به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، حداد عادل با اشاره به رویدادهای حساس اجتماعی و سیاسی دوران زندگی جلال تصریح کرد: سرگذشت جلال سرگذشت یک فرد نیست؛ سرگذشت یک نسل است و شناخت قطعه‌ای پر تپش و پر تنش از تاریخ که ما در آن زندگی می‌کنیم.

وی همچنین از کتاب‌های اثرگذار جلال مانند «غربزدگی» و «در خدمت و خیانت روشنفکران» در مواجهه با جریانات روشنفکری آن روزگار به عنوان یک «اکسیر» یاد کرد.

رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی درباره تحولات فکری جلال این گونه گفت: جلال مانند پروانه‌ای بود که مراحل دگردیسی را کامل نکرد و به مرجعیت و تعالیم دینی نظر خوش داشت.

وی درباره پاره‌ای نظرها در داوری سختگیرانه این جشنواره
توضیح داد: شاید یکی از مهم‌ترین دلایل این سختگیری، آن باشد که نویسندگان برای برگزیده شدن در آن تلاش بیشتری بکنند. 

در ادامه، حسن رحیم‌پور ازغدی، عضو شورای انقلاب فرهنگی با طرح سوالاتی گفت: پرسش این است که آیا می‌توان کسی مانند جلال را که از سر عقیده و درد، و جادوگرانه می‌نوشت، دوباره تربیت کرد؛ و آیا تاریخ‌نگاران و منتقدان می‌توانند ازموضع نقد جلال، کار خلاقانه انجام بدهند؟

وی با اشاره به این‌که "کشور ما هم‌اکنون شاهد حضور جریانی به نام «موج سوم» است"، تاکید کرد: این مراسم معنایی سمبولیک برای آیندگان دارد و ما باید بتوانیم موج سوم را در مواجهه با نسبی‌نگری و خنثی‌بینی تقویت کنیم. 

صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در سخنانی خاطرنشان کرد: جلال با زندگی پر برکت خود، تحول را برای فرهنگ و هنر ما به ارمغان آورد و امروز نیز جایزه جلال می‌تواند پایه‌گذار این سنت پسندیده بشود. 

صفار هرندی با بیان این‌که برگزاری جايزه‌ جلال آل احمد به معنای سخن گفتن صرف درباره‌ جلال نیست، گفت: البته بايد حتما با هر موسمی كه اين جايزه‌ ادبي برگزار می‌شود، به اداي دين به آن روح به ملكوت پيوسته، بپردازيم و از تحولات طبيعی زندگي او الهام بگيريم. 

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با عطف نظر به فعالیت‌های معاصر اهالی قلم و فرهنگ، یادآور شد: ما امروز نيازمند تحرك و تكاپوي بيش‌تری از ناحيه‌ اهل قلم هستيم و به همين دليل است که جوایزی چون جايزه جلال را برگزار می‌کنیم. 

وی به گسست ایجاد شده در روند فکری جلال، از جانب حزب توده به سوی مردم سخن گفت و تاکید کرد: حضور هنرمندان در مجموعه‌هاي كوچك مألوف، گاه موجب غفلت از جمع‌های بزرگ‌تری می‌شود كه این جمع‌های بزرگ‌تر، مردم اند. جلال از حزب توده گسست و به خود مردم پيوست. گسست او از یک جریان روشنفکری، به پایه‌گذاری جریان روشنفکری ویژه او در زمانه خودش، منتهی شد.

در ادامه مراسم، محمد علی رمضانی دبیر علمی جایزه با ارایه گزارشی از نحوه گزینش آثار گفت: از میان 3518 کتاب در سه حوزه ادبیات داستانی، نقد ادبی و تاریخ و مستندنگاری، 3441 عنوان حذف شد و 82 عنوان به دور دوم راه یافتند که هر اثر درصورت دارا بودن امتیاز بالاتر مورد ارزیابی داور سوم قرار گرفت و از میان آنها 5 اثر به عنوان آثار برتر انتخاب شدند.

وی همچنین آثار راه نیافته به مرحله آخر را نیز آثاری باارزش و شایسته توصیف کرد. 

این مراسم که شامل بخش‌های متعدد و متنوعی چون پخش نماهنگ‌هایی درباره زندگی و آثار جلال، اجرای نمایش «خسی در میقات» توسط انوشیروان ارجمند و دکلمه و شعرخوانی بود، در بخش پایانی به معرفی برگزیدگان و اهدای جوایز - شامل لوح تقدیر، نشان ادبی جلال،  قلم سیمین و 25 سکه بهار آزادی - اختصاص یافت. 

حسينعلي قبادی، سجاد آيدنلو، يوسف عليخاني و فیروز زنوزی جلالی از نویسندگان شایسته تقدیر نخستین دوره جایزه جلال بودند. اسامی برندگان جایزه جلال به شکل تشریحی، در لینک‌های مرتبط این خبر در دسترس است.