به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، به‌نقل از روابط‌عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران؛ نشست «بالندگی صنعت نشر در دهه پنجم انقلاب اسلامی» از سلسله نشست‌های تخصصی نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران با حضور مصطفی اکبری (تحلیل‌گر اقتصاد نشر، ویراستار، منتقد ادبی و ناشر) و محمدعلی مرادیان (معاون تشکیلات مجمع ناشران انقلاب اسلامی) برگزار شد.
 
افزایش قدرت جست‌وجو مخاطبان در نمایشگاه مجازی کتاب
مصطفی اکبری با اشاره به مزیت‌های نمایشگاه مجازی کتاب تهران بیان کرد: نمایشگاه مجازی در کنار همه معایب، مزیت‌هایی نیز دارد و آن افزایش قدرت جست‌وجوی مخاطبان است. اگر فردی در گذشته، در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران قصد داشت یک اثر را با ترجمه و قیمت‌های مختلف بیابد باید به غرفه‌های ناشران سر می‌زد که این امر مستلزم هزینه، زمان و خستگی بود؛ اما در حال حاضر با سامانه‌ای که طراحی شده است به‌راحتی می‌تواند اثر مورد نظر خود را جست‌وجو کرده و با صرف کمترین وقت و‌ هزینه، بدون خستگی، کتاب مورد نظر خود را دریافت کند. درواقع نمایشگاه مجازی کتاب قدرت تسهیل‌گری ایجاد کرده‌است.
 
وی در ادامه اشاره کرد: همچنین زمینه برای ناشران فراهم شده تا به فروش الکترونیک آثار خود و صوتی‌کردن کتاب‌ها فکر کرده و سامانه‌ها و سایت‌های خود را برای دسترسی مخاطب تقویت کنند. نمایشگاه مجازی کتاب نقطه اصلی آن مسئله است که حداکثر آن‌چه در کشور قرار بود در حوزه کتاب رخ دهد در این نمایشگاه وجود دارد. به نظر من نمایشگاه مجازی کتاب رویکرد مثبتی بوده و برخی از مردم به خریدهای این چنینی عادت می‌کنند.
 
نمایشگاه‌ مجازی، کمک به عرضه کتاب
در ادامه نشست، محمدعلی مرادیان ضمن تشکر از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای برگزاری این نمایشگاه گفت: کرونا با همه مصائب و سختی‌هایی که داشت و همه جامعه را درگیر کرد حسن‌‌هایی نیز داشت؛ درواقع سبب شد با اتکاء صنایع مختلف به بسترهای مجازی، امکان دسترسی را برای مردم راحت‌تر کرده و هزینه‌ها را کاهش داد؛ اما نمایشگاه‌ مجازی کتاب تهران جایگزین خسارت‌هایی که صنف نشر در این دو سال دیده، نیست.
 
وی نمایشگاه مجازی کتاب تهران را کمکی برای نزدیک‌شدن به عدالت ویترینی دانست و عنوان کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید به‌عنوان متولی نشر کشور با هم‌افزایی با صنوف مختلف نشر برای جلوگیری از ضررهای این مدت، فکری کند. درواقع پلتفرم مجازی امکانی در کنار سایر امکان‌هاست و جایگزین نمایشگاه کتاب تهران و حتی جایگزین فروشگاه کتاب نیز نیست، در دنیا هم چنین نبود؛ تنها به عرضه کتاب کمک کرده است.
 
نمایشگاه مجازی کتاب سبب افزایش قدرت مقایسه می‌شود
اکبری درباره نبود حضور برخی ناشران به دلیل نداشتن شرایط مناسب برای شرکت در نمایشگاه مجازی کتاب تهران بیان کرد: فرید زکریا کتابی درباره کرونا نوشته است و در آن اشاره می‌کند طبیعت بازار و فضای اقتصادی این است که برای بعضی سرزنش، برای عده‌ای بی‌تفاوتی و برای برخی سود و ‌حرکت اقتصادی به همراه دارد. ناشران زیادی در کشور فعالیت می‌کنند، اما همه آن‌ها در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شرکت نمی‌کردند، در نمایشگاه مجازی کتاب نیز همه ناشران شرکت نمی‌کنند.
 
وی افزود: بستری فراهم بوده و فرصت خوبی است تا ناشران در این نمایشگاه شرکت کنند؛ ولی ممکن است ناشر کتاب تازه‌ یا آمادگی لازم را نداشته باشد. در واقع کسی ملزم به این نیست که ناشران را به این سمت و سو بکشاند. پس از برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب، مخاطبین تغییر کرده و نگاه مقایسه‌ای نسبت به ناشران پیدا می‌کنند؛ از این رو که پس از نمایشگاه مردم اطلاعات زیادی از انواع کتاب، ناشران، کیفیت و قیمت هرکدام در اختیار دارند و درواقع قدرت مقایسه‌ای آن‌ها در  نمایشگاه مجازی کتاب افزایش پیدا می‌کند.
 
مرادیان نیز در این زمینه عنوان کرد: در همه رویدادهای جدید زمان می‌برد تا جامعه‌پذیری صورت بگیرد؛ به‌نظرم نمایشگاه مجازی کتاب تهران پس از چند دوره برگزاری نهادینه می‌شود، اما خوب است برای برگزاری هر رویداد و ‌ملی‌کردن آن در توجیه، اقناع و آموزش افراد تلاش کنیم. همچنین در نمایشگاه مجازی بازخورد گیری دقیق‌تر است و نشر را ارتقا می‌دهد و سیاست‌گذاری مسئولان را راحت‌تر می‌کند.
 
اکبری همچنین بیان کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌دقت می‌تواند در این نمایشگاه اطلاعاتی از علاقه مردم در انتخاب آثار مختلف به دست آورد و آن را در اختیار ناشران قرار دهد که به‌عنوان مثال دریابید میزان استقبال مخاطب از رمان، داستان یا شعر کودک و نوجوان چقدر بود؛ این امر راهبرد سال آینده ناشر را فراهم می‌کند‌ تا طبق سلیقه مخاطب آثاری را منتشر کند.
 
نشر، مرکزی برای تولید محتوا
این تحلیل‌گر اقتصاد نشر درباره پیشرفت و رشد صنعت نشر کشور عنوان کرد: ارتباط ما با جهان ارتباط خوبی است؛ جهان به سمت هوش مصنوعی می‌رود، آینده صنعت نشر در ایران متاثر از فرآیندهای جهانی است و نمی‌توان اتفاق‌های جهان در حوزه هوش مصنوعی و غیره را  نادیده گرفت و انتظار داشته باشیم وارد کشورمان نشود.
 
وی با اشاره به این که آینده صنعت نشر را باید در سه حوزه  تقسیم‌بندی کرد بیان کرد: یکی مسائل فرهنگی و محتوایی اثر که این روزها با شتاب ترجمه ممکن است دچار مشکل شویم. در دهه ۸۰ مولفان بیشتر بودند اما در حال حاضر تعداد مترجمان افزایش یافته است.
 
این تحلیل‌گر افزود: بخش دوم در حوزه اقتصادی است که این روزها برخی پلتفرم‌ها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد ‌و به نفع ناشر است. بخش سوم جنبه اجتماعی بازار نشر است؛ در آینده قدرت غریب به اتفاق نویسندگان در بازار نشر بیش از ناشران می‌شود از این رو ‌که تولید محتوا اهمیت پیدا خواهد کرد و نشر به مرکزی برای تولید محتوا تبدیل می‌شود.
 
 
 
بالندگی، غایت یک برنامه دگرگونی است
مرادیان با ارائه تعریفی از مفهوم بالندگی بیان کرد: بالندگی، غایت یک برنامه دگرگونی است و انقلاب اسلامی ایران یکبار دست به این دگرگونی زده است. تعداد نویسنده، کتاب و ناشر از زمانی که انقلاب پیروز شده تا اکنون افزایش یافته است. اگر بخواهیم ۴۰ سال نخست انقلاب را بررسی کنیم دگرگونی صورت گرفته است؛ اما همچنان مشکلات زیادی وجود دارد و بار دیگر باید دست به این دگرگونی بزنیم.
 
معاون تشکیلات مجمع ناشران انقلاب اسلامی گفت: البته جایگاه نشر ما نسبت به گذشته خوب است؛ اما در شان ما نیست. برای رسیدن به بالندگی ابتدا باید مسائل نشر کشور که در حال حاضر وجود دارد یا در گذشته وجود داشته را بررسی و رفع کنیم و در این حوزه باید با همه صنوف نشر همفکری کرد.
 
محمدعلی مرادیان در پایان گفت: حوزه نشر تخصصی و پیچیده است، متولی باید وجود داشته باشد تا همه عناصر نشر را گرد هم آورد، درباره آن صحبت کند، مشکلات آن را مرتفع کند. نشر ماناترین، مهم‌ترین و اثرگذارترین بخش حوزه فرهنگ است. باید چشم‌اندازی برای آن ترسیم کرده و در جهت رسیدن به آن تلاش کنیم.
 
نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از اول بهمن آغاز و تا ششم  بهمن ماه در سامانه tehranbookfair.ir     ادامه خواهد داشت.