به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در اصطلاح بلاغیان، به آرایش سخن فصیح و بلیغ، بدیع گویند. موضوع دانش بدیع، سخن ادبیِ فصیح و بلیغ است و به چیزهایی که کلام بلیغ را می‌آرایند «مُحَسِّنات» و «صنایع بدیع» گفته می‌شود.
در این پژوهش شیوه‌های زیباسازی در صناعات بدیع به دو گونه «آرایه‌های معنوی» و «آرایه‌های لفظی» تقسیم شده‌اند.
آرایه‌های معنوی اموری اند که زیباسازی در آنها ابتدا به معنا باز می‌گردد و به تبع آن لفظ نیز زیبا می‌شود. نشانه آن، این است که اگر لفظ در کلام با مرادفش جایگزین شود، باز زیبایی سخن باقی است؛ مانند آرایه طباق؛ اما آرایه‌های لفظی در اصل به زیباسازی الفاظ نظر دارند و به تبع آن ممکن است در زیبا کردن معنا نیز موثر باشند. نشانه‌اش این است که اگر لفظی را با مرادفش جایگزین کنند، آن زیبایی از میان می‌رود؛ مانند آرایه جناس.
این کتاب در دو فصل تألیف شده است؛ فصل اول با عنوان «آرایه‌های معنوی» به نگارش درآمده و از جمله آرایه‌هایی که در این فصل بدان اشاره شده عبارتند از: ابداع، اِرصاد، استخدام، اِسجال، اشاره، اقتدار، انتقال، ایهام (توریه)، ترتیب، تضاد (تضاد حقیقی و تضاد مجازی)، تعلیل (حسن تعلیل)، جمع، لف و نشر (لف و نشر مرتب و مشوش)، مراعات نظیر، مناقضه و... .
«آرایه‌های لفظی» عنوان دومین و آخرین فصل از این کتاب است که در آن به آرایه‌هایی همچون تردید (بازآوری واژه)، تشابه الاطراف، تکرار، جناس (جناس تام، جناس محرّف، جناس ناقص، جناب لفظی) و عکس و... پرداخته شده است.
شنبه ۱۴ مرداد ۱۴۰۲ - ۱۴:۳۴
نظر شما