شماره هفتم و هشتم فصلنامه «نقد کتاب ادبیات و هنر» ویژه پاییز و زمستان 98 به سردبیری مریم حسینی منتشر شد که در آن منتقدان در بخشهای مختلف به نقد و بررسی کتابهایی چون «طریق بسمل شدن»، «کابوسهای بیروت» و «قابزداییها» پرداختند.
در بخشی از سخن سردبیر میخوانیم:
« ﺑﻰﺗﺮدﯾــﺪ ﯾﮑــﻰ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾــﻦ ﮔﺰارهﻫــﺎى ﺗﺎرﯾــﺦ ﺑﺸــﺮ اﯾــﻦ ﻋﺒــﺎرت ﻣﻌــﺮوف اﺳــﺖ که انسان ﺣﯿﻮاﻧــﻰ ﻧﺎﻃــﻖ و یا حیوان عاقل است. ﺟﺎﻧﺎﺗــﺎن ﮔﺎﺗﺸــﺎل در سال 2012 م ﮐﺘﺎﺑــﻰ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻣﻰﮐﻨــﺪ و اﯾــﻦ ﻋﻨــﻮان را ﺑــﺮاى ﮐﺘﺎﺑــﺶ ﺑــﺮ ﻣﻰﮔﺰﯾﻨــﺪ. حیوانی قصهگو و ﺑــﺎ ﺳﺎﺧﺖﺷــﮑﻨﻰ ﻋﺒــﺎرت ﻣﻌﻬــﻮد ﻣــﺎ اﻧﺴــﺎن را ﺣﯿﻮاﻧــﻰ ﻗﺼﻪﮔــﻮ ﻣﻰﻧﺎﻣــﺪ. در اﯾــﺮان اﯾــﻦ ﮐﺘــﺎب را ﻋﺒــﺎس ﻣﺨﺒــﺮ ﺗﺮﺟﻤــﻪ ﮐــﺮده و در ﻃــﻰ دو ﺳــﺎل ﺑــﻪ ﭼــﺎپ ﭼﻬــﺎرم رﺳﯿﺪه اﺳــﺖ. ﻓﺼــﻞ اول ﮐﺘــﺎب باعنوان «جادوی داستان» با نقل عباراتی از کریستوفر مورلی آغاز میشود. مورلی در داستان پارناسوس سیار مینویسد: «وقتی کتابی را به کسی میفروشید فقط دوازده اونس کاغذ و مرکب و چسب را نمیفروشید، بلکه شما یک زندگی کامل را میفروشید. شما ﻋﺸــﻖ و دوﺳــﺘﻰ و ﺷــﻮﺧﻰ و ﮐﺸــﺘﻰ ﻫﺎﯾﻰ در درﯾــﺎ ﻫﻨــﮕﺎم ﺷــﺐ، و زﻣﯿــﻦ و « آﺳــﻤﺎن را در ﯾــﮏ ﮐﺘــﺎب ﻣﻰﻓﺮوﺷــﯿﺪ. ﻣﻨﻈــﻮرم ﯾــﮏ ﮐﺘــﺎب واﻗﻌــﻰ اﺳــﺖ.
ﮔﺎﺗﺸــﺎل در اﯾــﻦ ﮐﺘــﺎب در ﺗــﻼش اﺳــﺖ ﺗــﺎ ﺛﺎﺑــﺖ ﮐﻨــﺪ ﮐــﻪ ذﻫــﻦ آدﻣــﻰ ﻗﺼﻪ ﮔــﻮ اﺳــﺖ و ﻗﺼــﻪ ﻧﻘﺸــﻰ ﻣﺤــﻮرى در زﻧﺪﮔــﻰ اﻧﺴــﺎن دارد. او ﻣﻌﺘﻘــﺪ اﺳــﺖ که داستانها بر زﻧﺪﮔــﻰ اﻧﺴــﺎن ﺳــﯿﻄﺮه دارﻧــﺪ. او با استناد به آماری ثابت میکند که انسانها عاشق رمانها و داستانهای زندگینامهای هستند و این هر دو ژانر را دوست دارند؛ زیرا این هر دو نوع داستانی شخصیت قهرمانهای اصلیشان را در جریان مصائب و مسائل زندگی قرار میدهند.»
«نقد و بررسی ﮐﺘﺎب ﮔﻔﺘﻤﺎنﻫﺎى ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ و ﺟﺮﯾﺎنﻫﺎى ﻫﻨﺮى اﯾﺮان: ﮐﻨﺪوﮐﺎوى در ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ ایران معاصر» نیز شامل سخنانی است از محمدرضا مریدی عضوهیئت علمى دانشگاه هنرونویسنده کتاب، پریسا شاد قزوینی، عضو هیئت علمى دانشگاه الزهرا و بهنام کامرانی، نقاش و مجسمهساز و عضو هیئت علمى دانشگاه که در بخش نقد شفاهی این فصلنامه قرار گرفته است.
در بخش نقد کتابپژوهشی (ادبیات) نیز مقالههایی چون «اﻟﮕﻮﻫﺎى ﺧﻮاﻧﺶ در ﮐﺘﺎب اﻧﺪك ﮔﺴﺘﺎخ و ﺑﯿﺶ ﻣﺆدب در ﺣﻀﺮت ﻣﺜﻨﻮى» نوشته ﭘﺎرﺳﺎ ﯾﻌﻘﻮﺑﻰ ﺟﻨﺒﻪ ﺳﺮاﯾﻰ، «ﮐﺪام ﺣﺎﻓﻆ؟: ﻧﮕﺮﺷﻰ ﺑﺮ ﮐﺘﺎب حافظ و شاعران روس» اثر علیرضا انوشیروانی، نقد صائب: نقد کتاب گزیده غزلیات صائب و دیگر شاعران سبک هندی» نوشته حسین اتحادی، «نقد و بررسی مقاله «شیخ شرفالدین احمدی یحیی منیری» در کتاب زبان فارسی در هند» اثر محمدصادق خاتمی و سلمان ساکت را میخوانیم. همچنین در این بخش نسرین شکیبی ممتاز نگاهی به کتاب «روان اسطورهشناسی: فرهگ روانرنجوریهای اسطورهای» داشته است.
مهدی ابراهیمی لامع در بخش نقد داستان فصلنامه «نقد کتاب ادبیات و هنر» نیز به کتاب «طریق بسمل شدن» پرداخته است. محمدمهدی مقیمیزاده نیز مقالهای با عنوان «صنعتی زاده کرمانی در قرن بیست و یکم: نقد و بررسی رمان رستم در قرن 22» نوشته؛ و «کلئوپاترای پسامدرن: نقد پسامدرنیستی داستانهای زندهیاد کلئوپاترا و و شب شیطان» هم مطلبی از اشرف سراج است که در این بخش منتشر شده است. همچنین میتوانید به نوشته مهشاد شهبازی «واقعیت در مسلخ قدرت: نقدی بر فرادستان میمِ عزیز» نگاهی داشته باشید.
«بررسی انتقادی کتاب الأدب العربی من العصر الجاهلی حتی سقوط الدولة الأمویه» نوشته علی قهرمانی و معسود باوانپوری و«تجلی و مظاهر غربزدگی در جامعه مصر: آسیبشناسی اجتماعی، دینی و فرهنگی در کتاب حدیث عیسی بن هشام» نوشته نفیسه حاجی رجبی را میتوانید در بخش نقد متون عربی این فصلنامه بخوانید.
نقد ترجمه قسمتی دیگر از فصلنامه «نقد کتاب ادبیات و هنر» است که فاطمه موحدی محصل طوسی به بررسی و نقد ترجمه رمان «کابوسهای بیروت» اثر غاده السمان پرداخته است. این متن را میتوانید با عنوان «رویای آرامش در کابوسهای جنگ: بررسی و نقد ترجمه رمان کابوسهای بیروت» مطالعه کنید.
کامران ارژنگی نیز در بخش نقد تصحیح متن مقالهای با عنوان «شهریاری از دیارِ هند و سند: نکاتی درباره منظومه حماسی شهر یارنامه» نوشته است. همچنین در بخش نقد کتابپژوهشی (هنر) نیز مطالبی چون «جستاری در باب قاب سینمایی؛ به بهانه انتشار کتاب قابزداییها: جستارهایی در باب نقاشی و سینما» نوشته مهرداد پورعلم، «صداهایی برای دیدن: نقد و بررسی کتاب صدا و موسیقی در فیلم مستند» نوشته محمدناصر احدی، «منسوجات ایرانی، به عبارت دیگر... : نگاهی به دو ترجمه از کتاب منسوجات ایرانی» نوشته بنفشه مقدم و «هنر اقتصاد هنر: نگاهی به کتاب اقتصاد هنر معاصر؛ بازارها، راهبردها و نظام ستارهسازی» نوشته مرضیه افتخاری قرار گرفته است.
نقد نقد نیز از دیگر بخشهای شماره هفتم و هشتم فصلنامه «نقد کتاب ادبیات و هنر» است که غلامرضا خاکی در مقالهای درباره «حقیقت نه مجاز است: پاسخی به گاه سودای حقیقت گه مجاز؛ نقدی بر کتاب کیمیا پرورده حرم مولانا» نوشته و فرانک کبیری نیز شرحی بر نقد: پاسخی به «مروری بر کتاب نگرشی بر گلیمبافها در استان چهارمحال و بختیاری» نگاشته است.
در این دو شماره فصلنامه، کتابهایی چون «دژستان؛ یک تاریخ طبیعی»،«ذهن ادبی؛ خاستگاه اندیشه و زبان»، « موزون و عقلانی؛ خوانش مقایسهای دو رساله فارسی قرن سیزدهم میلادی در فن شاعری»، «هنر ایرانی؛ گردآوری هنرهای ایران برای موزه ویکتوریا و آلبرت»، «گیاهان در شعر معاصر؛ نقد بومگرا و تخیل نباتی» و «نمایش شرق: معماری اسلامی در نمایشگاههای جهانی قرن نوزدهم؛ مطالعه تطبیقی جوامع مسلمان» معرفی شده است؛ که به ترتیب مهرناز شیرازی عدل، سیما رحیمی، شقایق اروجی، محمدجواد احمدینیا، فاطمه محمودی تازهکند و محمدرضا مریدی نوشتهاند.
در آخرین بخش شماره هفتم و هشتم فصلنامه «نقد کتاب ادبیات و هنر» نیز پروین بابایی و سمیه زادامیری به «کتابشناسی نقوش هندسی در هنر اسلامی: نقوش هندسی در آینه منابع مکتوب از گذشته تا امروز» پرداختهاند.
نظر شما