خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) در لرستان، می‌دانیم کتاب، باید کالای جدایی‌ناپذیر سبد فرهنگی خانواده‌ها باشد اما مسئله کتاب و کتابخوانی در ایران، سال‌ها است، با هشدار کارشناسان و صاحب‌نظران در قالب سرانه پایین مطالعه مطرح می‌شود. مطالعه نه‌تنها توانایی‌های فردی را بهبود می‌بخشد؛ بلکه موجب می‌شود، افراد شناخت بهتر و دقیق‌تری نسبت به دنیای اطراف خود داشته باشند و در فعالیت‌های اجتماعی، موفقیت‌های بیشتری کسب کنند.

سال‌های اخیر با افزایش تمایل مردم به فضای مجازی، به‌نظر می‌رسد کتاب مهجور مانده است؛ اما راهکارهایی نیز وجود دارد که بتوانیم از فضای مجازی برای ترویج کتابخوانی استفاده کنیم. پیدا کردن رسانه مناسب، داشتن مهارت و تسلط به قواعد آن رسانه و کتاب برای تولید محتوای مناسب ازجمله مواردی است که برای موفقیت در حوزه ترویج کتاب در فضای مجازی به آن نیاز داریم.

تولید محتوا در حوزه کتاب و کتابخوانی به معنای کم‌اهمیت بودن ترویج در فضای عمومی نیست، در کتابخانه‌ها، مساجد، مدارس، پارک‌ها، شهربازی‌ها، آموزشگاه‌ها، بیمارستان‌ و مطب پزشکان، خانه، زندان و هر جای دیگری می‌توان به ترویج کتاب پرداخت که هریک دنیا و قواعد خاص خود را دارد و هیچ منعی ندارد که هم در فضای مجازی و هم در فضای واقعی به ترویج کتاب‌خوانی بپردازیم؛ همچنین نهادهای مرتبط با امر کتاب و کتابخوانی می‌توانند از این فضا به نحو مطلوب برای ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی استفاده کنند.
 

آمادگی استانداری لرستان برای همکاری در برنامه‌های ترویجی حوزه کتاب و کتاب‌خوانی
مجید منعمی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری و رئیس انجمن کتابخانه‌های عمومی لرستان با تاکید بر ظرفیت‌های فضای مجازی برای گسترش فرهنگ کتابخوانی در لرستان به خبرنگار ایبنا گفت: استانداری برای همکاری در زمینه برنامه‌های ترویج کتاب‌خوانی و گسترش فرهنگ مطالعه در لرستان آمادگی دارد. تشکیل کارگاه‌های آموزشی با همکاری اداره کتابخانه‌های عمومی استان، ساماندهی افراد علاقه‌مند و تقویت انگیزه برای آنان برای فعالیت در این عرصه نیز می‌تواند برای گسترش فرهنگ کتاب و کتابخوانی در استان موثر واقع شود.
 
واسپاری فعالیت‌های ترویجی کتاب‌خوانی به موسسات مردم‌نهاد
وی درباره عملکرد دستگاه‌های اجرایی لرستان در حوزه کتاب و کتابخوانی بیان کرد: واقعیت آن است که فعالیت دستگاه‌های اجرایی اگرچه تا حدودی محقق شده است اما کافی نیست؛ به‌عبارت دیگر به دخالت اداری دولتی و سپردن امور به انجمن‌ها و موسسات مردمی در این زمینه داریم که می‌طلبد از طریق دبیرخانه انجمن کتابخانه‌های عمومی استان تدوین و به تصویب انجمن جهت ابلاغ برسد.
 
دستگاه‌های اجرایی استان فعالیت‌های ترویجی خود را گسترش دهند
معاون سیاسی، امنیتی، اجتماعی استانداری لرستان به فعالیت اداره کل زندان‌های لرستان در حوزه ترویج کتابخوانی اشاره کرد و گفت: اجرای پویش «نذر کتاب» از سوی این دستگاه و  فعالیت‌های فرهنگی- ترویجی کتابخوانی ازسوی اداره کل کتابخانه‌های استان، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان، حوزه هنری و انقلاب استان، سازمان تبلیغات، بنیاد شهید انجام شده که البته باید گسترش یابد.
 
منعمی درباره راهکارهای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی در لرستان گفت: پیشنهاد مسلم بنده این است که فعالیت‌های اجرایی در این حوزه به موسسات مردمی واگذار شود و دولت سیاست‌گذاری و نظارت داشته باشد.
 

تولید محتوای خوب در فضای مجازی یکی از مسائل مهم روز
سیدسجاد راستخانه، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی لرستان درباره تشکیل گروه‌های تولید محتوا در فضای مجازی با موضوع کتاب و کتابخوانی و تاثیر این گروه‌ها در تشویق مردم به امر مطالعه به‌ویژه قشر جوان گفت: تولید محتوای خوب در فضای مجازی یکی از مسائل مهم روز است. می‌دانیم تولید محتوای تخصصی با موضوع کتاب و کتابخوانی، در فضای مجازی در جذب مخاطب، تاثیرگذار است و به‌نظر می‌رسد در دراز مدت در افزایش سرانه مطالعه نیز تاثیر‌گذار خواهد بود.

وی با اشاره به تاثیر تولید محتوای غیر‌تخصصی در فضای مجازیبا موضوع کتاب ادامه داد: با توجه به اینکه تولید محتوای غیر‌تخصصی در فضای مجازی، تهدید محسوب می‌شود، با ایجاد گروه‌های تولید محتوا با موضوع کتاب و کتاب‌خوانی می‌توان به‌عنوان یک ابزار موثر در مقابل این تهدیدها آن‌چنان موفق عمل کرد که به بازیگری بی‌بدیل در عرصه فضای مجازی برای انتقال مفاهیم خوب و افزایش دانش و فرهنگ تبدیل شد.
 
هیچ چیز جای کتاب فیزیکی را نمی‌گیرد
سیدسجاد راستخانه افزود: مطالعه در فضای مجازی از‌جمله کتاب الکترونیکی را نمی‌تواند با  لذت مطالعه‌ کتاب کاغذی برابر دانست. تجربه دیدن کلمات و گرفتن کتاب در دست، ورق زدن، حضور در کتابخانه و سالن‌های مطالعه و امانت کتاب تجربه شیرین دوستدران کتاب کاغذی است؛ بنابراین هیچ چیز جای کتاب فیزیکی را نمی‌تواند بگیرد.

وی ادامه داد: گاهی یک استکان چای داغ را در دست دارید، گاهی عکس یک استکان چای داغ را در فضای مجازی در  صفحه گوشی خود می‌بینید، احساسی که این دو حالت به انسان انتقال می‌دهد، قطعا با هم متفاوت است. در واقع هرچند شکل ابتدایی تولید محتوا در سال‌های اخیر مقداری تغییر کرده، اما ذائقه بصری بشر همچنان با کتاب و گرفتن کتاب در دست مانوس است.

ضرورت تشکیل گروه‌های کتابخوانی در فضای مجازی
سیدسجاد راستخانه گفت: نباید از این موضوع غافل شد که  آنچه، تولید محتوای تخصصی برای فضای مجازی را وسیع و عمیق کرده، گسترش و در دسترس بودن فضای مجازی برای عموم افراد جامعه است. این تاثیر به دغدغه‌ای برای تهیه‌کنندگان و تولیدکنندگان محتوا در فضای مجازی مبدل شده است.

راستخانه تشکیل گروه‌های امین و صالح تولید محتوا با موضوع کتاب و کتابخوانی در فضای مجازی را یک ضرورت عنوان کرد و افزود: تشکیل گروه‌های تولید محتوای برای فضای مجازی در لرستان یک ضرورت است که هم محتوا تولید کنند و هم به مخاطبین برای دسترسی به محتواهای خوب جهت بدهند؛ بنابراین باید با یک مدیریت جهادی و انقلابی به این مهم توجه کنیم.
 
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی لرستان درباره برنامه‌های این اداره کل در زمینه فضای مجازی در حوزه کتاب و کتابخوانی گفت: این اداره کل بنابر ضرورت از طریق اطلاع‌رسانی به اعضا درباره کانال‌ها و گروه‌های کتابخانه در صفحات مجازی، شبکه‌ها و  پیام‌رسان‌های مختلف، بخشی از  فعالیت‌های فرهنگی کتابخانه را در قالب فضای مجازی، شبانه‌روزی و حتی در تعطیلات رسمی ادامه می‌دهد.

راستخانه از مزایای ارائه خدمات کتابخانه‌ای در فضای مجازی استفاده از تجارب همکاران در سراسر استان و حتی کشور عنوان کرد و افزود: آشنایی با نیازهای اطلاعاتی اقشار مختلف جامعه، آموزش استفاده از نرم‌افزارهای مختلف ویژه کارکنان و اعضای شریف کتابخانه‌ها، غنی‌سازی اوقات فراغت اعضا و بسیاری از مخاطبان در بحث ترویج گفتمان کتاب و کتاب‌خوانی، حتی در ساعاتی که در کتابخانه حضور ندارند نیز ازجمله مزایای ارائه خدمات فضای مجازی کتابخانه‌ها در استان است.

وی افزود: بعد از تجربه‌ای که در مقطع شیوع ویروس کرونا داشتیم، خدمات کتابخانه‌‌ای در فضای مجازی رونق گرفت. خدمات کتابخانه‌ای پس از عادی شدن شرایط و بازگشایی کتابخانه‌ها، همچنان در قالب مجازی ارائه می‌شود. کتابخانه‌های استان، چند گروه مجازی را براساس رده سنی و مخاطبان و برای اعضای خود تعریف کرده‌اند و قالب  شبکه‌ها و گروه‌های مجازی، نسبت به برگزاری برخی برنامه‌ها، فعالیت‌ها و مسابقات فرهنگی با محوریت کتاب و کتاب‌خوانی اقدام می‌کنند؛ علاوه براین با استفاده از ظرفیت و دانش کتابداران فرهیخته کتابخانه‌های استان با معرفی کتاب‌های خوب در این گروه‌ها، به اعضا خدمات ارائه می‌شود.