هدف این کتاب آن است که از طریق «بازاندیشی و تحلیل درسهای عاشورا برای روزگار ما»، به رمز و راز نوعی از زندگی دست یابد که حسین(ع) برای ما میخواهد؛ و این است همان زندگی پاک، شیرین و جاودانی که بشر همواره در جستوجوی آن بوده و هست.
متن کتاب، گرچه در دوازده گفتار سامان یافته است، اما نوعی نظم و ترتیب منطقی میان آنها برقرار است، و پیام هر گفتار باید در همان هندسه و با همان مختصاتی شنیده شود که در آن
جای گرفته است. برای همین است که از ابتدا باید نمای کلی کتاب و نظمی که دنبال میکند، برای خواننده گرامی معلوم و روشن باشد؛ دیگر آنکه نکتههایی لازم به یادآوری است و باید آنها را همواره به خاطر داشت تا به حول و قوه الهی سودمند واقع شوند.
نمای کلی کتاب و نظم منطقی گفتارها در نخستین گفتار که بیانگر پایه و پیام اصلی این کتاب است، «عاشورا به مثابه یک الگو و مکتب» مورد مطالعه قرار میگیرد. در این گفتار، به دو نوع نگاه در حوادث تاریخی اشاره خواهد شد؛ یکی نگاه نقلی و توصیفی و دیگری نگاه عقلی و تحلیلی. سپس توضیح داده میشود که آنچه سودمند، انسان پرور و آینده ساز است، تفکر و تعقل در تاریخ، یافتن ریشهها و پیامدهای حوادث از گذشته به سوی آینده است. این، همان نگاهی است که قرآن بر آن اصرار میورزد و پویایی و خوشبختی واقعی را برای بشر به ارمغان میآورد. با این نگاه در حقیقت هیچ حادثهای اتفاقی و استثنایی نیست و بر همین مبناست که تاریخ تکرارپذیر میشود.
داستان جانسوز کربلا نیز از این قاعده مستثنا نیست. گرچه پر رمز و راز است، ولی طبق سنتهای الهی و قواعد ثابتی روی داده است که در هر زمان و هر مکان جاری هستند و از همین رو، هر روزمان عاشورایی و همه جا کربلاست و هر کس همواره در آن میدان حاضر است و باید انتخاب کند که در این سوی میدان بایستد یا در آن سو. پس، مکلف هستیم که از کربلا درس بیاموزیم و عبرت بگیریم و در یک کلام، به آن با دیده «الگو و مکتب» بنگریم. برای دستیابی به این هدف بالا و والا، البته برداشتن گامهایی چند ضرورت داشته و گریزناپذیر است که در پایان گفتار اول بیان شدهاند.
هدفی که در گفتار سوم دنبال میشود و در معرفت افزایی، اصلاح خود و جامعه و به تعبیری، احیای دین خلاصه میشود. به همین سبب، بحث درباره اصلاح امت و جامعهسازی، به عنوان علت اصلی قیام کربلا و اولین درس از مکتب عاشورا، موضوع گفتار چهارم است. آموزگار کربلا به ما آموخت که باید مبارزه با فساد و کوشش برای جامعه سازی را به مثابه یک تکلیف بدانیم و از حصر و تقليل فریضه امر به معروف و نهی از منکر به امور فردی و فرعی بپرهیزیم.
گفتار آخر کتاب به تبیین «زیارت اربعین و اسرار آن» میپردازد که از اختصاصات سالار شهیدان و نمادی از الگوپروری از حماسه عاشوراست. در این بخش ابتدا به جایگاه و تأثیر ویژه عدد اربعین در حدیث و عرفان اشار میشود و سپس از زیارت و راهپیمایی اربعین به عنوان یکی از آیینهای اختصاصی برای مکتبسازی از عاشورا یاد میشود. همچنین، از جابربن عبدالله انصاری، اولین زائر اربعین، یادی به میان میآید و دیدگاههای متفاوت پیرامون مسئله بازگشت اهل بیت به کربلا در اربعین به بحث گذاشته میشود.
حسن ختام این کتاب بازخوانی متن زیارت نامه معتبری است که برای این روز وارد شده است. کتاب «در طلب عیش مدام» اثر محسن اسماعیلی در 278 صفحه و با قیمت 70000 تومان از سوی دفتر نشر فرهنگ اسلامی به بازار نشر عرضه شده است.
نظر شما