سه‌شنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۹ - ۱۵:۰۰
مبارزه کرونایی دانشگاهیان با کتابخانه‌های آنلاین

با شیوع کووید 19 و تعطیلی سراسری اغلب دانشگاه‌های دنیا ارائه خدمات کتابخانه‌ای به دانشجویان اهمیت چند برابری پیدا کرده است. در این راستا نگاهی به فعالیت کتابخانه‌ای دانشگاه‌ها در ایران و سراسر جهان پرداختیم.‎‌

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) این روزها هدف اصلی اغلب کشورهای جهان مبارزه به یکی از ریزترین موجوداتی است که شیوع گسترده‌ای دارد. کووید 19 از خانواده کرونا ویروس باعث شد تا دانشگاه‌ها، مدارس و اغلب مراکز آموزشی و تحقیقاتی تعطیلات بی سابقه‌ای را تجربه کنند؛ اما واضح است که در این دوران علاوه بر رعایت اصول بهداشتی که سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است نیاز به تحقیقات گسترده درباره این پاندمی برای رهایی هرچه زودتر از طریق یافتن واکسن و داروی همواره قابل درک بوده است. به همین دلیل کمتر ازمایشگاه یا مرکز ویروس‌شناسی چه در ایارن و چه در سراسر دنیا تعطیل شد.
 
اما آیا تنها مراکز آزمایشگاهی هستند که می‌توانند برای یافتن چاره‌ای پزشکی فعالیت مستمر داشته باشند؟
 
بر اساس اخبارهای منتشر شده تا کنون بسیاری از منابع آرشیوی و کتابخانه‌های دانشگاهی حتی ناشران بزرگ علمی و نقش بسیار مهمی در افزایش اطلاعات دانشمندان و محققان داشتند و دارند و بسیاری از آن‌ها با وجود تعطیلی سراسری دانشگاه‌ها، منابع خود را در اختیار دانشمندان قرار داده‌اند. در این گزارش می‌خواهیم بدانیم علاوه بر منابع و مقالات درباره کرونا ویروس  کدام‌ یک از کتابخانه‌های دانشگاه‌های معتبر دنیا دیگر منابع خود را در روزهای تعطیلی در اختیار کاربران خود قرار داده‌اند.
 
ابتدا بهتر است نگاهی به فعالیت‌های کتابخانه‌های دانشگاهی داخل کشورمان داشته باشیم. گفتنی است بسیاری از دانشکده‌های علوم پزشکی آن دسته از منابع و تحقیقات درباره کرونا ویورس را به صورت الکترونیک و رایگان در اختیار دانش‌پژوهان قرار داده است. این دانشگاه‌ها عبارتند از؛ دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، مشهد، ایلام، قم است.
 
اما برخی از کتابخانه‌های دانشگاهی هم برای دسترسی دانشجویان در ایام قرنطینه دیگر منابع خود را رایگان کردند بنابه خبری که از سوی روابط عمومی دانشگاه تهران منتشر شد همه کتاب‌های الکترونیکی این دانشگاه در پلتفرم‌های گوناگون به صورت رایگان در  اختیار افراد قرار داده شده است. همچنین مرکز اسناد و کتابخانه ملی هم دسترس‌پذیری بیش از 400 هزار منبع خود را برای پژوهشگران به صورت دیجیتال رایگان کرده است.  
 
از دانشگاه سراسر دنیا چه خبر
اما باید گفت کرونا ویروس با تمام بدی‌هایش بهانه‌ای مثبت برای دسترسی آنلاین به دیگر منابع دانشگاهی در سراسر دنیا شد. که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.
 

 
چند اقدام دانشگاه کمبریج
چندی پیش سایت رسمی کتابخانه دانشگاه کمبریج، https://www.lib.cam.ac.uk اعلام کرد؛ تمام منابع الکترونکی از جمله کتاب‌ها مقالات و پایگاه‌های داده از سراسر جهان برای داشنجویان در دوران قرنطبنه در دسترس قرار گرفته است. در واقع بیش از 120.000 عنوان مقاله و 400 پایگاه داده خارج از این دانشگاه در دسترس است؛ همچنین نزدیک به 800 هزار کتاب الکترونیک خارجی از ناشران سراسر دنیا در اختیار دانشجویان قرار گرفته است.
 
همچنین انتشارات این دانشگاه در تلاش است تا نزدیک به 700 کتاب آموزشی را با فرمت HTML به صورت آنلاین و رایگان در دوران قرنطینه در اختیار مخاطبانش قرار دهد. این کتاب‌ها تا پایان ماه مه رایگان خواهد بود.
 
یکی دیگر از فعالیت‌های مجازی این دانشگاه در اختیار گذاشتن کتاب‌هایی که در لیست منابع کتابخانه‌ای خود نیست. در واقع افراد می‌توانند به کتابدار کتاب مورد نظر خود را درخواست دهند و از طریق کتابخانه آنلاین کمبریج از ناشر مربوطه کتاب دریافت شود. به طور قطع این امر به غنی‌تر کردن منابع این دانشگاه کمک قابل توجهی می‌کند.
 
جریمه کتاب برداشته شد
از دیگر فعالیت‌های این دانشگاه در ارائه خدمات کتابخانه‌ای این است که افراد برای دیر پس دادن کتاب‌ها جریمه نمی‌شوند. طبق آخرین اعلامیه سایت مذکور کتاب‌هایی که از مخزن این دانشگاه، دانشکده‌ها و دپارتمان‌های آن امانت گرفته شده است در صورت دیر باز پس دادن به صورت خودکار تمدید می‌شوند و نیازی نیست که افراد جریمه‌ای پرداخت کنند.
 
دانشگاه آم آی تی پشتیبان آموزش مجازی
دانشگاه ام ای تی هم برای پشتیبانی از استادان و دانشجویانی که از راه دور به ادامه فعالیت‌هایشان می‌پردازند، بیش از 770 کتاب الکترونیکی خود را رایگان کرده است.

 
کتاب‌ها د ر ادامه ترم جاری دانشگاه میشیگان رایگان شد
گفتنی است دانشگاه میشیگان ایالات متحده آمریکا هم تمام منابع خود را برای دانشجویان، برای ادامه ترم باقی مانده رایگان کرده است. در واقع محدودیت‌های دسترسی برای یک هزار و صد و پنجاه کتاب در این دانشگاه برای دانشجویان تا پایان ماه آوریل رایگان شده است
 

 
در هلند ناشران هم پای کار آمده‌اند
از دیگر دانشگاه‌هایی که در این امر گام جالبی برداشته است، دانشگاه لیدن هلند است. بر اساس سایت رسمی کتابخانه این دانشگاه www.library.universiteitleiden.nl  برای مبارزه با کرونا ویروس بسیاری از منابع کتابخانه‌ای دیجیتال شده این دانشگاه همراه با دیگر ناشران در اختیار کاربران قرار داده می‌شود. در واقع بسیاری از ناشران علمی و دانشگاهی کشور هلند با ساختن فیلم‌ها، کتاب‌های الکترونیکی و ایجاد  سایر دوره های آموزشی به صورت رایگان در دسترس گذاشته‌اند. گفتنی است سیستم عامل‌هایی مانند Boom ، Ebsco و Proquest برای کاربری همزمان کاربران از  کتاب‌های الکترونیکی ارتقا داده‌اند.
 
 
 
 
 
 
 
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها