سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- مرتضی میرحسینی؛‌چند عملیات از عملیات‌های ما در سال‌های جنگ تحمیلی، به‌ویژه از سال سوم جنگ به بعد، عملیات‌های نامنظم برون‌مرزی بودند. به این معنی که اجرای آن‌ها به دست یک تیپ کماندویی ما به همراهی نیروهایی از معارضین عراقی (اغلب کرد) رژیم بعث انجام می‌شد، هدفی محدود داشت و از آغاز تا انتهای آن بیشتر از چند ساعت طول نمی‌کشید. این نبردهای کوچک را به سلسله عملیات‌های فتح می‌شناسیم. به نوشته کتاب «کارنامه عملیات سپاهیان اسلام در هشت سال دفاع مقدس» از ابوالقاسم حبیبی، اجرای این عملیات‌ها بخشی از سیاست جنگی ما بود و مصمم بودیم از این طریق به بعثی‌ها در خاک عراق ضربه بزنیم و با تقویت دشمنان داخلی صدام، او و حکومتش را به تنگنا بیندازیم. بدیهی است که اجرای موفق چنین عملیات‌هایی جز با به کار گرفتن ورزیده‌ترین نیروهای رزمی ما و طراحی دقیق‌ترین و پیچیده‌ترین نقشه‌های عملیاتی ممکن نمی‌شد و از این‌ حیث، سلسله نبردهای فتح را می‌توان در فهرست بهترین نبردهای ما در سال‌های جنگ تحمیلی دسته‌بندی کرد. یکی از این عملیات‌ها، عملیات فتح ۹ بود که مرداد ماه سال ۱۳۶۶در جنوب استان سلیمانیه عراق، در منطقه‌ای موسوم به خرمال به اجرا درآمد و نیروهای تیپ ۷۵ ظفر و گروهی از پیشمرگه‌های حزب دموکرات کردستان در آن حضور داشتند.
 
نکته یکم: حمله ما و ضدحمله دشمن، نبردی که چند روز به درازا کشید

قبل از هر چیز، اشاره به این نکته ضروری است که بیشتر سایت‌های اینترنتی، روز هجدهم مرداد ماه را روز اجرای این عملیات نوشته‌اند. اما طبق اسناد موجود در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس و به نوشته پنجاهمین جلد از مجموعه کتاب‌های روزشمار جنگ ایران و عراق، این عملیات در سیزدهمین روز مرداد ماه اجرا شد. البته نباید ناگفته گذاشت که نیروهای ما مدتی در این منطقه ماندند و درگیری‌ها نیز تا چند روز بعد از روز سیزدهم ادامه داشت. حتی عراقی‌ها روز هفدهم، دست به ضدحمله‌ای سنگین زدند و تلاش کردند با عقب راندن نیروهای ما، آنچه را که از دست داده بودند پس بگیرند. از ضدحمله به هدف‌شان نرسیدند، چند نفرشان به اسارت افتادند و دیگران مجبور به عقب‌نشینی شدند. بعد بخش‌هایی از آن منطقه را که احتمال می‌دادند محل استقرار نیروهای ما باشد، به‌شدت بمباران کردند.
 
اما درباره خود عملیات، در کتاب «اسکورت نفتکش‌ها» ذیل حوادث روز سیزدهم مرداد ۱۳۶۶می‌خوانیم: امروز در منطقه عمومی خرمال در جنوب استان سلیمانیه، عملیات فتح ۹ با رمز یا رسول‌الله و با شرکت رزمندگان تیپ ۷۵ظفر و پیش‌مرگان حزب دموکرات کردستان عراق آغاز شد. در این عملیات که با استفاده از اصل غافلگیری و آتش شدید توپخانه انجام شد، نیروهای خودی در ساعت‌های اولیه عملیات همه پایگاه‌های دشمن را در ارتفاعات خورنوازان (مشرف بر روستاهای باقی‌شعار، یال‌نبی، شیرمر) ارتفاع ۱۱۷۸(مشرف بر روستای رستم‌بیگ) و ارتفاعات مشرف بر روستای احمدآوای شهر زور به تصرف خود درآوردند. در این عملیات سیصد تن از نیروهای دشمن مستقر در این پایگاه‌ها کشته یا زخمی شدند و چهل تن نیز به اسارت درآمدند که در بین آن‌ها چند افسر هست.
 
سپس در ادامه می‌خوانیم: گزارش واحد اطلاعات عملیات سپاه در غرب حاکی است که در حال حاضر جاده آسفالته سیدصادق به خرمال که پشتیبانی خطوط مقدم دشمن را به عهده دارد، در تیررس کامل آتش نیروهای خودی قرار گرفته و باعث اختلال و گاهی قطع عملیات پشتیبانی و کمک‌رسانی دشمن شده است. همچنین پنج روستا در استان سلیمانیه عراق از لوث افراد دشمن پاکسازی شده است. براساس آخرین گزارش‌های رسیده از قرارگاه رمضان، نیروهای عراقی برای بازپس‌گیری این منطقه تاکنون چهار پاتک سنگین کرده‌اند ولی با پایداری نیروهای مشترک مواجه شده و با دادن تلفات بسیار، عقب‌نشینی کرده‌اند.
 
نکته دوم: عملیات در خاک عراق، مانور در آب‌های خلیج فارس

اما نهمین عملیات فتح در شرایطی انجام شد که سایه دو ماجرا، یکی کشتار زائران خانه خدا در عربستان و دیگری افزایش تحرکات نظامی آمریکایی‌ها در آب‌های جنوب ایران، بر فضای کشور ما سنگینی می‌کرد. آن زمان آمریکایی‌ها حضور خودشان را در خلیج فارس پررنگ‌تر کرده بودند و به بهانه حمایت از نفتکش‌های کویتی، با ایجاد مزاحمت برای ما به عراقی‌ها کمک می‌رساندند. در واکنش به این اقدامات آمریکایی‌ها، ما نیز – همان روز اجرای عملیات فتح 9 – مانوری را در خلیج فارس با عنوان «مانور شهادت» برگزار کردیم که جلوه‌ای از آمادگی ما برای مقابله احتمالی با تحرکات نظامی آمریکایی‌ها بود.
 
فرمانده سپاه در تبیین چرایی این مانور گفته بود: «یکی از اهداف این مانور، حفظ آمادگی رزمندگان نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و یگان‌های مربوطه در برابر تحریکات قدرت‌های خارجی است که به این وسیله به بهره‌گیری از تجربیات سپاه، کیفیت شناورهای دریایی، تجهیزات و آرایش‌های نظامی مورد ارزیابی قرار گرفته و با انجام این مانور و سایر عملیات رزمی، مهارت‌های رزمندگان اسلام به بالاترین حد خود ارتقا خواهد یافت. یکی دیگر از اهداف مانور، ابعاد سیاسی آن است که بدین وسیله ما با آمریکا و سایر قدرت‌های خارجی و همچنین کشورهای حوزه خلیج فارس اتمام حجت می‌نماییم که تحریکات نظامی در خلیج فارس با قدرت عظیم رزمندگان اسلام خنثی خواهد شد و با ارزیابی امکانات خود، چنین احساس می‌کنیم که توانایی حفظ امنیت خلیج فارس را داشته و با آتش‌افروزان منطقه یا قدرت‌های خارجی مقابله به مثل می‌نماییم.»