در قسمت خلاصه این کتاب می‌خوانیم: «در راستای بیانات امام خامنه‌ای مبنی بر افزایش سرعت جریان پیشرفت در کشور و همچنین نقش‌آفرینی گروه‌های مردمی از همه مهم‌تر به دوش کشیدن بار پیشرفت توسط حلقه‌های میانی، بر آن شدیم تا شبکه مفاهیم پیشرفت از نگاه امامین انقلاب اسلامی و ویژگی‌های حلقه‌های میانی که قرار است پیشرفت همه جانبه را رقم بزنند، احصا نماییم. در همین راستا می‌بایست اصل همیشگی یعنی شایسته‌سالاری را مبنا قرار دهیم.»
در بخش دیگری از خلاصه کتاب آمده است: «هدف اصلی این پژوهش شناسایی نقش‌ها و شایستگی‌های حلقه‌های میانی می‌باشد. برای رسیدن به این هدف از مدل ابتکاری استفاده شد که شایستگی‌ها از نقش‌ها و انتظارات نقش استخراج می‌شود.» کتاب درمورد روش جمع‌آوری اطلاعاتش چنین توضیح می‌دهد:«روش این پژوهش از نوع کیفی است که با برگزاری جلسات تخصصی با خبرگان و دست‌اندرکاران عرصه تدوین اسناد راهبردی و با استفاده از روش گروه کانونی صورت گرفته است.» امروز و با احتساب هزینه‌های کاغذ چاپ و گرانی انتشار کتاب در بسیاری از موارد این سوال پیش می‌آید که علت نگارش چنین کتابی و یا کتاب‌های مشابه چیست؟
نگارنده در قسمت مقدمه و ضرورت پژوهش این سوال را به خوبی پاسخ می‌دهد. او ابتدا حدیثی از پیامبر نقل می‌کند. کتاب روایت را اینگونه بیان می‌کند:«در فتح مکه پیغمبر یک جوان ۱۹ ساله را حاکم مکه گذاشتند. پیغمبر مکه را که فتح کردند، لازم بود حاکم یا فرمانداری آنجا بگذارند. این همه پیرمردها و بزرگان بودند، اما پیغمبر یک جوان ۱۹ ساله را منصوب کرد. بعضی‌ها اشکال کردند که آقا این سنش کم است، چرا او را گذاشتید؟ طبق این روایت پیغمبر فرمود: «لایحتج محتج منکم فی مخالفته بصغر سنه» کسانی که با انتصاب این شخص برای فرمانداری مکه مخالفند، استدلالشان را این قرار ندهند که چون سنش کم است؛ جوان است؛ این استدلال، استدلال درستی نیست. یعنی اگر استدلال دیگری دارید، خیلی خوب، بیاید بگویید؛ اما کم بودن سن، جوان بودن، استدلال درستی نیست.» سپس درباره شایسته‌سالاری سخنان رهبر معظم انقلاب را بیان می‌کند و می‌گوید:«آن کسی که بزرگتر است، لزوماً برتر نیست؛ بلکه آن کسی که برتر است، در واقع بزرگتر است. افضل؛ یعنی شایسته‌تر. این شایسته‌سالاری است؛ خوب این‌ها باید رعایت شود. در همه نظامات جمهوری اسلامی، در قوه مجریه، در قوه مقننه، در قوه قضاییه، در نیروهای مسلح، در نهادهای گوناگون، این اصل شایسته‌سالاری باید رعایت شود. شایسته گزینی؛ گزینش باید بر طبق معیار‌ها و صلاحیت‌ها باشد، نه بر طبق امیال و چیزهای شخصی. این در اسلام خودش یک اصل است. تمام این تغییرها و تبدیل‌هایی که در اسلام وجود دارد بر اساس این است.»
نگارنده در ادامه با توجه به این بیان رهبر معظم انقلاب و اتکا به منابع روایی و تاریخی که بخشی از هویت اصلی ما را تشکیل می‌دهد، اعتقاد خود را چنین بیان می‌کند: «برای انجام هر کاری نیازمند به کارگیری کارگزاران مناسب آن هستیم. مبنای انتخاب، انتصاب و به کارگیری کارگزاران چه به صورت فردی و چه به صورت عمومی، نظام شایسته‌سالاری است.»
نویسنده در پایان نیز علت نگارش چنین کتابی را اینگونه توضیح می‌دهد: «بر اساس مفهوم «شایسته‌سالاری» ما نیازمند تدوین «نشاء حلقه‌های میانی پیشرفت» بر اساس مولفه‌های سه گانه؛ نقش، شایستگی و انتظار؛ هستیم و نوشتار حاضر در تلاش است تا به این مهم پرداخته و زمینه انتخاب و تعامل درست با کنشگران مردمی اعم از؛ هسته‌های عمومی، تخصصی، پیشرفت و حلقه‌های میانی را فراهم نماید.» کتاب نشاء پیشرفت سپس به ادبیات نظری نقش، شایستگی و انتظارات(نشا) می‌پردازد. در گام بعد تعریف و عرصه‌های کنش حلقه‌های میانی براساس استخراج از سند بالادستی و همراهی خبرگان این حوزه تدوین شده است. در ادامه انتظارات نقش و شایستگی ناظر به حلقه‌های میانی و روش تدوین آنها برای مخاطبین تشریح می‌گردد. یکی از محاسن کتاب «نشاء پیشرفت» استفاده از شکل و جدول است.
کتاب سعی دارد با استفاده از انواع جداول و شکل‌های متنوع مباحث سنگین و ثقیل خود را به ساده‌ترین صورت ممکن برای خواننده قابل فهم کند.در سخن آخر کتاب نشاء پیشرفت آمده است:«بعد از تهیه و تدوین این کتاب می‌بایست برای قسمت شایستگی‌ها، سنجه‌های مربوطه طراحی شود. یعنی مشخص شود اگر بخواهیم این شایستگی را بررسی کنیم دقیقا باید چه مواردی را مشاهده کنیم. به عبارت دیگر اگر کنشی را که در حلقه میانی معرفی شده، مشاهده کنیم، می‌گوییم که شایستگی مدنظر را دارد. به این موارد کوچک که ما را به شایستگی‌ها دلالت می‌کند، سنجه گفته می‌شود.»
«در نهایت پس از تهیه سنجه می‌بایست مدل ارزیابی طراحی شود. لذا باید ابزارهای ارزیابی هر سنجه را طراحی نمود. یعنی برای دیدن این سنجه از چه ابزاری و با چه روشی باید استفاده شود؟ پس از طراحی تمامی ابزارها به تهیه سناریو به کارگیری ابزارهای پرداخته خواهد شد و در نهایت با اجرای سناریو در طی یک دوره، به مرحله آخر یعنی تهیه کارنامه برای حلقه میانی دست خواهیم یافت.» در پایان نگارنده نوید چاپ کتاب دیگری با عنوان «نبرد پیشرفت» با تلاش مجموعه «هم پا» و در جهت تدوین الگوی ارزیابی کنشگران مردمی پیشرفت را می‌دهد. فهرست منابع کتاب«نشاء پیشرفت» شامل ۲۳ عنوان کتاب، مقاله و مجله به زبان فارسی است و در پایان شش عنوان کتاب به زبان انگلیسی نیز در فهرست منابع و ماخذ کتاب آورده شده است.
نظر شما