در بخشی از این کتاب میخوانیم: «در همان دیدار مختصر فهمیدیم که با چهرهای استثنایی روبهرو هستیم که نظیرش در منطقه آذربایجان پیدا نمیشود. کسی که با مرارت و مشقت، فیلم بلند داستانی، آن هم با دوربین سوپرهشت بسازد و معطل شبکه اکران و سینما و تلویزیون نباشد و فیلمش را بردارد و برود در دل مردم؛ قطعاً آدم خاصی است. همین نکته، باب آشنایی بیشتر را برای ما گشود. به محض اینکه حالِ آقا جلیل خوب شد و از بستر بیماری برخاست، آمد و نشست روبهروی ما و صمیمانه و صادقانه، شروع کرد به بیان خاطراتش. اگرچه، گذر زمان و آوار مسائل و مشکلات، بخش قابل توجهی از خاطرات و جزئیات را از ذهن آقا جلیل پاک کرده بود، اما همچنان میشد نکات ارزشمندی را از خاطراتش بیرون کشید.
این فیلمساز تجربی که بدون حتی تحصیلات ابتدایی، تمام مراحل مربوط به ساخت و اکران فیلم را طی کرده، قطعاً حرفهای زیادی برای گفتن دارد. جلیل طائفی، هیچگاه ادعا نکرده که فیلمساز درجه یک بوده، اما مرور خاطراتش به ما میگوید که او کار درجه یک انجام داده! کار درجه یک یعنی کار بهنگام و ناظر به نیازهای اساسی و اولویتهای جامعه. در شرایطی که بسیاری از نهادهای اصلیِ متولی فرهنگ و هنر منطقه آذربایجان، توان نزدیک شدن به موضوعات انقلابی را نداشتند، آقا جلیل به اعتبار اعتماد به نفس فوقالعاده و باور عمیقش، به سراغ چنین موضوعاتی رفته و توانسته در زمان خودش، به بخش قابلتوجهی از نیازهای جامعه انقلابی پاسخ دهد. او رنج ساخت فیلم های بلند را با ابتداییترین امکانات به جان خریده و محصولاتی را تولید کرده است که حتی امروز هم نو مینماید.
درک ارزش کار جلیل طائفی، کار دشواری نیست. اگر به وضعیت تولید و اکران فیلم در شرایط امروز دقت کنیم، به راحتی میفهمیم که او کارهای بزرگی کرده است. او فیلم را با مشقتهای فراوانی ساخته و با زحمت زیادی برای مردم نمایش داده است؛ آن هم بدون کمترین پشتیبانی رسانهای یا هر امکان دیگر. به جای اینکه توی خانهاش بنشیند که مردم بیایند دنبالش، خودش بلند شده و رفته در میان مردم. برای آنها حرف زده، نان و پنیرشان را خورده و فیلمش را برای آنها پخش کرده است؛ برای مردمی که نهتنها سینما ندیده بودند، بلکه حتی داشتن تلویزیون هم برایشان آرزو بوده است! او قصههای انقلاب را به جاهایی برده است که مردم آن مناطق، با گذشت چندسال از پیروزی انقلاب اسلامی، هنوز در جریان بسیاری از وقایع جامعه انقلابیشان قرار نداشتند. اینهاست که مایه تمایز جلیل طائفی با دیگر هنرمندان معاصرش است.»
آنچه در این مجموعه میخوانید، حاصل هفت جلسه گفتوگو، به اندازه مقدورات ذهنی جلیل طائفی است. بدون شک، خاطرات خواندنی او، بسیار بیشتر از حرفهایی است که در این مجال آمده. کلام ساده و صمیمی او، بخشی از تاریخ پنهان و غبارگرفته فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی را به روی مخاطب میگشاید؛ تاریخی که با وجود مزیتهای فراوانی که دارد، همچنان نامکشوف و غریب است. فراموش نکنیم این تاریخ نزدیک ماست که عناصرش در قید حیاتند و گویا. مرور تجربههای امثال جلیل طائفی، بسیاری از تشتّتها و تحیّرهای موجود فرهنگی و هنری را رفع میکند و پاسخهایی درخور به پرسشهای امروز میدهد.
کتاب «آپاراتچی؛ خاطرات شفاهی جلیل طائفی» به تحقیق و تدوین روحالله رشیدی با شمارگان هزار و 500 نسخه در 144 صفحه به بهای 15 هزار تومان از سوی نشر راهیار منتشر شده است.
نظر شما