رمان «حسد»(بر زندگی عینالقضات)نوشته «مسعود کیمیایی»، اوایل زمستان امسال از سوی نشر ثالث به بازار آمد. این کتاب براساس زندگی و نگرش عینالقضات، عارف و متفکر ایرانی قرن ششم هجری نوشته شده است./
این موضوع، بیان حسادتهای گروهی از افراد ریاکار و فرصتطلب چون «ابوالقاسم درگزینی»، وزیر دربار سلجوقی است كه نويسنده در صفحه ۲۴۸ درباره او از قول عينالقضات چنین گفته است: «رویم به شماست درگزینی، چه دور از کمال است که کسی با حسودان دشمنی کند. تعصب، سرمایی کورکننده و بدساز است. زمانی که به این حد میرسد،حسادت جامی پر از زهر ماران سهمگین است...».
عینالقضات که عارفی رو شنگر و آزادیخواه بود، در کودکی آموختن علوم دینی را پشت سر گذاشت و در ده سال آخر عمر کوتاهش به نتایج تازهای در تفکر و علوم کلامی و عرفانی دست یافت. او یکی از بهترین کتاب هایش را با نام «زبدةالحقایق» در همین سالها نوشت.
این عارف و متفکر معتقد بود که عقل، کاملترین وسیله برای شناخت است و انسان تنها با گشایش چشم بصیرت یا چشم درونی میتواند به کشف و شهود در عالم ازلی دست پیدا کند.
کیمیایی نیز در این کتاب با نوعی بیان داستانی خاص و جملاتی تاملبرانگیز، وجوه مختلف شخصیت عینالقضات و آرا و عقاید او را با مستندات تاریخی ابراز میکند و نابسامانیهای حکومتهای حکام و خلفای زمانش را نشان میدهد.
وی همچنین درصدد است تا آزرده شدن او را به عنوان فیلسوفی جستوجوگر و آزاداندیش در مقابل کوتهفکری و جهل متعصب آن دوران و شرایط گوناگون اجتماعی و سیاسی زمانهاش، نمایان کند.
در اولین بخش کتاب که داستان آن از سال ۴۹۰ هجری در شهر همدان با عنوان «مرگ به نوبت، با کمانی که خود تیر خورده»، آغاز شده، این گونه آمده ست:
«همدان، وسیع، غنی و مقاوم در سالهای در به دری، تقسیم شده میان سلجوقیان و اعراب. روز است، نمایشی از مردم و بازار. کوچه و کار، بازار پر ازدحام است. در کوچهای بنبست که سرباز آن به بازار است، رفتوآمدی نیست.»
با آنکه متن غالبا بر دیالوگ استوار است، اما از صحنهپردازی نمایشنامهای در آن خبری نیست، همانطور که نویسنده در قسمت پایین اولین صفحه کتاب گفته است: این یک نمایش نیست. ساختگی نیست. یک خیال واقعی است از زندگی عینالقضات، شهید عقیده.
در یکی از بخشهای پایانی و تاثیرگذار این رمان، وضعیت عینالقضات(قاضی)هنگامی که او را از زندان برای دار زدن به همدان میبرند، اینگونه توصیف شده است: «قاضی بر روی اسب دستهایش با زنجیر به همند. بیماری بیداری او را رنجور ساخته. در این جهان بر حاسد تاخته، بر تعصب باخته. به زنجیر به سمت همدانش میکشند.»
نگارش رمان «حسد» بنا به قول نویسنده در آخرین برگ کتاب، از سال ۷۳ تا ۸۶ به طول انجامیده است. این رمان که دومین رمان مسعود کیمیایی بعد از «جسدهای شیشهای» است، به تازگی(زمستان ۸۷) از سوی نشر «ثالث» به بازار آمده است.
رمان ۲۵۶ صفحهای «حسد» به شمارگان ۲۲۰۰ نسخه منتشر شده و قیمت آن ۴۵۰۰ تومان است.
نظر شما