در این کتاب تفسیر سوره مبارکه نبأ، که توسط آیت الله مهدوی کنی (ره) در دانشگاه امام صادق علیه السلام ایراد شده در دو جلد تحقیق و تنظیم شده و موضوعات اصلی آن تفسیر و تبیین «مهمترین پرسش بشریّت»، «مهمترین خبر جهان هستی»، «سرانجام کافران و متقیّان» و «توصیف قیامت» است.
نگاه عالمانه، تخصصی و چند بُعدی او به آیات این سوره مبارکه باعث شده است که این بخش از مطالب تفسیری ایشان، از ویژگیهای منحصر به فردی برخوردار گشته و برای علاقهمندان به معارف اسلامی و مباحث تفسیری، بسیار مفید واقع شود.
نقدهایی که به نظریه «نمادین بودن آیات قرآنی» وارد کرده و با ادله متعدد این نظریه را ابطال نمودند؛ وجود احتمالات مختلف در خصوص آیه «لابِثِینَ فِیهَا أَحْقَابًا» و مسئله مدت زمان توقف مجرمان در جهنم و توضیح و نقل و نقد احتمالات مختلف توسط حضرت استاد نشان دهنده دغدغههای اصلاحی و اجتماعی ایشان برای معرفی روش صحیح تفسیر قرآن کریم و از نمونههای عالی چگونگی تفسیر آیات قرآن کریم به واسطه دیگر آیات نظیر آن و اجرای روش تفسیر قرآن به قرآن بوده و توجه به آن زمینهساز طرح بحثهای جدید در حوزه علوم و معارف قرآن کریم خواهد شد.
آنچه در این کتاب ارائه شده بخش اول تفسیر سوره مبارکه نبأ است که به دلیل گستردگی مباحث در دو مجلد منتشر شده است. در این کتاب آیت الله مهدوی کنی به تفسیر و تبیین آیات اول تا بیستم سوره مبارکه نبأ پرداخته که موضوع اصلی آنها تبیین «مهمترین پرسش بشریت» و مهمترین خبر جهان هستی است. نگاه عالمانه، تخصصی و چند بعدی حضرت استاد به آیات این سوره مبارکه باعث شده است که این بخش از مطالب تفسیری ایشان، از ویژگیهای منحصر به فردی برخوردار گشته و برای علاقهمندان به معارف اسلامی و مباحث تفسیری، بسیار مفید واقع شود.
از منظر حضرت آیت الله مهدوی کنی (ره) خداوند متعال در سوره مبارکه نبأ، به مهمترین پرسش بشریت اشاره کرده است. پرسشی که در تمام طول تاریخ و برای همه انسانها مطرح بوده و از اهمیت فوق العادهای برخوردار است. این سؤال، پرسش از عظیمترین خبر جهان هستی است که احتمالات مختلفی از جانب مفسران قرآن کریم برای آن بیان شده است، مانند: توحید، نبوت، قيامت، قرآن کریم و ولایت.
نکته قابل توجه در مباحث حضرت استاد، آن است که ایشان تلاش دارند ضمن تبیین احتمالات بیان شده برای نبأ عظيم، مفهوم کلی آن را به مخاطبان منتقل کرده و از منحصر کردن آن به یک مصداق مشخص، پرهیز دارند. ایشان معتقدند که تمامی احتمالات بیان شده برای نبأ عظیم، صحيح بوده و میتوانند بهعنوان یکی از مصادیق آن در نظر گرفته شوند، اگرچه بازگشت همه آنها به اصل توحید است و اگر کسی در توحید مشکل داشته باشد، قطعا در تمامی این موارد نیز دچار سؤال و اختلاف نظر خواهد شد.
ایشان در ادامه مباحث، مهمترین ویژگیهای آن خبر بزرگ را بیان کرده و برخلاف عموم مفسران قرآن کریم که از آیات چهارم و پنجم این سو مبارکه صرفا تأکید و محاجته با مخالفان و منکران را برداشت نمودهاند آگاهی یافتن از «نبأ» هم در دنیا و هم در آخرت را برداشت کرده و بر ممکنالوقوع بودن فهم آن خبر بزرگ حتی در عالم دنیا تأكيد کردهاند.
بحث از نعمتهای عظیم خداوند و چیستی آنها، تبیین ماهیت «یومالفصل» و نشانههای وقوع آن، از دیگر مباحثی است که در سوره مبارکه نبأ مطرح شده و حضرت آیت الله مهدوی کنی (ه) ضمن تفسیر آنها، به چگونگی ارتباط و تناسب تک تک آیات با موضوع کلی سوره پرداخته و مطالبی پیرامون اعجاز علمی قرآن کریم، وجود تناسب در آیات قرآنی چگونگی تبیین مفاهیم قرآنی و تجميع مصادیق مختلف در یک مفهوم واحد را بیان کردهاند.
آخرین بحث از مطالب این جلد، نقدهایی است که حضرت استاد به نظریه «نمادین بودن آیات قرآنی» وارد کرده و ضمن طرح چند مثال مختلف در این مورد، با ادله متعدد این نظریه را ابطال کرده و آن را یکی از مصادیق تفسیر به رأی معرفی کردهاند. لازم به ذکر است که این نظریه در دوره معاصر مطرح شده و طرح بحث از آن، نشان دهنده دغدغههای اصلاحی و اجتماعی آیت الله مهدوی کنی برای معرفی روش صحیح تفسیر قرآن کریم و پاسخگویی به سؤالات و شبهات تخصصی است که در این زمینه مطرح است.
کتاب «سلسله تقریرات دروس تفسیری حضرت آیت الله مهدوی؛ تفسیر سوره مبارکه نبا» جلد اول، از سوی انتشارات امام صادق(ع)، در 242 صفحه و با قیمت 55000 تومان وارد بازار نشر شده است.
نظر شما