شماره 154 فصلنامه اطلاعات حکمت و معرفت با عنوان «فلسفه تطبیقی در ایران» منتشر شد. همچنین در بخش کتاب این نشریه علاوه بر نقدِ کتاب و گفتوگو چندین کتاب درباره نشر و ویرایش، سه کتاب از نشر حکمت کلمه و تازههای نشر معرفی شده است.
محمدحسن یعقوبیان دبیر ویژهنامه دو جریان اصلی را در فلسفه تطبیقی در سنت ایرانی - اسلامی قابل واکاوی میکند که عبارتند از یکی راه رفته در تولد و شکلگیری و بررسیدن اختلاف نظر در این که فلسفه تطبیقی پدیدهای نوین در سنت معاصر است یا ریشههایی کهنتر در سنت کلاسیک فلسفی نیز دارد و دیگری راه پیش رو و افقهای گشوده فراروی آن است تا ضمن آسیب شناسی امر موجود، راه گشایی امر مطلوب نیز فراهم شود.
ویژهنامه شماره 145 فصلنامه اطلاعات حکمت و معرفت مشتمل بر هفت نوشتار است و در مجموعه مقالات و گفتوگوهای این شماره به تنوع سبک و روش فلسفه تطبیقی به ویژه در برهه پساکربنی توجه شده است که ذیل جریانهای معرفتی معاصر، متعین و متحقق شده است. نخستین نوشتار با عنوان «تاملی در باب فلسفه تطبیقی» گفتوگویی با رضا داوری اردکانی است که ضمن توجه به تاریخچه مختصری از فلسفه تطبیقی در ایران، رد پای آن از دوره متقدمین و متاخرین تا معاصرین در دو زیست بوم حوزوی و دانشگاهی دنبال شده است.
دومین نوشتار با عنوان «ماهیت فلسفه تطبیقی از دیدگاه هانری کربن» گفتوگویی با دکتر انشاءالله رحمتی است. در این گفتگو مشخص شده است که آن چه در آثار و کار کربن شکل گرفته است، فلسفه تطبیقی به معنی مرسوم نیست بلکه نوعی حکمت تطبیقی و معنویت تطبیقی است که اگرچه بر اسلام ایرانی و حکمت شیعی متمرکز شده است، چتر خود را به وسعت سنت ابراهیمی گشوده است و با پدیدار شناسی معنوی و تغییر کلید هایدگری به تاویل، به یاد آوری حکمت پرداخته است. بدیهی است توجه به ماهیت کار کربن و روش او در باز خوانی آن چه تحت عنوان فلسفه تطبیقی در ایران معاصر شکل گرفته و در چگونگی تداوم یا نقد و عبور از او در حیات فلسفه تطبیقی، نقش بسیار مهمی دارد. چه این که تاثر جریانات معاصر از اندیشه کربن در همین مجموعه مقالات نیز قابل مشاهده است.
سومین نوشتار با عنوان «فلسفه تطبیقی در کار و اندیشه نئوصدراییان» مصاحبه شفاهی با دکتر حسین غفاری است که اندیشه علامه طباطبایی و شاگردان ایشان را دنبال نموده است که از سویی طرف گفتگو با هانری کربن بودهاند و از دیگر سو، با نوعی رویکرد تحلیلی متمایز از روش پدیدار شناختی کربن، به مباحث جدی در فلسفه تطبیقی پرداخته اند. چهارمین نوشتار با عنوان «تاریخچه فلسفه تطبیقی در ایران» به قلم محمد حسن یعقوبیان است. نوشتار پنجم با عنوان «فلسفه حقیقی، فلسفه تطبیقی است» مقالهای به قلم پل ماسون اورسل که علیرضا رضایت به فارسی ترجمه کرده است.
ششمین و آخرین مقاله از بخش ویژهنامه با عنوان «اهمیت و ضرورت فلسفه تطبیقی در جامعه ما» به قلم دکتر بیژن عبد الکریمی است که به نوعی بازخوانی و بازاندیشی ضرورت فلسفه تطبیقی در سنت فکری ایزوتسو، کربن و فردید است. در این مقاله مطرح میشود که طرح فلسفه تطبیقی یا فرافلسفه شرقی توسط ایزوتسو و هانری کربن، علیرغم وجهه پدیدار شناسی و فرهنگی، دارای رویکرد فلسفی است. سنت فردیدی نیز در اتصال هایدگر به ایران و ایجاد پارادایم انتولوژیک در خودآگاهی فرهنگی ما، واسطه کربن را در دل خود دارد و البته متمایز از کربن که از هایدگر به سهروردی میرسد، فردید به ابن عربی میرسد تا با تمسک بر وجه انتقادی هایدگر، رویکرد رادیکال تری در نسبت با متافیزیک حتی موجود در حکمت سهروردی را دنبال کرده باشد.
دومین بخش نشریه با عنوان «اندیشه و نظر» مشتمل بر پنج نوشتار است نخستین مطلب با مقالهای از انشاءالله رحمتی با «عنوان فایدهگرایی» است. دومین مقاله اندیشه و نظر با عنوان «پژوهشی در باب مطالعه مقایسه ای دین» به قلم ویلیلم پادن و ترجمه علیرضا رضایت است. سومین نوشتار را اعظم ایزدی اودلو درباره «فلسفه سیاسی فارابی از دیدگاه هانری کربن» نگاشته است. چهارمین نوشتار به قلم مایکل ای. مارمورا مقالهای با عنوان «بهشت در فلسفه اسلامی» با ترجمه میترا سرحدی است. پنجمین مقاله را هم محمدجواد محمدی با عنوان «فلسفۀ قواعد مسئولیتساز» نگاشته است.
بخش سوم مجله با عنوان گزارش مشتمل بر یک نوشتار با عنوان «تاریخ شفاهی حکمت و فلسفه در ایران» است که تنظیم و ویرایش آن را فاطمه محمد به عهده داشته است. آخرین بخش فصلنامه اطلاعات حکمت و معرفت به دبیری منیره پنجتنی با چهار نوشتار بخش «کتاب» است. پنجتنی در نخستین نوشتار در مقالهای با عنوان «چالشهای نشر: فرصتها و تهدیدها» به طرح پرسش درباره وضعیت نشر در ایرانِ امروز و فرصتها و تهدیدهایش پرداخته که حاصل و معلولِ رخدادهایی مانند بیماری همهگیر کرونا است. همچنین در این متن چندین کتاب برای آشنایی با نشر و ویرایش و ارتباط این دو معرفی شده است. دومین نوشتار گفتوگویی با عنوان «درباره وضعیت نشر امروز» است که دبیر این بخش با عبدالحسین آذرنگ انجام داده است. در ادامه هم مطلبی درباره نشر «حکمت کلمه» آمده است که به معرفی فعالیتهای این نشر با تمرکز بر سه کتاب صفات الهی، تخیل نمادین و علیت فلسفی در سینما میپردازد. در آخر هم با مترجم کتاب تخیل نمادین اثر ژیلبر دوران گفتوگو شده است.
شماره 154 نشریه اطلاعات حکمت و معرفت با مدیرمسئولی و سردبیری انشاءالله رحمتی با بهای 15000 تومان ویژه فصل بهار 1399 منتشر شده و در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.
نظر شما