هرمزگان- کتاب «بازی باد و گریز برگ»، زندگینامه «علی رضایی» از مفاخر و مشاهیر ادبی و فرهنگی هرمزگان است که به قلم قابل احترام «پروانه ماندگاری» توسط انتشارات «امینان» پدید آمده است.
وی از پیشکسوتان پر افتخار فرهنگی، ادبی و هنری هرمزگان است که ۵۶ سال سابقه تدریس دارد. این چهره سرآمد علمی و فرهنگی، فوق لیسانس زبان و ادبیات فارسی دارد و نویسنده، بازیگر، پژوهشگر، کارگردان و شاعر خوش نام این دیار است.
کتاب «بازی باد و گریز برگ»، با عشق و افتخار به بزرگمرد فروتن و فرهیخته و ادیب و اندیشمند علی رضایی اهدا شده است. کتاب با نامه نوستالژی، تاریخی و اندرز گونه یا بهتر بگویم سرگذشتنامه دراماتیک و شگفت انگیز خودنوشت علی رضایی به نوهاش در فصل نخست آغاز میشود.
این اثر مشتمل بر دو فصل نوجوانی و جوانی و پیوستها هم هست که به شیوه روایی، از زبان اول شخص و سوم شخص، روایت میشود. در بخش پایانی، نوجوانی تا سالخورگی وی شامل موفقیتها، سفرها، مشاغل، دیدارها و بخشی از لوحهای سپاس و آثار و عناوین استاد به روایت عکس و نوشته آمده است. اما بخش اصلی کتاب بخش دوم آن است. آن جا که اتفاقات مهم زندگی اش رقم میخورد و رویاهایش با رنج و راست قامتی، رنگ واقعیت به خود می گیرد.
آنگاه که از مطالعه زندگی نابسامان و پر چالش استاد دیده را با اشک شستیم و اندوه را از کالبد سینه راندیم، در مییابیم با چه شخصیت خودساخته، سختکوش، شکیبا و بلند همتی مواجهیم. کودکی که طعم تلخ فراق و جدایی والدین را چشید و کپر نشینی را تجربه کرد. او در دامان مادر بزرگ، در سرپناه محلی بیسقف و سرد به سختی قد کشید. نخست به مکتب خانه و سپس به دبستان حافظ میناب رفت. کودکی که با کار در نانوایی، همواره به فردا فکر می کرد. شیطنتها میکرد. کار در بقالیها، آبفروشی، خرما فروشی تا پاک کردن شیشههای دوده گرفته چراغ های «شنبهچراغی» در کودکی و روزنامه فروشی و کتابفروشی در نوجوانی را محملی برای پیشرفت تلقی کرد.
با جان سختی، زمزمه دبیران دبیرستان فردوسی میناب را فراگرفت. دو خط موازی زندگی و درس را با مشقت، همدم «چراغ موشی» دنبال کرد. سفر گروه نمایشی از شیراز به زادگاهش را فرصتی دانست و هوشمندانه از آن به عنوان دروازه وردوش به دنیای پر رمز و راز هنر نمایش بهره گرفت.
پس از دریافت مدرک سیکل، کابوس ترک تحصیل، او و رویاهای بزرگش را مچاله میکرد تا اینکه برای نخستین بار دانش سرای مقدماتی در بندرعباس راهاندازی شد و از ۱۰ سهمیه میناب، با پافشاری فراوان یک سهمیه را به خود اختصاص داد. سراسیمه برای تحقق آرزوهای بیپایانش به شهر غریب بندرعباس آمد. اما مشکلات مسافرخانه او را به پشت بام خوابی کشاند. گذر از نشیبهای تند و فرازهای سخت زندگی، از روستای«بمانی» سیریک در شرق هرمزگان با اتاق گلی مخروبهای جامه شریف معلمی را بر تن کرد. در این کتاب، نویسنده با قلم قابل تحسینش به جزئیات زندگی رضایی از کودکی تا معلمی، تشکیل خانواده، موفقیت ها و مشاغلش می پردازد.
نویسنده باور دارد: استاد علی رضایی «مظهر خورشیدی است که بدون چشمداشت. بیتکلف و تمنا، مهربانیاش را میبخشد. وجود پرمهرش برای فرهنگ و هنر این سرزمین وقف کرده و آیین، باورها و سنتهای دیرینه را زنده نگاه داشته و تاریخ هرمزگان را جلا بخشیده و به قول خود استاد منشاء توجه انسان به تاریخ باید به این نکته باشد که انسان ها چطور زیستهاند و زندگی آنها چگونه در امتداد و تحول یافته، نه اینکه چطور مرده اند.»
«بازی باد و گریز برگ» این نام پاییزی که بوی خزان می دهد، برگرفته از ناملايمات زندگی استاد است.
در بخشی از کتاب آمده است: در سال ۱۳۶۸ به دانشگاه پیام نور برای تدریس دعوت شد. با تدریس در دانشگاه، حجم کار بالا گرفت. واحدهای درسی زیاد بودند و تقریبا تمام وقت در حال کار کردن بود. تاسیس دانشگاه هرمزگان، دانشکده کشتی سازی و دانشگاه علوم پزشکی و دعوت دانشگاه ها برای تدریس موجب شد تا برنامه ریزی اساسی انجام دهد. از طرفی فعالیتهای فرهنگی و هنری سینمای جوان و انجمن نمایش روز به روز بیشتر میشد. هر روز موجی از علاقهمندان جوان و پیگیر به جمع محافل اضافه میشدند. تولید فیلم، نمایش و برگزاری جشنوارهها و نمایشگاههای متعدد در کنار فعالیتهای دانشگاهی اگر چه با خستگی خیلی زیاد همراه بود ولی آسمان وسیعی از اندیشه بر سرش گسترد.
علی رضایی، يازدهم فروردین ماه سال ۱۳۲۷ در زادگاه معطر انبه و یاسمین گل، در حوالی قلعه هزار میناب در خانوادهای مذهبی و معتقد با پیشینه عطاری پا به عرصه گیتی نهاد. وی از سال ۱۳۴۰، فعالیت هنریاش را با نگارش نمایشنامههای «گشتی در صفر»، «هجوم»، «چشم های خیره به راه»، «سوز ماهی»، «کهربا در زنبیل»، «فیروزه که می خواند» و ... آغاز کرد.
در ادامه نمایشنامههای: «یعقوب لیث»، «حماسه رزم آوران»، «ما می دونیم»، «از پارس تا بابل»، «دیروز امروز»، «نگاهی در قاب»، «ام الداس»، «یک قبیله خاکستر»، «بوی سیب»، «رقص مهرهها»، «پرنیان هفت رنگ»، «پنجره»، «وین راز سر به مهر» و ... را نوشت.
رضایی جایزه دوم نمایشنامهنویسی از جشنواره فجر برای نمایش «گل و جهله»، جایزه سوم نمایشنامه نویسی از جشنواره شیراز و اول نمایشنامه نویسی از جشنواره بومی سیستان و بلوچستان برای نمایش «سبزه ماهی»، لوح سپاس نمایشنامه نویسی کشور از مرکز هنرهای نمایش، دیپلم افتخار و مقام دوم نمایشنامه نویسی «هجوم» از جشنواره منطقه ای کرمانشاه، مقام اول نمایش نامه نویسی از معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ، لوح سپاس مرکز پژوهشی میراث مکتوب کشور، لوح زرین سپاس ریاست جمهوری و ... را دریافت کرده است.
از این نویسنده و شاعر نام آشنا نیز کتابهای «گل و جهله»(نمایشنامه)، «برکه و باران»(هفت جلد مجموعه شعر و داستان برگزیدگان کنگره شعر و قصه جوان)، «انگشت بر خاکستر»(مجموعه داستان کوتاه)، «قشم در یک نگاه»(متن کتاب عکس کوروش گرمساری)، مجموعه شعر «با زخمه های زخمی»، «تاریخ آموزش و پرورش استان هرمزگان»(با همکاری غلام وکیلی) و مجموعه مقاله های «هرمزگان در آینه تاریخ و فرهنگ» چاپ شده است.
آثار ارزشمند دیگر مانند «فرهنگ واژگان مردم هرمزگان»، «فرهنگ عامیانه مردم هرمزگان» ( شامل: مثل ها، متل ها، چیستان، باورها، آيين ها و مراسم، لالایی ها، شروه ها، موجودات وهمی و .... «موسیقی هرمزگان»، «فرهنگ سوگ» ( آيين ها و مراسم مربوط به محرم، صفر و ... در هرمزگان و مجموعه شعر «هلهله و هلاهل» آماده چاپ دارد.
«پروانه ماندگاری» نویسنده خوش فکر این کتاب، زاده نخستین روز از پاییز پر احساس و پرطلایی دهکده سبز «گنج» در شمال هرمزگان به سال ۱۳۵۴ است. کتاب حاضر هفدهمین اثر وی است.
کتاب «بازی باد و گریز برگ»، زندگینامه علی رضایی از مفاخر ادبی و فرهنگی هرمزگان است که به
به قلم قابل احترام «پروانه ماندگاری» توسط انتشارات «امینان» تهران به سفارش «بنیاد ملی نخبگان- بنیاد نخبگان استان هرمزگان» پدید آمده است. این مجموعه در ۹۶صفحه باشمارگان ۱۱۰۰ نسخه، با قیمت: ۸۰ هزار تومان برای نخستین بار در سال ۱۴۰۱ چاپ و منتشر شد.
نظر شما