به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست «نقد کتاب درسنامه اخلاق اسلامی(مبانی و مفاهیم)» روز گذشته از سوی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی برگزار شد.
عنایت‌الله شریفی با بیان اینکه در برخی کتب این حوزه گرایش اخلاقی به سمت مکاتب اخلاقی رفته در حالی که آنها پراگماتیستی عمل می‌کنند گفت: البته قلمرو مفاهیم اخلاق اسلامی نسبت به آن اخلاقی که متهم به اخلاق ارسطویی بودن است دامنه گسترده‌تری دارد و این موضوع درکتاب بررسی شده است. از لحاظ ساختاری، یک فصل از کتاب به مبانی و یک فصل هم به مفاهیم اختصاص داده شده است.
او با بیان اینکه در تکنولوژی آموزش نگارش کتاب در قالب درسنامه باید به شکلی باشد که اهداف آن مشخص و به سؤالات دانشجویان پاسخ داده شود. افزود: در این کتاب مفاهیم اخلاقی اسلامی تنظیم شده و مواردی که باید در درسنامه‌ها به آن عمل شود مورد بررسی قرار گرفته است به هر حال تلاش من تدوین کتابی آموزشی برای مقطع کارشناسی بوده و در این اثر سعی کردم قلم حوزوی را کنار گذاشته و با زبان دانشگاهی با دانشجویان سخن بگویم.
رحیم دهقان در ادامه این نشست با بیان اینکه کتاب به زبانی ساده نوشته شده اما در عین حال جامعیت دارد یادآور شد: نگاه نویسنده در کتاب حداکثری است و مؤلف با توجه به هدف این درس، به نحو جامعی دانشجو را با مفاهیم اخلاق اسلامی آشنا می‌کند. همچنین کتاب از مثال‌های میان‌رشته‌ای استفاده کرده است. از سوی دیگر مولف کتاب را بر این مبنا تدوین کرده که کتاب درسی نباید به گونه‌ای باشد که دانشجو را بی‌نیاز از استاد کند.
دهقان با اشاره به اینکه کتاب با نگاه نقلی نوشته شده و در حوزه اخلاق نقلی جای می‌گیرد گفت: در هر بخشی چند مستند روایی و آیات شریفه قرآن نقل شده است که با توجه به رویکرد کتاب اقدام درستی است، البته میتوان آن را تقویت کرد. برخی از مفاهیم اخلاقی بسیار ضعیف مطرح شده‌اند، در حالی که وزن آنها در اخلاق اسلامی بسیار فربه است و به تعبیری قلب مفهومی در اخلاق اسلامی هستند. در این اثر مقایسه‌ای بین اخلاق اسلامی و دیگر مکاتب اخلاقی بیان شده و پیشنهادم این است که چون فرصت پرداختن به دیگر مکاتب در این کتاب وجود ندارد، آنها را نفی نکنیم، چراکه اگر تصویر بی‌طرفانه‌ای ارائه نشود، ممکن است دانشجو موضع بگیرد و اعتمادش به متن را از دست بدهد.
این استاد دانشگاه در پایان عنوان کرد: ساختار کتاب موجه است، اما در تقسیم‌بندی و سیر مفاهیم لازم بود اقدام جدی تری شود. از سوی دیگر انسجام منطقی این مباحث چندان روشن نیست. در ابتدا باید به مفهوم تقوا پرداخته می‌شد، چراکه قلب مفهومی در اخلاق دینی محسوب می‌شود. همچنین میتوان برخی مباحث دیگر همانند نیاز به اخلاقی زیستن را به کتاب اضافه کرد.
محمدجواد فلاح هم در این نشست با اشاره به ویژگی‌های مثبت کتاب توضیح داد: بهره‌گیری فراوان از معارف اسلامی و آیات و روایات، فرسایشی نبودن و طولانی شدن مباحث مهم، تناسب فصول و بخش‌های کتاب و تقسیم و توضیح مناسب دروس از خصوصیات مثبت کتاب است.
او گفت: کتاب همانند دایره‌المعارف است، اما کثرت مباحث قرآنی و روایی، عرصه را بر تبیین‌های دقیق و موشکافانه تنگ کرده بنابراین بهتر است آیات و روایاتی که کاربردی‌ترند انتخاب شده و تمثیل‌هایی برای فهم دقیق آنها بیان شود.
چهارشنبه ۱۳ بهمن ۱۴۰۰ - ۱۱:۴۲
نظر شما