کرده است، گفت: در چند سال اخیر، چهار جشنواره ملی «پایتخت کتاب ایران»، «عشایر و روستاهای دوستدار کتاب»، «مروجان کتابخوانی» و «جام باشگاه‌های کتابخوانی» همزمان برگزار شده است.

وی با تصریح اینکه کتابخانه‌های روستایی فارس ظرفیت بسیار خوبی برای حضور در جشنواره عشایر و روستاهای دوستدار کتاب دارند، ۵۲ کتابخانه عمومی در فارس فعال است و برنامه‌های خلاقانه و گسترده بسیاری در این کتابخانه‌ها برگزار می‌شود که در صورت مستندسازی مناسب تمامی کتابخانه‌ها می‌توانند در این جشنواره برگزیده شوند.

به گفته منوچهری، کتابخانه روستایی اهمیت بالاتری دارد چراکه گاهی تنها پایگاه فرهنگی یک روستا به‌شمار می‌رود.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس در ادامه با اعلام اینکه به‌تازگی کارگروه کتابخانه‌های روستایی و عشایری در انجمن علمی ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران تشکیل شده است، گفت: در این کارگروه مشکلات و نیازهای کتابخانه‌های عمومی روستایی و راهکارهای آن شناسایی و بررسی می‌شود.

مدیرکل دفتر مطالعات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این نشست با تصریح اینکه یکی از دلایل برگزاری این جشنواره آگاهی از مشکلات و دغدغه‌های روستاها در حوزه کتاب و کتابخوانی است، گفت: کتابخانه در روستا تنها کار کتابخوانی و کتابداری را انجام نمی‌دهد بلکه پایگاه فرهنگی، علمی، اقتصادی و اجتماعی یک روستاست.

ابراهیم حیدری کتابخانه‌های روستاهایی را محور برگزاری این جشنواره دانست و اضافه کرد: بیشتر روستاهایی که در این جشنواره برگزیده شده‌اند، کتابخانه فعالی داشته‌اند، هرچند که ظرفیت روستاها و روستاییان مهم است اما کتابخانه عمومی در این جشنواره محور بوده است. کتابخانه به عنوان موتور محرک است و می‌تواند ظرفیت‌های نهفته را شناسایی کند و آموزش بدهد.

وی با قدردانی از نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در برگزاری این جشنواره بیان کرد: نهاد کتابخانه‌های عمومی در سطح کلان و استان‌ها به عنوان نهاد مهم و بنیادی بوده که هم از نظر مالی و فکری در حوزه سیاستگذاری، داوری و اهدای جوایز همکاری داشته است.

دبیر جشنواره‌های کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فارس را فعال ترین استان در جشنواره عشایر و روستاهای دوستدار کتاب برشمرد و با اشاره به اینکه این استان سال گذشته با ۵۴ روستا در جشنواره شرکت کرد، گفت: در دوره‌های گذشته، 7 روستای لایزنگان، خواجه جمالی، فهلیان، امامزاده بزم، کریشکی، جایدشت و فیشور به عنوان برگزیده و روستاهای فهلیان به عنوان برگزیده برگزیدگان تقدیر شده‌اند.

حیدری با تصریح اینکه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی بر جشنواره عشایر و روستاهای دوستدار کتاب تاکید دارند، گفت: اعتبارات این برنامه برای ترویج کتابخوانی در مناطق محروم هزینه می‌شود و به روستاهای برگزیده درحدود چهارصد میلیون ریال جوایز نقدی و غیرنقدی تعلق می‌گیرد که برای توسعه کتابخانه‌های در روستا مهم است.

مدیرکل دفتر مطالعات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: در روستاها پنج درصد بودجه دهیاری‌های به امور فرهنگی تعلق دارد و این بودجه باید در اختیار کتابخانه‌ها و کتابخوانی قرار گیرد. 

وی با تأکید بر اینکه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ستاد برنامه‌ریزی جشنواره عشایر و روستاها تشکیل شده است، گفت: براساس ابلاغ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دبیرخانه این جشنواره باید در استان‌ها تشکیل شود که مدیران کل فرهنگ و ارشاد استان‌ها، دبیر و دستگاه‌های مرتبط نیز عضو این شورا خواهند بود و امیدواریم که در فارس این دبیرخانه تشکیل شود.

حیدری در ادامه به روند برگزاری جشنواره نیز اشاره کرد و گفت: جشنواره دو بخش دارد فعالیت‌های انجام شده در روستا و و برنامه‌های آینده، در این حوزه کتابخانه‌های عمومی می‌توانند با توجه به سیاست‌های مجموعه و شناسایی طرفیت‌های روستا و نیازهای مردم می‌تواند سبب خلق برنامه‌های بسیار خوبی باشد، در این راستا باید از ظرفیت فرهیختگان محلی، سرمایه داران و چهره‌های علمی و فرهنگی استفاده شود.

در ادامه این دیدار دکتر محمد حسن‌زاده رئیس انجمن علمی ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران، در خصوص «ایجاد دسترسی به دانش در روستاها و نقش کتابخانه‌ها در این زمینه» سخنرانی کرد.

او با بیان اینکه امروزه عصر دانش است و این عصر به دنبال ایجاد تعامل و تعادل شهر و روستاهاست، گفت: در عصر حاضر دانایی و عامل رقابت شده است و انتظار می‌رود که روستاها توانمندسازی شود؛ همچنین شهرها با جوامع روستاها قرابت داشته باشند.

این استاد علم اطلاعات و دانش شناسی با اشاره به اینکه در بحث دانش مدار شدن هر دو جامعه شهری و روستایی ایران نیازمند توسعه هستند، افزود: این در حالی است که بسیاری از زیرساخت‌های شهری در روستاها در دسترس نیست و جوامع روستایی دسترسی تام به ابزارهای دانشی بی‌بهره هستند که همین سبب افزایش کوچ از روستاها به شهر شده است.

حسن زاده با تاکید بر اینکه کتابخانه‌های عمومی به عنوان تسهیل گر جوامع روستایی هستند، 6 نقش را برای کتابخانه‌های روستایی برشمرد و اضافه کرد: ایجاد زیرساخت دسترسی به دانش طبق نیاز مردم روستا، توانمندسازی روستاییان برای یافتن و ارزیابی و کاربست دانش، ایجاد ارتباط و منابع دانش کسب و کار روستاییان، ایجاد ارتباط بین روستاها، ایجاد ارتباط میان شهر و روستاست و هدایتگری فرهنگی از جمله وظایف کتابخانه‌های عمومی روستایی است.

به گفته او کتابخانه‌ها باید عاملی ثبت دانش‌های بومی روستاها باشند و نقش آن‌ها دوگانه است؛ ایجاد دسترسی روستاییان به دانش و ایجاد بستر تولید دانش بومی و ارائه آن در کشور.

یادآور می‌شود، نشست هم افزایی کتابداران روستایی کتابخانه‌های عمومی فارس با بخش پرسش و پاسخ کتابداران و ارائه تجربیات روستاهای دوستدار کتاب فارس از حضور در جشنواره عشایر و روستاهای دوستدار کتاب و اجرای برنامه‌های خلاقه در روستا همراه بود.