سرویس دین و اندیشه خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- سیدمجید نبوی:   یکی از کارهایی که در نقد یک کتاب باید انجام شود؛ «مطالعه چندین مقاله از مقالات نقد کتاب در رشته خود، جهت گرفتن ایده و ساختار مقالات نقد کتاب است.» در ادامه در این رابطه توضیح داده می‌شود.

مطالعه چندین مقاله از مقالات نقد کتاب در رشته مورد نظر یکی از کارهای مهم در نقد یک کتاب است. این فعالیت به نقد کتاب رویکرد علمی‌تری می‌دهد و ناقد را در تحلیل و ارزیابی کتاب به بهترین شکل ممکن یاری می‌کند. برای دریافت مقالات نقد کتاب در رشته خود، می توان به پایگاه های داخلی مانند نورمگز، مگ ایران، پرتال علوم انسانی و غیره و پایگاه های خارجی مانند گوگل اسکالر، سمانتیک اسکالر ، دوآج و غیره رجوع کرد. اما سوال ابتدا و مهم اینجاست که چه مقالات نقد کتابی را برای مطالعه انتخاب کنیم؟

برای انتخاب و مطالعه مقالات نقد کتاب، باید به نکات زیر توجه کنید:

در ابتدا به دنبال مقالاتی باشید که در رشته شما و زمینه تخصصی شما نوشته شده‌اند و به موضوعی می‌پردازند که شما علاقه‌مند به آن هستید. مقالات نقد کتابی که در خارج از رشته شما نوشته شده‌اند، ممکن است در ابتدای کار برای شما مفید نباشند، زیرا ممکن است از مفاهیم و اصطلاحات تخصصی استفاده کنند که برای شما آشنا نیستند. البته لازم به ذکر است که این برای ابتدای کار است پس از اینکه با چند مقاله نقد آشناشدید و مطالعه کردید می‌توانید برای گرفتن ایده و ساختار مقالات نقد، مقالات نقد کتاب در سایر رشته‌ها را هم مطالعه کرد.

مقالاتی را انتخاب کنید که از نظر کیفیت و اعتبار قابل قبول بوده و سطح بالایی داشته باشند. برای این کار، می‌توانید به اعتبار مجلات و نشریاتی که مقالات را منتشر کرده‌اند، توجه کنید. همچنین، می‌توانید به بررسی نام و سابقه نویسنده مقاله و تخصص و تجربه نویسنده در زمینه نقد کتاب نیز بپردازید. نویسندگان معتبر، معمولاً مقالات نقد کتابی را می‌نویسند که دارای ارزش علمی و ادبی بالایی هستند.

دقت به زمان انتشار مقاله هم مهم است. مقالات نقد کتابی که به تازگی منتشر شده‌اند، معمولاً اطلاعات و دیدگاه‌های جدیدی را ارائه می‌دهند و بسیار مفید هستند. به طور کلی باید گفت که برای اینکه از مقالات نقد کتاب نهایت بهره را ببرید، باید آنها را به دقت مطالعه کنید و نکات مهم آنها و روش‌های نقدی که نویسنده در مقاله استفاده کرده است را یادداشت کنید. همچنین باید به نحوه نگارش و نتیجه گیری نویسنده هم دقت کنید. پس از مشخص شدن اینکه چه مقالاتی برای مطالعه انتخاب شوند؛ در ادامه توضیحاتی در مورد فواید مطالعه مقالات نقد کتاب، ارائه می‌شود.

1- ایده‌گیری و دریافت اطلاعات اولیه: مطالعه مقالات نقد کتاب در رشته مورد نظر به ناقد امکان می‌دهد تا ایده‌های جدیدی برای نقد کتاب به دست آورد. این مقالات ممکن است به موضوعات و اشکالات مرتبط با کتاب اشاره کرده و اطلاعات اولیه مفیدی را فراهم کنند.

2- آشنایی با ساختار مقالات نقد کتاب: مطالعه مقالات نقد کتاب به ناقد ایده ای از ساختار مقالات در این زمینه می‌دهد. ناقد بر اساس این نوع مقالات، متوجه می‌شود که چگونه یک مقاله نقد کتاب باید تدوین کند و چگونه باید مطالب خود را سازماندهی کند

3- آگاهی از تنوع دیدگاه‌ها و نقدها: مقالات نقد کتاب معمولاً دیدگاه‌های مختلفی نسبت به یک کتاب را ارائه می‌دهند. مطالعه مقالات مختلف به ناقد این امکان را می‌دهد تا با تنوع دیدگاه‌ها و روش های مختلف نقد کتاب آگاه شود و از این انتقادات و روش‌ها برای تحلیل خود استفاده کند.

4- بهبود تحلیل و استدلال‌ها: از تحلیل و استدلال‌های مقالات نقد کتاب می‌توان برای بهبود تحلیل و استدلال در نقد کتاب خود استفاده کرد. ناقد می‌تواند از مدل‌ها و رویکردهای مورد استفاده در مقالات، برای ارائه بهتر نقد کتاب خود، بهره ببرد.

5- ارتباط با جامعه علمی: مطالعه مقالات نقد کتاب به ناقد این امکان را می‌دهد تا به جامعه علمی در زمینه مورد نظر متصل شود و به ارتباط با دیگر پژوهشگران بپردازد. این ارتباطات می‌توانند به افزایش دانش و شبکه‌سازی در این حیطه کمک کنند.

به طور کلی باید گفت که، مطالعه مقالات نقد کتاب در رشته مورد نظر(و در آینده مطالعه مقالات دیگر رشته‌ها) به ناقد ابزارها و منابع مهمی را برای انجام یک نقد کتاب به صورت علمی و کامل فراهم می‌کند. این مقالات اطلاعاتی ارزشمند درباره موضوع کتاب، روش‌ها، و دیدگاه‌های مختلف را ارائه می‌دهند که ناقد می‌تواند از آنها بهره‌برداری کرده و نقدهای موثری ارائه دهد.