ادبیات کودک از نگاه اهالی فرهنگ -16
جولان آثار ترجمهای در سایه کمبودهای تألیف آثار حوزه کودک ونوجوان
فارس - رقیه بابایی نویسنده جوان شیرازی اعتقاد دارد که در حوزه ادبیات کودک، همچنان جولان کارهای ترجمهای بیشتر از سایر بخشهاست و در زمینه تالیف کمبودها زیاد است.
روزی که با نامهای بزرگی همچون مهدی آذریزدی شناخته میشود که توانسته با بازنویسی متون کلاسیک و کهن به نحوی کودکان و نوجوانان را با خود همراه کند و با کتابهایی همچون « قصههای خوب برای بچههای خوب» در دل و جان کودکان و نوجوانان بنشیند.
این روز را با نام قصه گویی نیز میشناسیم، روزی که یادآور متون کهن و همچنین قصههای کهن ادبیات پارسی است که توانسته تمدن و پیشینه ما را سینه به سینه منتقل کند و کودک و نوجوان و پیر و جوان را در خود جذب کند.
خبرگزاری کتاب ایران به مناسبت 18 تیر سلسله گزارشها و همچنین گفتگوهایی را با اهالی فرهنگ و ادب سراسر کشور ترتیب داده است.
رقیه بابایی از نویسندگان خوش قلم شیراز که رمانهایی چون (سفر به قلعه خورشید) و (دختری که پروانه شد)
برای نوجوانان را در کارنامه حرفهای خود دارد.
وی گفت: با توجه به سرمایه ارزشمندی چون قصههای خوب برای بچههای خوب روز ۱۸تیر ماه به حق به یاد استاد مهدی آذریزدی به نام روز ادبیات کودک و نوجوان نامگذاری شده است، اما نامگذاری روزها و ایجاد مناسبتهای تقویمی صرفا کافی نیست.جا دارد این ظرفیتها بیشتر قدر دانسته شود.
بابایی گفت: اگر هرسالی که میگذرد در این حوزه یک قدم رو به جلو رفته باشیم با افتخار بیشتری میتوانیم این روز و این نوع مناسبتها را گرامی بداریم. لازم است مسیری که بزرگان ما شروع کردند با عمق بیشتر ادامه دهیم و حق مطلب را ادا کنیم.
رقیه بابایی که سال ۶۸ در شیراز متولد شده و دانش آموخته رشته علوم اجتماعی در دانشگاه پیام نور شیراز است، با شرکت در جشنواره خاتم ونوشتن داستان کوتاه درباره رسول اکرم (ص) در عرصه نویسندگی خوش درخشید.
این نویسنده خوش قلم بیشتر قشر نوجوان را در آثارش مورد توجه قرارداده و در این باره توضیح داد: کمبود کتاب دینی مناسب برای نوجوانان تلنگری شد که بیشتر برای آنها بنویسم. هم خودم به نوشتن برای نوجوانان علاقه داشتم هم با استقبالی که نوجوانان از کتاب حنانه شو داشتند از طرف مخاطب انتخاب شدم که برای نوجوانان بنویسم.
وی با اشاره به بازدید رهبر معظم انقلاب از نمایشگاه کتاب امسال و تاکید ایشان بر توجه به ادبیات کودک و نوجوان گفت: متاسفانه وضعیت فعلی ادبیات کودک و نوجوان مطلوب نیست، ولی در حال طی مسیر رو به رشدی هستیم. در سالهای اخیر اهتمام جدی در این حوزه قابل مشاهده است اما به رغم اینکه ما برای همه دنیا در حوزه کودک و نوجوان حرف داریم، همچنان جولان کارهای ترجمهای بیشتر و در زمینه تالیف کمبودها زیاد است. باید در این زمینه گام های خوبی برداریم.
چرخ تولید و توزیع درست نمیچرخد
این نویسنده توانا با اشاره به ضرورت تبلیغ و رسیدن آثار به دست مخاطب یادآور شد: معرفی آثار موجود به نوجوانان هم کار بزرگ و ضروری است که جای آن خالی بنظر میرسد. وقتی نویسندهای ببیند کارش به مخاطب رسیده و خوانده شده انرژی مضاعفی میگیرد که خودش را تقویت کند و محصولات بعدی را با کیفیت بهتری کلید بزند و رضایت مخاطبانش را بیش از پیش جلب کند اما معمولا چرخه تولید و توزیع کتاب درست نمیچرخد و همین محصولات معدود هم پس از تولید دچار مهجوریت می شوند و بعضا زمان زیادی صرف میشود تا یک محصول به مصرف مخاطب برسد. این اختلال در سیستم پخش و معرفی کتاب بیشتر باعث میشود کتابهای ترجمهای و تاثیر فرهنگهای دیگر ضریب بگیرد.جا دارد علاقمندان کتاب و دلسوزان و متولیان امور کودکان و نوجوانان برای این چالش ها فکر اساسی کنند.
بابایی که بیشتر برای کودکان و نوجوانان مینویسد قصه مهمان ناخوانده را از کتابهای ماندگار دوران کودکی خود دانست و گفت: اولین کتابی که خودم خواندم قصه خاله پیرزنی بود که وقت باران حیوان ها در میزدند و به این خانه پناه میبردند و پیرزن آنها را با مهربانی تیمار میکرد. بعد از باران بخاطر مهربانی خاله پیرزن حاضر نبودند خانه را ترک کنند. حس و حال خواندن این قصه را هیچوقت نمیتوانم فراموش کنم. قوت شخصیت پردازی خاله پیرزن و تاثیر آن در ذهن مخاطب را الان که دست به قلم بردم بیشتر متوجه میشوم.
وی ادامه داد: در نوجوانی هم یک مجموعه داستان از کتابهای نویسنده بزرگ حوزه کودک و نوجوان هانس کریستین اندرسن بیشتر به خاطرم مانده است. یک مجموعه که شامل قصههای معروفی مثل دخترک کبریت فروش، جوجه اردک زشت، لباس پادشاه و ...بود و من در آن سالها بارها این کتاب را خواندم و از آن سیر نمیشدم. البته آن موقع نمیدانسم آثار بزرگ جهانی را میخوانم ولی همین شیرینی که این کتابها به کاممن نشاند علاقمند شدم خودم خالق داستانها بشوم و این شیرینیها به کودکان ونوجوانان نسل های بعد بچشانم. بنظرم نوشتن برای نوجوانان اولویت دارد چون هم بستر فراهم است و هم خلاء جدی دراین عرصه وجود دارد. ضمناً بنظرم معارفی که در این دوره نوجوانی به آدم میرسد ماندگار تر است.
وی درخصوص معرفی بهترین کتابهای کودک و نوجوان برای نسل امروز به خبرنگار ایبنا پاسخ داد: من ترجیح میدهم فراتر از معرفی یک کتاب در چنین روزی از انتشارات و نویسندگان مطرح حوزه کودک و نوجوان یاد کنم تا مخاطبین اهل مطالعه بر اساس سلیقه و ذائقه خودشان بین آنها کتاب مناسب روحیه خودشان را انتخاب کنند.
بابایی معتقد است که کتابهای کودک و نوجوان نادر ابراهیمی، جلال آل احمد، هوشنگ مرادی کرمانی و استاد محمدرضا سرشار نگاه عمیقی به نوجوانان میدهد و باشیرینی خاص این آثار مخاطب نوجوان جذب کتاب و کتابخوانی میشود.
وی عملکرد ناشرانی مثل انتشارات قدیانی، افق، پیدایش، مهرستان، گنجشگ های جمکران، کتابک را در حوزه ادبیات کودک و نوجوان خوب دانست و گفت: برخی انتشاراتی ها مثل انتشارات شهید کاظمی که قبلا فقط آثار بزرگسال کارمیکردند اخیرا بخش کودک و نوجوان هم اضافه کردند. این قدم بزرگی است.
این نویسنده اهل مطالعه که به تازگی تدریس در حوزه داستان و روایت نویسی را هم آغاز کرده، افزود: البته طبیعتا همه کتابهای کودک و نوجوان یک ناشر مطرح 100 درصد قوی نیست اما با آشنایی با نویسندگان و انتشارات فعال در حوزه کودک و نوجوان به گستره وسیعتری برای انتخاب کتاب خوب برای مخاطب کودک و نوجوان دسترسی پیدا میکنیم. از بین کتابهای فانتزی، سفرنامهها، داستانهای دینی، ادبیات کهن، طنز، رمان نوجوان میتوان با یک رصد بین ناشران و نویسندگان مختلف به انتخاب خوب رسید. نرم افزار طاقچه و نرم افزار بهخوان هم فرصت خوبی برای ارزیابی کتابها به مخاطب میدهد. سایت کدومو هم نقد وبررسی خوبی درباره کتابهای کودک و نوجوان ارائه میدهد که طبق ذائقه مخاطب میتوان بهترینها را برای کودک و نوجوان خودمان انتخاب کنیم.
به گزارش ایبنا رقیه بابایی این روزها نوشتن جلد دوم (دختری که پروانه شد) را ادامه میدهد و در این اثر فصل دوم زندگی حضرت زهرا (س) را برای نوجوانان به رشته تحریر در میآورد. او در جلد اول دختری که پروانه شد در قالب رمان به دوران نوجوانی حضرت زهرا پرداخته است.
نظر شما