خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) محمد تفرشی: براساس اطلاعات ویژه‌نامه آیینه نشر موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، طی سه ماه دوم امسال در تابستان سال جاری 18 هزار و 875 عنوان کتاب منتشر شده، درحالی که تابستان گذشته، 19 هزار و 642 عنوان کتاب منتشر شده و براساس آمار، 4 درصد کاهش داشته است. نگاهی به شمارگان کتاب‌ها در تابستان سال جاری نشان می‌دهد که کتاب‌ها  در شمارگان 15 میلیون و 240 هزار و 126 نسخه منتشر شده‌اند و این آمار در تابستان سال گذشته، 16 میلیون و 546 هزار و 629 نسخه بوده که نشانگر ۸ درصد کاهش شمارگان است.

حال در این میان اگر بخواهیم نگاهی به سهم بازار کتاب‌های علوم  داشته باشیم بر اساس آمار منتشر شده توسط موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، سه هزار و 368 عنوان عنوان کتاب در حوزه علوم عملی، در تابستان 1401 منتشر شده که با توجه به چاپ سه هزار و 524 عنوان کتاب در تابستان سال گذشته رشد 14 درصدی داشته است. همچنین در حوزه علوم طبیعی و ریاضیات در تابستان سال جاری 400 عنوان کتاب منتشر شده که در مقایسه با تابستان سال گذشته با 393 عنوان کتاب 23 درصد کاهش داشته است. در مجموع دو حوزه علوم عملی و طبیعی و ریاضیات با اختصاص به ترتیب با اختصاص 14 و 2 درصد سهم از بازار نشر ایران در رتبه‌های دوم و یازدهم قرار گرفتند.

وضعیت نشر موضوع «علوم » در بازار کتاب ایران
به اعتبار آمار‌های بانک اطلاعاتی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، در زیر شاخه «ریاضیات، فیزیک، شیمی و نجوم» 211 عنوان کتاب منتشر شده که از این تعداد 144 عنوان کتاب تالیف و 67 عنوان کتاب ترجمه بوده است. همچنین 168 عنوان کتاب چاپ اولی و 43 عنوان کتاب تجدید چاپی داشته ایم. در این بخش مشاهده می‌شود که غلبه با آثار تالیفی است.
 
اما در حوزه «علوم زیستی و زمین شناسی» 136 عنوان کتاب منتشر شده که از این تعداد 107 عنوان تالیف، 29 عنوان ترجمه، 129 عنوان چاپ اول و 7 عنوان تجدید چاپ است. در زیر شاخه «کشاورزی و فنون مربوطه» 103 عنوان کتاب به چاپ رسیده که بر اساس این آمار 84 عنوان کتاب تالیف، 18 عنوان ترجمه، 93 عنوان چاپ اول و 10 عنوان تجدید چاپ بوده است. در زیر شاخه «دامپروری، علوم دامی، دامپزشکی» 60 عنوان کتاب منتشر شده که از این تعداد 47 عنوان تالیف، 13 عنوان ترجمه، 54 عنوان کتاب چاپ اول و 6 عنوان تجدید چاپ است. در حوزه «علوم گیاهی» 53 عنوان کتاب منتشر شده که از این تعداد 41 عنوان تالیف، 12 عنوان ترجمه، 47 عنوان چاپ اول و 6 عنوان تجدید چاپ است.

بر اساس این آمار، سهم «ریاضیات، فیزیک، شیمی و نجوم» بر اساس این آمار در بازار کتاب، 37 درصد، «علوم زیستی و زمین شناسی»  24 درصد،  «کشاورزی و فنون مربوطه» 18 درصد، «دامپروری، علوم دامی، دامپزشکی» 11 درصد و «علوم گیاهی» 9 درصد است.

وضعیت نشر موضوع «علوم پزشکی»
 در زیر شاخه «پزشکی داخلی(بیماری‌های قلب و عروق و ...)» 559 عنوان کتاب منتشر شده که بر اساس این آمار 342 عنوان کتاب تالیف، 217 عنوان ترجمه، 467 عنوان چاپ اول و 92 عنوان تجدید چاپ بوده است. در زیر شاخه «فیزیولوژی، کالبدشناسی، بهداشت عمومی و فردی» 243 عنوان کتاب منتشر شده که از این تعداد 164 عنوان تالیف، 79 عنوان ترجمه، 186 عنوان کتاب چاپ اول و 57 عنوان تجدید چاپ است.

«داروشناسی و درمان» نیز یکی دیگر از زیرشاخه‌هاست که در آن 109 عنوان کتاب منتشر شده که از این تعداد 83 عنوان تالیف، 26 عنوان ترجمه،  86 عنوان چاپ اول و 23 عنوان تجدید چاپ است. در موضوع «سایر شاخه‌های پزشکی» نیز 148  عنوان کتاب منتشر شده که از این تعداد 108 عنوان تالیف، 40 عنوان ترجمه، 135 عنوان چاپ اول و 13 عنوان تجدید چاپ است. در موضوعات دیگری مانند «مباحث عمومی پزشکی و پرستاری»؛ «جراحی»؛ «دندانپزشکی« و «پزشکی قانونی» به ترتیب 94، 68، 10 و 13 عنوان کتاب منتشر شده است.

بر این اساس سهم کتاب «پزشکی داخلی(بیماری های قلب و عروق و ...)» 45 درصد؛ «فیزیولوژی، کالبدشناسی، بهداشت عمومی و فردی» 20 درصد؛ «داروشناسی و درمان» 9  درصد است و در آخرین رتبه هم «پزشکی قانونی» با یک درصد سهم قرار دارد.

سهم موضوعات حوزه «مهندسی»
در حوزه «مهندسی برق، الکترونیک، مغناطیس و ...» 361 عنوان کتاب منتشر شده که از این تعداد 275 عنوان تالیف، 86 عنوان ترجمه، 329 عنوان چاپ اول و  32 عنوان تجدید چاپ است. در زیر شاخه «سایر رشته‌های مهندسی» 189 عنوان کتاب منتشر شده که بر اساس این آمار 151 عنوان کتاب تالیف، 38 عنوان ترجمه، 174 عنوان چاپ اول و 15 عنوان تجدید چاپ بوده است. در زیر شاخه «مهندسی عمران» 129 عنوان کتاب منتشر شده که از این تعداد 117 عنوان تالیف، 12 عنوان ترجمه، 110 عنوان کتاب چاپ اول و 19 عنوان تجدید چاپ است.

مهندسی شیمی؛ مهندسی تولیدات و مصنوعات؛ مهندسی مکانیک و هیدرولیک و مواد؛ مهندسی معدن و عملیات وابسته؛ مهندسی نظامی و دریایی و تکنولوژی در رده‌های بعدی این جدول به لحاظ تعداد عناوین قرار دارند.

بر اساس این آمار، در حوزه «مهندسی برق، الکترونیک، مغناطیس و ...» با 41 درصد بیشترین کتاب و حوزه «تکنولوژی» و «مهندسی و نظامی» با یک درصد کمترین کتاب تولید می‌شود.