سیداحمد میرزاده در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به ارزیابی وضعیت ادبیات داستانی رضوی پرداخت و عنوان کرد: ادبیات داستانی رضوی را از ابعاد گوناگون می‌‌توان تقسیم‌بندی کرد که دو بعد اساسی آن محتوا و مخاطب است.

این نویسنده افزود: از لحاظ محتوا ادبیات داستانی رضوی می‌تواند موارد بسیاری از جمله داستان‌هایی درباره زندگی امام رضا (ع) یا یاران نزدیک ایشان، داستان‌هایی پیرامون فلسفه و آداب زیارت، داستان‌هایی درباره آموزه‌های حضرت و داستان‌هایی پیرامون حرم‌‌شناسی، تاریخ و معماری حرم مطهر را شامل شود. از لحاظ مخاطب نیز می‌توان گروه‌های سنی مختلف را در نظر گرفت.

عضو هیات مدیره انجمن قلم ایران با تاکید بر اینکه سیر ادبیات رضوی رو به کمال است، عنوان کرد: در سال 84 که مسئولیتی در نخستین جشنواره کتاب سال رضوی داشتم حاصل 14 سال ادبیات داستانی رضوی را بررسی کردیم که در بخش کودک و نوجوان اکثریت آثار رسیده به جشنواره، تکرار حکایت ضامن آهو بود و داستان بلند برجسته‌ای نیز نداشتیم. در بخش بزرگسال تنها کتاب قابل قبول که ارزش داستانی داشت، کتاب «عشق هشتم» نوشته کمال السید یعنی یک اثر ترجمه‌ای بود. می‌توان گفت که تا نیمه دهه 80 وضع مطلوبی نداشتیم و عمده آثار، بازنویسی‌های ساده روایات و حکایات کتاب‌های قدیمی بود.

میرزاده در توضیح روند تولید آثار دینی گفت: ناشران به‌ویژه در دهه 80 تلاش بسیاری برای تولید ادبیات دینی داشتند و اصطلاح سفارشی‌نویسی در آن سال‌ها اصطلاح جاافتاده‌ای برای نگارش آثار فاقد ارزش هنری بود. نویسندگان هم به دلیل تقاضای بالای جامعه در خود نیازی نمی‌دیدند که برای نوشتن یک اثر ماندگارتر زحمت بکشند، تن به پژوهش بدهند، کشف‌های نویی داشته باشند و خلاقیت ویژه‌ای را نشان بدهند. بیشتر آثار شبیه هم بود و حتی در انتهای دهه 80 که آثار آن دهه را بررسی کردیم به موارد متعددی رسیدیم که شواهد و قراین متن‌شناسانه نشان می‌‌داد، نویسنده برای نوشتن کتابش به تنها منبعی که مراجعه کرده کتاب داستان نویسنده قبلی بوده است.

 وی ادامه داد: در دهه 90 پس از اشباع نسبی بازار از این گونه کتاب‌های متوسط اگرچه آثار ارزشمندی هم در این مدت چاپ شده بود اندک‌اندک نویسندگان و ناشران به ضرورت بازنگری در فراورده‌های ادبیات دینی پی بردند. ضمن اینکه در دهه 80 بحث‌های تئوریک جدی مانند ممکن یا مطلوب بودن ادبیات دینی و امکان شخصیت‌پردازی معصومان (ع) پیش آمد که زمینه را برای کارهای هنری خلاق‌تر در دهه 90 فراهم کرد. در دهه 90 در همه زمینه‌ها هم برای گروه‌های مختلف مخاطب و نیز در موضوعات متنوع محتوایی، ادبیات داستانی ارزشمندی فراهم شد. آثار ارزشمندی از جمله «اعترافات غلامان» از حمیدرضا شاه‌آبادی و رمان «دعبل و زلفا» از مظفر سالاری در این دهه خلق شدند که هر‌یک نزدیک به 50هزار نسخه و بیشتر فروش داشتند و برنده جوایز ادبی ارزنده‌ای هم شدند.

میرزاده با یادی از زنده‌یاد سعید تشکری گفت: همچنین سعید تشکری نویسنده مشهدی در باب تاریخ حرم رمان ارزشمند «غریب قریب» را نوشت و درباره امام رضا (ع) و یاران ایشان آثار گران‌بهایی مانند «موقف و آبی‌ها» را نگاشت. مصطفی خرامان نیز با نوشتن رمان «من ضامن» نگاه جامعه‌‌شناسانه به باورهای مردمی را در رمان نوجوان پیاده کرد.

وی با تاکید بر اینکه وجود جشنواره‌هایی مانند کتاب سال رضوی و میراث مکتوب رضوی که به آثار امام رضایی می‌پردازند به رونق ادبیات رضوی کمک کرده‌اند، افزود: به نظر می‌‌رسد فضای کلی ادبیات داستانی رضوی ما آبستن شاهکارهایی است که هنوز خلق نشده‌‌اند.

این نویسنده در پایان گفت: زمینه برای رشد و خلق آثار رضوی غنی‌تر فراهم است و ما در دهه پیش‌رو شاهد آثار فاخری در این عرصه خواهیم بود.