دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور در نشست مکتب مجمع کتابخانههای بزرگ کشور گفت: تعداد کتابخانههای عمومی کشور با رشد ۸۹۷ درصدی نسبت به پیش از انقلاب اسلامی ، از ۳۷۳ باب در سال ۱۳۵۷ به ۳۷۲۱ باب در سال ۱۴۰۱ رسیده است.
در این نشست مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران در توسعه خدمات کتابخانههای عمومی را در پنج شاخص دسترسی، توسعه فضا، منابع اطلاعاتی، تعداد عضو و میزان امانت کتاب تشریح کرد.
دبیرکل نهاد با تشریح شاخص افزایش دسترسی به کتابخانه های عمومی ادامه داد: تعداد کتابخانههای عمومی کشور با رشد ۸۹۷ درصدی، از ۳۷۳ باب در سال ۱۳۵۷ به ۳۷۲۱ باب در سال ۱۴۰۱ رسیده است.
وی با بیان اینکه ساخت و ایجاد کتابخانههای عمومی پیش از انقلاب از اواسط دهه ۴۰ آغاز شد، گفت: در حال حاضر ۲۷۰۰ کتابخانه به طور مستقیم زیرنظر نهاد اداره میشود و قریب به 1000 کتابخانه به صورت مشارکتی و خصوصی در حال فعالیت است که تمامی این مراکز مجهز به بخش کودک هستند. همچنین ۸۰۰ کتابخانه روستایی و بیش از ۴۰ کتابخانه سیار در کشور وجود دارد.
رمضانی اظهار کرد: شبکه کتابخانههای مرکزی استانها نیز در حال تکمیل است و در حال حاضر ۸ پروژه فعال است که در استانهای گیلان، قم و لرستان آماده بهرهبرداری است. شایان ذکر است درحال حاضر کشور ترکیه دارای ۱۲۱۲ باب، مالزی دارای ۱۴۳۹ باب و کشور مصر دارای ۸۲۴ کتابخانه عمومی است.
رشد ۸۹۷ درصدی دسترسی به کتابخانه تا افزایش ۱۶۸۸ درصدی اعضا
دبیر کل نهاد کتابخانههای عمومی گفت: ایران به لحاظ شبکه کتابخانههای عمومی در منطقه پیشرو است؛ در جهان اسلام در بین چند کشور نخست، در آسیا در بین ۵ کشور برتر و در دنیا نیز شبکه کتابخانههای عمومی و خدمات کتابخانهای ایران قابل توجه است.
وی افزود: در حال حاضر کتابخانههای مرکزی و بخشی از کتابخانههای اصلی شهرستانها، خدمات متنوعی ارائه میدهند. کتابخانه مرکزی رشت که به زودی افتتاح میشود، بیش از ۶۰ خدمت ارائه خواهد داد. خدمات کتابخانههای عمومی شامل گروههای خاص نابینایان و ناشنوایان است؛ بخشهای کودک و نوجوان، دیداری - شنیداری، پایگاههای اطلاعاتی، گالری، آموزش سرفصلهای متنوع در کتابخانهها و... تنها برخی از دستاوردهای انقلاب در حوزه کتابخانههای عمومی محسوب میشود.
دبیرکل نهاد در ادامه با اشاره به شاخص توسعه فضای کتابخانههای عمومی گفت: در حوزه شاخص توسعه فضای کتابخانههای عمومی زیربنای کتابخانههای عمومی کشور با ۴۹۰ درصد پیشرفت از ۲۳۸ هزار و ۸۱ مترمربع در سال ۱۳۵۷ به یک میلیون و ۴۰۵ هزار و ۶۳۳ مترمربع در سال ۱۴۰۱ رسیده است.
عضو شورای فرهنگ عمومی در ادامه درباره شاخص افزایش منابع اطلاعاتی اظهار کرد: کتابهای موجود در کتابخانههای عمومی کشور با رشد ۱۸۵۰ درصدی از ۲ میلیون و ۴۲۴ هزار و ۵۰۰ نسخه در سال ۱۳۵۷ به ۴۸ میلیون و ۶ هزار و ۶۲ نسخه رسیده است. این در حالی است که هم اکنون منابع موجود در کتابخانههای عمومی کشورهای ترکیه، مالزی و مصر به ترتیب ۲۱ میلیون، ۱۶ میلیون و ۳ میلیون نسخه است.
رمضانی با اشاره به شاخص تعداد عضو کتابخانههای عمومی افزود: تعداد عضویت ثبت نام شده در کتابخانههای عمومی کشور با رشد ۱۶۸۸ درصدی از ۱۲۳ هزار و ۲۷۰ نفر در سال ۱۳۵۷ به ۲ میلیون و ۲۰۳ هزار و ۵۱۲ نفر رسیده است. بیش از ۶۰ درصد این اعضا، کودکان و نوجوانان هستند. این درحالی است که هماکنون میزان اعضای کتابخانههای عمومی کشور ترکیه ۴.۴ میلیون نفر است.
دبیرکل نهاد با تشریح شاخص امانت کتاب گفت: تعداد کتابهای امانت داده شده توسط کتابخانههای عمومی کشور با رشد ۷۱۶ درصدی، از ۲ میلیون و ۹۱۳ هزار و ۹۰۸ نسخه در سال ۱۳۵۷ به ۲۳ میلیون و ۷۸۴ هزار و ۲۳۶ نسخه در سال ۱۴۰۱ رسیده است.
رونمایی از فیلم باند بچه زرنگ کانون در جشنواره فیلم فجر
در ادامه این نشست علامتی، مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان عنوان کرد: پیش از انقلاب اسلامی 200 عنوان کتاب در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شده بود؛ اما بعد از انقلاب اسلامی این کانون 2700 عنوان کتاب و نشریه تولیده کرده و در مجموع 3هزار جلد کتاب را در اختیار کودکان و نوجوانان قرار داده است. اکنون 9 میلیون جلد کتاب در کتابخانهها وجود دارد. مساحت کتابخانهها در 1000 مرکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجونان، 40 هکتار است.
وی با اشاره به وجود کتابخانه مرجع کودک و نوجوان در خیابان خالد اسلامبولی اظهار کرد: در این مرکز، 170 هزارعنوان کتاب تخصصی کودک و نوجوان وجود دارد؛ البته منابع دیگری مانند نشریات حوزه کودک و نوجوان که در دنیا منتشر میشود نیز، خریداری و در اختیار کودکان ونوجوانان قرار میگیرد.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان افزود: 25 هزار عنوان کتاب غیرفارسی اصل در حوزه کودک و نوجوان در این مرکز وجود دارد. در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان 942 اشتراک نشریه وجود دارد که 269 نشریه آن غیرفارسی است و در این مرکز وجود دارد.
وی با اشاره به حضور 4هزار کتابدار و مربی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این 43 مراکز فراگیر برای مخاطبان با نیازهای خاص دارد؛ استفاده از فضای مجازی در دستور کار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است.
علامتی با اشاره به طرح کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با عنوان کانون_ مدرسه که با همکاری معاونت اموزش ابتدایی و سازمان پژوهش کتاب های درسی اجرا می شود، عنوان کرد: این طرح با عنوان کانون و مدرسه است که در ابتدای راه است و از ابتدای بهمن ماه قرار است مدارس اطراف کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تحت پوشش قرار بدهد.
و ی افزود: در گام اول این طرح در سطح مدارس ابتدایی از اول بهمن ماه تاکنون هشت میلون دانش اموز تحت پوشش طرح کانون و مدرسه قرار گرفته اند.
علامتی اظهار کرد: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اکنون 500 عنوان کتاب در دست چاپ دارد که شامل 350 عنوان کتاب چاپ دوم و 150 عنوان کتاب چاپ اول است. کتابهای تجدید چاپی شامل آثار پُرمخاطب است. شورای انتخاب کتاب کودک براساس جوایز کتاب کودک و امور تربیتی آثار را برای انتشار انتخاب میکند؛ البته در چند روز اینده این کتابها رونمایی و تا پایان سال منتشر و در اختیار علاقهمندان قرار میگیرد.
ناشران و نویسندگان به تألیف کتاب درباره هویت و امید اهتمام داشته باشند
اصغر باقرزاده، معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پروش با اشاره به فعالیتهای این وزارتخانه در بخش کتابخوانی بیان کرد: در بیش از ۱۰۰ هزار مدرسه در کشور ۳۶ هزار کتابخانه داریم؛ علاوهبراین در ۸۸۰ هزار کلاس درس، ۲۲۶ هزار کتابخانه با ۱۱۶ میلیون کتاب فعال است.
وی با اشاره به اینکه سرانه کتاب به ازای هر یک فرد ۹ جلد است، اظهار کرد: هدف آموزش و پرورش، توسعه و گسترش حوزه فرهنگ، دسترسی آسان، حمایت از دانشآموزان مؤلف، بالا بردن سطح علمی، ایجاد روحیه نقد و نقادانه، انس بیشتر خانوادهها با کتاب و غنیسازی اوقات فراغت دانشآموزان است.
باقرزاده در ادامه اظهار کرد: معاونت هنری، کارگروه انتخاب کتاب مناسب را برای تأیید عرضه کتاب در مدرسه تشکیل داده است. همکاری در نمایشگاه بینالمللی کتاب، نمایشگاه کتاب و 50 هزار مدرسه پیش از کرونا برگزار شد، گرامیداشت هفته کتاب و کتابخوانی، مسابقه و تقدیر از فعالان بخشی از فعالیتهایی بود که در امر کتابخوانی انجام شده است. اکنون دو طرح جدید ایجاد و تجهیز کتابخانههای کلاسی 2 هزار مدرسه عشایری و طرح پسانداز کتاب که از سوی نشر منادی تربیت عهدهدار تهیه و تجهیز کتابخانههاست، در حال اجرا است.
باقرزاده درباره طرح «پسانداز کتاب» گفت: دانشآموزان میتوانند از منادی تربیت با ۳۵ درصد تخفیف کتاب را خریداری کنند که این ۳۵ درصد در کیف پول وی میماند و در خریدهای بعدی میتواند از آن استفاده کند. طرح بعدی پویشهایی است که برگزار میشود؛ مانند «هیسطوری» که خوانش کتاب درباره استعمار است؛ تاکنون ۲۴۰ هزار دانشآموز دبیرستانی در این پویش شرکت کردند.
وی گفت: جشنواره «دانایی و توانایی» در سه دوره اخیر برگزار شد. سال قبل کرونا ۵۰۰ هزار نفر در جشنواره شرکت کردند که ۴۲۵ هزار جلد کتاب خریداری شد. اعتبار این خرید ۲۰ میلیارد ریال برای ۹۰ عنوان کتاب در سه سال گذشته بود.
نظر شما