خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)ـ سیده رقیه آذرنگ: کتاب «حوض شربت»، نوشته مریم قربان‌زاده، نویسنده خوش‌قلم و فرهیخته اهل فردوس مشهد است. او نویسنده کتاب‌های شناخته شده‌ای چون روایت بیداری، خاتون و قوماندان است. حوض شربت؛ روایتی مربوط به زندگی بتول باوقار، همسر اسماعیل فردوسی‌پور است که زندگی این دو به واسطه همسایگی با بیت امام خمینی(ره) در نجف اشرف وارد بخش‌های ملتهب و جذابی می‌شود.
 
نویسنده با بهره‌گیری از زبان سوم شخص مفرد سعی دارد تا کوچک‌ترین تصاویر و آمیخته‌های ذهنی راوی را نیز از قلم نیاندازد و به آن‌ها بپردازد.
 
«حوض شربت» روایت زندگی و مهاجرتی است که در دل قصه جای دارد. قصه‌ای مستند از سال‌های مبارزه با روایتی جذاب، از همسایگی با سرو بلند و ایستاده‌ انقلاب اسلامی امام(ره) که در دهه 40 و 50 شکل می‌گیرد. خواننده در اثنای این روایت درمی‌یابد که اوج زندگی طلبگی در هجرت نهفته است. همان هجرتی که شوق عاشق را برای رسیدن به معشوق وا می‌دارد. نجف اشرف نقطه وصل است به روح خدا. مردی که طلوعش طلیعه آگاهی و ایمان و آزادگی بود. غریبی فریادگر که در حکومت طاغوتیان بر شب تاخت. او که در روزگار حضورش چلچله‌ها بر فراز مناره‌ها جای گرفتند و پروانه‌ها بال پرواز یافتند و گل‌ها همه محمدی شدند. امام خمینی(ره) وجدان بیدار قرن، نادره مرد روزگاران بود. که پرستویی مهاجر به نام شیخ اسماعیل فردوسی‌پور در کنار آشیانه‌ او در نجف اشرف سکنی گزید.
 
کتاب با نگاه موشکافانه و محسوس نویسنده در گفته‌های راوی همراه است و همین امر باعث شده با تصمیمی قاطع به اتفاقات انقلاب بپردازد. داستانی پر از کشش و خاطراتی تو در تو و کمتر شنیده شده و بکر از سختی یاران امام (ره) در روزهای ملتهب و متصل به انقلاب که سهم بسزایی در پیشبرد اهداف والای اسلامی داشته‌اند. اما استقامت و ایستادگی سرلوحه زندگانی‌شان بوده است.
 
هرچند کتاب با محوریت زندگی طلبه جوان به همراه همسر و خانواده‌اش نگاشته شده است، اما 12 سال همجواری با بیت امام(ره) در نجف اشرف، سبب می‌شود تا راوی به خاطراتی با خانواده امام(ره) و سبک زندگی ایشان نیز اشاره کند و به این موضوعات نیز بپردازد. همین امر شیرینی خواندن «حوض شربت» را دوچندان می‌کند.
 
شیخ اسماعیل قصه‌ حوض شربت درد داغ و دوری از خانواده را نیز می‌چشد اما حضورش در نجف و رساندن پیام امام(ره) به مردم را به جان می‌خرد. ترکیب «یاران نزدیک آقا روح‌الله»؛ ورد زبان راوی است و در بخش‌هایی از کتاب به چشم می‌خورد. همان‌هایی که در دوران خفقان پا به پای امام(ره) حرکت کردند و قصه‌ زندگی خانوادگی شیخ اسماعیل بخش ناگفته مبارزه و حضور این دست افراد همراه است.
 
نویسنده با یک چینش عالی اتفاقات تاریخی چون رحلت فرزند ارشد امام(ره) را با بیان جزئیات حالات روحی جمعی نگاشته است. این نوع پرداخت‌ها و تکانه‌های عاطفی در بطن متن باعث شده خواننده از برخی حوادث آسان نگذرد و دو یا چندبار آن‌ها را مرور کند. استفاده از نام روحانیون مبارزی که در کنار امام(ره) حضور داشتند به صادق‌بودن روایت‌ها صحه می‌گذارد.
 
خنکای حوض شربت در جای جای کتاب حس می‌شود. اصل وصال، در تقابل عشق و شور رسیدن به معشوق در مسیر پر از درد و داغ، شیرین و روان و گویاست. روایت ساده و بدور از فضاسازی اضافی راوی و تصاویر متعدد در لابه‌لای خاطرات ناب و ناشنیده ترسیم‌کننده صحنه‌هایی از زیست معنوی و مبارزات یاران امام(ره) در کنار شمع وجودی ایشان باعث شده متن از حالت سکون خارج شود.
 


بهترین صحنه‌های تاریخی چون کشتار 17 شهریور، صدور پیام‌های امام(ره)، مذاکرات سیاسی دولت عراق و شاه ایران قبل از انقلاب اسلامی طی قرارداد 1975 الجزایر، اعلامیه‌های خاص امام(ره)، مفقودی امام موسی صدر، سفر امام(ره) به پاریس و همراهی شیخ اسماعیل با احمد آقا، پیروزی انقلاب، شهادت دکتر بهشتی، برخی اتفاقات جنگ تحمیلی و موشکباران مناطقی از تهران و بسیاری موارد ریز و درشت تاریخی به صورت خیلی منظم و منسجم در زندگانی راوی وارد شده‌اند.
 
این کتاب از آن دست کتاب‌هایی است که متن به صداقت قلم توانمند نویسنده؛ خانم قربان‌زاده گواهی می‌دهد. جملات حامل پیام‌های متعددی هستند که جدای از زندگی فردی راوی، تلنگر به گذشته‌ پر از تلاطم یک انقلاب شکوهمند می‌زنند و تمام ایستادگی‌ها تا انتهای عشق، تا مرز ایثار در برابر طاعون طاغوت در جرعه‌ای از حوض شربت به خواننده تعارف می‌شود.
 
در پایان این کتاب پیوست‌های بسیار مهمی چون منابع، یادداشت، سال‌شمار و... درج شده که ما در کتب تاریخ شفاهی کمتر می‌بینیم و می‌توان از این اثر به‌عنوان چراغ راه دیگر نویسندگان بهره جست.
 
طراحی هنرمندانه جلد اثر از پوشش خاک و قطرات آب با ترکیب حوض شربت یک پارادوکس حیرت‌انگیز پر از مفهومی در ذهن خوانندگان شکل می‌دهد. بی‌گمان با خواندن آن به معنای تصویر خاک‌های روی جلد در تقابل خنکی عنوان جذاب آن «حوض شربت» پی خواهید برد.
 
باید به همت والای ناشر اثر بابت چاپ و تکثیر این کتاب ارزشمند هزاران بار درود فرستاد و از خدا آرزو و دعای توفیق در راه ثبت و ضبط بهترین خاطرات ناب تاریخی را برای این نویسنده طلب کرد.
 
کتاب «حوض شربت»، تألیف مریم قربان‌زاده در 318 صفحه از سوی انتشارات ستاره‌ها منتشر شده است.