او ادامه داد: مهارت‌های کارکرد اجرایی ما را توانا می‌سازد تا افکار روزانه خود را از راه سازماندهی، برنامه‌ریزی و مدیریت کارهای روزانه هدایت کنیم. آموزش مقدماتی کارکردهای اجرایی، توانمندی‌های شناختی و تنظیم رفتار را در فعالیت‌های کلاسی افزایش می‌دهد. این فعالیت‌ها دربرگیرنده پنج حوزه مهارت حافظه‌کاری، مدیریت زمان، برنامه‌ریزی و سازماندهی، تفکر انعطافپذیر و خودنظارتی هستند. در این کتاب برای هر کدام از این مهارتها فعالیت‌های آموزشی سازماندهی شده برای معلمان، تمرین‌های گوناگون برای دانش‌آموزان و راهبردهایی برای والدین جهت کار با فرزند خود در خانه معرفی شده است.
ممقانی درباره هدف و دغدغه اصلی‌اش برای ترجمه این اثر بیان کرد: هدف من رشد و پیشرفت روز افزون و حل پاره‌ای از مشکلات یادگیری و تحصیلی دانش آموزان میهن عزیزمان ایران بود. هرچه دانش آموزان بر مهارتها و تمرین‌های به کار رفته در این کتاب در سنین اولیه تسلط یابند، شاهد پیشرفت چشمگیر در زمینه‌های مختلف زندگی خود خواهند بود. امید که این کتاب بتواند گوشه‌ای از مشکلات دانش آموزان عزیز ایران زمین را شناسایی و برطرف کند و به طور کاربردی معلمان را در تدریس و روانشناسان و درمانگران بالینی کودک را در مداخله و درمان یاری کند.
به گفته ممقانی، این کتاب راهنمای دانش آموزان ابتدایی، معلمان، والدین، درمانگران و روانشناسان است. کتاب مناسب دانش آموزان 6 تا 11 ساله در پایه‌های تحصیلی اول تا ششم دبستان است که نمی‌توانند توانایی‌های درونی خود را در مدرسه به کار گیرند و نیازمند پشتیبانی و هدایت برای توانمند شدن در این مهارت‌های کارکرد اجرایی هستند.
او افزود: کتاب در عین حال که حاصل تجربه و تخصص نویسندگان و مبتنی بر دانش علمی در حوزه کارکردهای اجرایی است، به گونه‌ای بسیار ساده نگاشته شده طوری که هر فرد با هر سطح سوادی می‌تواند پیام کتاب را دریابد و به تمرین‌های آن جواب دهد. معلمان در کلاس درس خود می‌توانند از این تمرین‌ها برای کار با دانش آموزان خود استفاده کنند. همچنین والدین می‌توانند در منزل با کودکان خود نمونه‌های این کتاب را تمرین و مهارت‌های اجرایی فرزندان خود را تقویت کنند.
ممقانی با بیان اینکه یکی از هدف‌های این کتاب تلاش برای تنظیم ترجمه‌ای روان بود بیان کرد: بازخورد این اثر در میان مدارس و دانش‌آموزان، معلمان و روانشناسانی که با آنها در ارتباط بودیم مثبت و بسیار کاربردی ارزیابی شده بود. به نظرم اگر جایگاه این کتاب به درستی در میان مخاطبان جامعه معرفی و شناخته شود می‌تواند به عنوان یک کتاب کار کاربردی در نظام آموزشی در مدارس، در محیط خانه، در کلینیک‌های روانشناسی نقش نمایی کند. زیرا دانش آموزان قبل از یاد گرفتن سریع و شتابان خواندن، نوشتن و حساب باید این مهارت‌های اجرایی اساسی را بیاموزند و بتوانند آنها را در زندگی تحصیلی و در آینده شغلی و شخصی خود به کار گیرند.
این مترجم اضافه کرد: آشنایی افراد به ویژه دانش آموزان و والدین آنها با این مهارتها می‌تواند زندگی تحصیلی را بسیار هموار، روابط بین فردی را تسهیل و خوشایند سازد و آرامش را به خانواده‌های دانش‌آموزان به ارمغان آورد. روانشناسان نیز در آینده با بهره گرفتن از تمرین‌ها و تکنیک‌های مطرح شده در کتاب می‌توانند هر چه بهتر و بیشتر یاریگر دانش‌آموزان و مراجعان خود باشند و به رضایت قلبی دست پیدا کنند.
او با بیان اینکه در این کتاب با بهره‌مندی از فضای جذاب، تمرین‌های فراوانی درباره موضوعات کلاس درس (مطالعات اجتماعی، هنر، زبان و علوم) طراحی شده و به شیوه‌های گوناگون از رویکرد چندرسانه‌ای برای تشویق دانش‌آموزان به یادگیری استفاده شده عنوان کرد: دانش‌آموزان با مهارت یافتن در این تمرین‌ها می‌توانند تکالیف کلاسی خود را به خوبی انجام دهند. راهبردها در این کتاب همچنین می‌تواند به عنوان مشقِ شب، کتاب‌درسی و کار کلاسی مورد استفاده قرار بگیرد.
ممقانی گفت: من روانشناس تربیتی، حائز رتبه 1 کارشناسی علوم تربیتی از دانشگاه فرهنگیان و رتبه 1 ارشد روانشناسی تربیتی از دانشگاه خوارزمی تهران و رتبه 4 کنکور دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه خوارزمی تهران و با دارا بودن 8 سال سابقه تدریس در مدرسه، به طور مستمر و تمام وقت از نزدیک با دانش آموزان و والدین در ارتباط بوده و در جریان مشکلات آموزشی این افراد هستم. متأسفانه در نظام آموزشی فعلی علیرغم تحول‌های اساسی، همچنان تأکید بر دانستن و دانش و انتقال آموخته‌ها به فرد آموزش دهنده (معلم) است. در این بافت، دیگر بر نیازها و مهارت‌های پیش نیاز اساسی یادگیری توجهی نمی‌شود و بعضاً به دلیل ناآگاهی یا کم اطلاعی و به روز نبودن سواد علمی معلمان، دانش آموزان و به ویژه اولیای آنها با مشکلات عدیده‌ای مواجه بوده و در سردرگمی و یأس به سر برده و بعضاً دچار اضطراب می‌شوند.
این مترجم با بیان اینکه در جامعه دانشگاهی نیز کتاب‌های موجود در بازار درباره موضوع کارکردهای اجرایی، بیشتر تخصصی و کمتر کتابی هست که به طور کاربردی و به حالت تمرین و کتابکار باشد یادآور شد: این کتاب را می‌توان در فضاهای آموزشی برای کار معلمان و تکلیف درسی، برای والدین مشتاق و پیگیر درسی فرزندان برای کار با آنها در خانه و برای درمانگران و روانشناسان به کار برد.
ممقانی در پایان گفت: کارکردهای اجرایی به راستی برای تحقق هر یک از امیدها و آرزهایی که شما مخاطبان برای آینده فرزند خود در نظر گرفته‌اید و همچنین تحقق آرزوهای خود آنها ضروری به نظر می‌رسد. در پایان نوجوانی، فرزندان ما باید با موقعیت‌های اساسی روبرو شوند و به اندازه‌ای از استقلال معقول دست یابند. همانند مهارت‌های زبانی مهارت‌های کارکرد اجرایی نیز می‌توانند به طور رشدی از کودکی آغاز شوند و در طول زمان رشد یابند. در سال اول زندگی، بازداری پاسخ، حافظه‌کاری، کنترل هیجانی و توجه شروع به رشد می‌کنند. در سال دوم برنامه‌ریزی و انعطاف‌پذیری نمایان می‌شوند. مهارت‌های دیگر مانند شروع کار، پشتکار هدفمند، سازماندهی، مدیریت زمان و فراشناخت دیرتر رشد و گسترش می‌یابند و در طول دوره پیش دبستانی و به مرور در سال‌های اولیه ابتدایی در مدرسه نمایان می‌شوند. برخی از این مهارتها مانند برنامه‌ریزی، مدیریت زمان و بازداری ممکن است حتی در نوجوانی نیز به خوبی رشد نیابند. بنابراین در صورت تمرین نداشتن روی این مهارتها افراد از عواقب آن رنج خواهند برد.
انتشارات ارجمند کتاب «آموزش مقدماتی کارکردهای اجرایی: تمرین‌های عملی برای حافظه‌کاری، مدیریت زمان؛ برنامه‌ریزی و سازماندهی، تفکر انعطاف پذیر و خودنظارتی برای کودکان» نوشته کارولین گاتسچال و کانستنس لوند روزندال را با ترجمه پریرخ ممقانی و هادی هاشمی روانه بازار نشر کرده است.
نظر شما