به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «تاریخ ورود شیعه در ایران» سعی دارد به سؤالاتی مانند اینکه آیا دلیل ما در مذهب شیعه تنها بر اساس احساسات پدران و اجداد ماست؟ یا آن را از اطرافیان کسب کرده‌ایم؟ یا این کار ما بر اساس عادت شکل گرفته است؟ پاسخ دهد. شاید برای کسانی این سؤال مطرح شود و از خود این را بپرسند که به چه دلیل برای اثبات حقانیت مذهب شیعه می‌باید این گونه متحمل سختی‌ها شوند؟

در این کتاب آمده است: «بعد از رحلت پیامبر(ص) تشیع شانه به شانه با اسلام همگام بود و هرجا که اسلام وارد می‌شد، تشیع در کنار آن بدان جا راه می‌یافت با این تفاوت که گاهی سیر حرکت تشیع در پاره‌ای از سرزمین‌ها به کندی انجام می‌گرفت، در ایران در ابتدا کار چنین بوده است بعد از قرن اول هجری در ایام امام باقر(ع) و امام صادق(ع) و همزمان با حکومت بنی امیه ظهور کرد. این دو امام فرستادگانی در ایران داشتند که از طریق مکاتبه مسائلی را با آن حضرت در میان می‌گذاشتند.»

محمدحسین خوشدل، نویسنده این کتاب معتقد است که نخستین مرکز ظهور تشیع در ایران را باید از خراسان آغاز کرد. خراسانی‌ها سنگ زیربنای کاخ حکومت عباسی به شمار می‌روند و پس از آن که بنی‌عباس در بلاد اسلامی تسلط یافتند اکثر مردم خراسان پیرو آنها بوده‌اند، زیرا تشیع در آغاز ظهورش صرفا عبارت از دوستی علی و اهل بیت(ع)‌ بوده است و اعتقاد داشتند اهل بیت(ع) فقط بنی‌هاشم هستند و فرقی میان علوی و عباسی نمی‌دیدند. این کتاب که نشر مناقب آن را منتشر کرده، بهانه گفت و گوی ما با اين نويسنده است.

چه عواملی باعث تثبیت و تقویت مذهب شیعه در ایران شده است؟
تربیت شاگردان از سوی امامان که برای ترویج اسلام و تشیع مأمور بودند به نقاط مختلف دنیا بروند و نوشتن کتاب‌ها از سوی آنها زیر نظر ائمه معصومین(ع) برای جاهایی که امکان حضور آنها نبود و همچنین امامزادگان جلیل‌القدر که گاهی به منظور ترویج و گاهی برای فرار از دست بنی‌امیه و بنی‌عباس که در صدد قتل آنها بودند و به ایران پناه می‌آوردند، موجب تقویت تشیع شدند.

بی‌عدالتی بنی‌امیه و بنی‌عباس نسبت به ایرانیان که آنان را آتش‌پرست و عجم می‌دانستند و قوانینی گذاشته بودند که آنان را از حقوقشان محروم می‌کردند در حالیکه امام علی(ع) بیت‌المال را بالسویه بین همه تقسیم می‌کرد، حقیقت‌گرایی ایرانیان که فقط پاسخ سؤالات خود را از مکتب اهل بیت(ع) دریافت می‌کردند، امیدبخشی که در مکتب اهل‌بیت(ع) وجود داشت، اعتقاد به حضرت مهدی موعود(عج) که عدالت را برقرار خواهد کرد و گذشته سرخ شیعه و اعتقاد به امام حسین(ع) که با جان خود و خاندانش اسلام را زنده کرد و مراسم محرم و صفر و ... از دیگر عواملی است که زمینه تثبیت و تقویت مذهب شیعه در ایران را به وجود آورده است.

سلمان فارسی از جمله کسانی بود که توسط خلیفه دوم به حکومت بر ایرانیان گماشته شد و شیعه واقعی امام علی(ع) بود و اسلام راستین را به نمایش گذاشت، ولایت معنوی و انواع کرامات و معجزات اهل بیت(ع) که در طول تاریخ حامی شیعیان بوده است، نقش بی بدیل امام رضا(ع) در حضور در ایران و شهر مشهد و جلسات مناظره که مأمون می‌گذاشت، از جمله مواردی بود که مردم را با اسلام راستین آشنا کرد.



گاهی این شبهه مطرح می‌شود که مسلمان شدن مردم ایران با زور و اجبار بوده آیا این گزاره درست است یا اینکه ایرانیان با فهم و درک خود مسلمان شدند؟
آنچه مسلم است، مسلمان شدن مردم ایران قطعاً با درک و فهم بوده، درست است که عرب‌ها در زمان سه خلیفه به ایران حمله کردند، ولی مغول‌ها هم حمله کردند، چرا هیچیک از ما ایرانیان به مذهب آنها درنیامدیم؟ وقتی عرب‌ها به ایران آمدند، فقط از ما جزیه می‌گرفتند به اینکه ما مسلمان شویم یا دین دیگری داشته باشیم کاری نداشتند، ولی ایرانیان که از ستم و فساد نظام ساسانی به ستوه آمده بودند، بدنبال یک آیین امیدبخش بودند که از عدالت و برابری سخن بگوید و آن را در اسلام پیدا کردند برای همین با آغوش باز اسلام را پذیرفتند.

از طرفی ایرانیان فرهیخته و باهوش و به دنبال حقیقت بودند برای همین وقتی بین فرق اسلامی بدنبال پاسخ سؤالات خود می‌رفتند، فقط مکتب اهل بیت(ع) می‌توانست آنها را سیراب کند نه مکتب خلفا، به این ترتیب گرایش به تشیع پیدا می‌کردند و همچنین بی‌عدالتی بنی‌امیه و بنی‌عباس را دیدند که همانند پادشاهان ساسانی حکومت سلطنت را در پیش گرفته بودند و آن را با حکومت سلمان فارسی در مدائن مقایسه می‌کردند که رسول خدا(ص) در حدیث می‌فرماید:« سلْمانُ مِنّا أَهْلَ الْبَيْتِ» و چون با فهم و باهوش بودند با تحقیق به حقانیت شیعه پی می‌بردند و شیعه می‌شدند، وگرنه خلفای بنی‌امیه و بنی‌عباس علاقه به اسلام آوردن ایرانیان نداشتند و دوست داشتند مسلمان نشوند تا از آنان جزیه بگیرند و خزائن خود را سرشار کنند. رفتار خوب اهل بیت(ع) با ایرانیان که نمونه‌هایی در تاریخ موجود است باعث می‌شد که وقتی به شهرهای خود می‌رفتند، سفیر آنان بودند و مردم را با تشیع و اهل بیت(ع) آشنا می‌کردند.

برخی معتقدند آغاز تشیع در ایران از دوره صفویه بوده آیا این گزاره صحیح است؟
حکومت صفویه از سال 906 آغاز شد و شاه اسماعیل صفوی در این سال به سلطنت رسید. وی مروج مذهب شیعه است و نسبت وی به شیخ صفی و بعد از آن به (حمزه موسی الکاظم) می‌رسد. کلاً پادشاهان صفوی 10 نفر بودند و همگی از سادات بودند که اول ایشان شاه اسماعیل بود.

حکومت‌ها نمی‌توانند با اجبار تغییر مذهب ایجاد کنند، در شوروی سابق که توانستند مردم را کمونیست کنند، زمینه‌هایی وجود داشت. درست است که تهدیداتی وجود داشته، ولی اگر زمینه‌ای وجود نداشته باشد، نمی‌تواند کارگر باشد، آنان فقط از نظر حمایتی از تشیع حمایت کردند و مروج تشیع بودند. ایرانی‌ها بدنبال معارف ناب اسلام بودند که فقط از مکتب اهل بیت(ع) بدست می‌آورند.

کتاب «تاریخ ورود شیعه در ایران» تألیف محمدحسین خوشدل در 130 صفحه، شمارگان 1000 نسخه با قیمت 20 هزار تومان به همت نشر مناقب، چاپ و در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.