«خلیل مستوفی کتابشناس، نسخهشناس، مقوم کتابهای نادر و قیمتگذار برجسته نسخههای خطی کهن پارسی در سال ۱۳۲۰ در تبریز متولد شد.
پس از تحصیلات ابتدایی و متوسطه به تهران عزیمت کرد و از سال ۱۳۴۵ بهطور رسمی کتابخانه مستوفی را تاسیس کرد. -آن زمان، انتشاراتیها و کتابفروشیها به نام کتابخانه معروف بودند- او به لحاظ آشنایی و علاقهای که به کتاب و نسخههای خطی داشت، مورد توجه شخصیتهای برجستهای چون؛ حسن تقیزاده، جلالالدین همایی و بدیعالزمان فروزانفر بود. این بزرگان به کتابفروشی مستوفی رفتوآمد داشتند و کتابهای نایاب را از او میخواستند. این کتابفروشی محل نشست و برخاست و گفتوگوهای فرهنگی بود.
بیشترین ارتباط و همنشینی خلیل مستوفی با عبدالحسین حائری، کتابشناس، فهرستنگار و نسخهپژوه بود که بیش از ۴۰سال از محضر او در کتابخانه مجلس بهره میبرد و خاطرات زیادی از آن مرحوم نقل میکرد.
در تمامی جلسات کارشناسی حوزه کتاب که در کتابخانه مجلس برپا میشد، حضور پیدا میکرد و یکی از اصلیترین استوانههای قیمتگذاری در کتابخانه مجلس بود؛ البته با کتابخانههای دیگری چون کتابخانه ملی و کتابخانه آستان قدس رضوی همکاری میکرد. از میان 5 کارشناس نسخ خطی و قیمتگذاری نسخهها، بهعنوان یکی از اصلیترین افراد بهلحاظ آشنایی طولانیمدت با فرهنگ مکتوب و نسخ خطی انتخاب میشد.
بهلحاظ علاقه و شیفتگی به نسخههای کهن، چندینبار به هند سفر کرد و ضمن معرفی بسیاری از نسخههای خطی مرتبط با فرهنگ و ادب ایران، آنها را تهیه کرده و به کتابخانههایی چون آیتالله مرعشی نجفی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی و کتابخانه ملی عرضه میکرد.
مستوفی علاوه بر کار کتابشناسی، در دهههای اخیر به مقوله انتشار کتابهای نفیس نیز علاقهمند شد و 20عنوان کتاب منتشر کرد.
از لحاظ اخلاقی، مرد شریف، امانتدار، صادق، دقیقنظر و مودب بود. چندینبار در حوزه کتاب بهعنوان کارشناس نسخ خطی جایزه دریافت کرد. فقدان او ضایعه بزرگی برای کشور بهویژه حوزه فرهنگ کتابشناسی و نسخهشناسی است.
خلیل مستوفی در حوزه نگهداری، حفظ نسخ خطی و جلوگیری از خروج این نسخه به خارج از ایران بهعنوان سرمایههای فرهنگی کشور تلاش و سعی میکرد با قیمتگذاریهای مناسب مانع از خروج این نسخهها شود و حتیالامکان آنها را در ایران حفظ کند؛ همچنین، مالکان نسخههای خطی را برای اهدای این آثار ملی به کتابخانههای ایران تشویق میکرد.
خلیل مستوفی در شناخت بیشتر تاریخ، فرهنگ و ادب ایران نقش بهسزایی داشته و ضمن ارزیابی مسائل حوزه نسخهشناسی، زبانشناسی و ادبیات فارسی، زمینه پژوهش را برای پژوهشگران فراهم کرد.
نسل جوان ادامهدهنده راه او باشد. امیدوارم جامعه، شاهد حضور و پیدایش دانشمندان و متخصصانی باشد که در حوزه تفسیر و تحقیق نسخههای خطی تلاش میکنند. انشاءالله امثال خلیل مستوفی در جامعه دوچندان شود تا نسخههای خطی در کشور بماند و بهتر و بیشتر مورد استفاده قرار بگیرد.
نام و یادش ماندگار»
نظر شما