به گزارش خبرزگاري كتاب ايران(ايبنا)، نشست امروز(يك‌شنبه) با هدف بررسي نرم‌افزارهاي قرآني موجود در ايران و ارزيابي ميزان كارآمدي آنها در راستاي برطرف كردن نيازهاي اقشار گوناگون و پژوهشگران تخصصي براي ارتقاي سطح كيفي و كمي اين نرم‌افزارها در خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا) برگزار شد.

در اين جلسه، كارشناسان نرم‌افزاري و قرآني نظير عباس حاجي تقي‌زاده، مدير عامل شركت همراه نوين نرم‌افزار، امير حسين موذن، مدير عامل موسسه ريحان و توليدكننده نرم‌افزارهاي قرآني، عبدالكريم نايب‌پور، كارشناس نرم‌افزاري، محمد قدوسي، كارشناس نرم‌افزارهاي قرآني و از فعالان حوزه‌هاي قرآني، حضور داشتند.

در ابتداي اين برنامه عباس حاجي تقي‌زاده، مدير عامل شركت همراه نوين نرم‌افزار، از نرم‌افزار «نورالطريق» به عنوان اولين برنامه قرآني قابل نصب بر روي گوشي‌هاي تلفن همراه داخلي ياد كرد كه در سال 83 توليد و به بازار ارايه شد.

وي هدف اصلي از اين‌گونه فعاليت‌هاي قرآني را پر كردن خلاء نرم‌افزارهاي قرآني با رويكرهاي شيعي در جهان برشمرد و درباره نرم‌افزار قرآني «نورالطريق» اظهار داشت: با انجام مذاكرات و توافق‌هايي با مركز كامپيوتري علوم اسلامي، اقدام به تهيه و تدوين اين نرم‌افزار كرديم.

حاجي تقي‌زاده افزود:‌ از آنجايي كه هر نرم‌افزاري پس از توليد و ارايه در بازار و استفاده كاربران ايرادهاي اساسي خود را نشان مي‌دهد، اين برنامه نيز ايرادهايي دارد كه در نظر داريم براي ارايه در نمايشگاه قرآن ـ كه هر سال ماه مبارك رمضان با حضور ناشران و فعالان عرصه‌هاي قرآني كشور برگزار مي‌شود ـ ويرايش جديد آن را ارايه كنيم.
وي با انتقاد از نگرش‌هاي كمي كه نسبت به نرم‌افزارهاي قرآني وجود دارد و افراد جامعه در تهيه آنها به تعداد تفاسير، ترجمه‌ها و انواع قرائت‌ها توجه دارند، گفت:‌ كسي از نرم‌افزارهاي قرآني به عنوان يك مرجع استفاده نمي‌كند و اولين اولويتي كه ما در نظر مي‌گيريم، ميزان راحتي كاربران در استفاده از اين برنامه و تسهيل ارايه اطلاعات و امكانات آن است.

مدير عامل شركت همراه نوين نرم‌افزار افزود: با تعدد امكانات غير ضروري نبايد كاربران را وادار به كشف رمز استفاده از اطلاعات كرد. در طراحي اين نرم‌افزار كوشيده‌ايم با قرار دادن امكانات جست‌وجو و مكانيزم‌هاي تسهيل دسترسي به امكانات، به ساده‌ترين شكل ممكن آن را براي استفاده عامه مردم تهيه كنيم.

وي مهمترين ويژگي اين نرم‌افزار قرآني را امكان نصب بخشي از اين برنامه 80 مگابايتي بر روي گوشي‌هاي تلفن همراه عنوان كرد و يادآور شد: هريك از كاربران با توجه به نياز و علاقه‌مندي خود مي‌توانند بخشي را كه كاربرد بيشتري براي آنها دارد، در گوشي خود نصب كنند تا حجم زيادي از حافظه گوشي را پر نكند.

حاجي تقي‌زاده مشكلاتي نظير عدم تنظيم صدا، رسم‌الخط و نشانه‌گر(Book Mark) را از سه ايراد اساسي اين برنامه نام برد كه نيازمند تجديد نظر و تصحيحي ويرايشي براي تسهيل در استفاده از اين نرم‌افزار قرآني‌اند.

در ادامه اين برنامه، امير حسين موذن، مديرعامل موسسه ريحان و توليدكننده نرم‌افزارهاي قرآني، از نرم‌افزار «نورالطريق» به عنوان يك نرم‌افزار خوب قرآني ياد كرد و اظهار داشت: با توجه به اين كه اين نرم‌افزار چندين سال قبل طراحي شده، نيازمند انجام تغييراتي در راستاي به‌روز رساني تسهيلاتي براي استفاده بيشتر كاربران و عمومي‌تر شدن است.

وي با بيان اين كه تفاوت اصلي نرم‌افزارهاي قرآني داخلي با نمونه‌هاي مشابه خارجي و بين‌المللي آنها، استفاده از رويكردها و ديدگاه‌هاي شيعي در طراحي و ارايه اطلاعات آنهاست، گفت: بايد بكوشيم در اين نرم‌افزارها از تفاسير روايي شيعي نظير «تفسير نوالثقلين» و «تفسير طبرسي» استفاده كنيم و امكانات بيشتري را در زمينه جست‌وجوي مطالب گوناگون در طراحي آنها در نظر داشته باشيم. 

سپس عباس حاجي تقي‌زاده به عنوان توليدكننده اين نرم‌افزار گفت:‌ به اين دليل كه مخاطبان اصلي ما را عامه مردم تشكيل مي‌دهند، تصور نمي‌شود تا اين حد تخصصي بر نوع تفسير انتخاب شده، حساسيت داشته باشند. درباره نحوه جست‌وجو نيز امكانات زيادي طراحي شده است؛ به گونه‌اي كه امكان هر دو نوع جست‌وجوي «تطبيقي» و «هوشمند» را فراهم مي‌كند. كاربران بايد مطالعه بيشتري در باره راهنماي استفاده از اين نرم‌افزار داشته باشند.

وي در ادامه با انتقاد از اين كه در ايران رعايت قانون كپي‌رايت به صورت يك شعار در آمده است و متاسفانه نهاد يا ارگان‌هاي دولتي در زمينه حمايت از توليدكنندگان خصوصي يا اعمال قانون كپي‌رايت فعاليت نمي‌كند، خواستار حمايت و پشتيباني از فعالان خصوصي عرصه قرآن و توليدات نرم‌افزاري شد.

موذن با انقاد از داشتن ديدگاه‌هاي بازاري و تجاري در توليد نرم‌افزارهاي قرآني گفت: ما نبايد تنها آنچه را كه افراد زيادي در پي آنند، توليد كنيم بلكه بايد با تشخيص نيازهاي اساسي جامعه، درصدد پر كردن خلاءهاي موجود در اين فضا باشيم.

سپس عبدالكريم نايب‌پور، كارشناس نرم‌افزاري، با بيان اين كه استفاده از مباحث و رويكردهاي شيعي، مستلزم ساده‌تر شدن مطالب و در مواقعي افول از ارزش اصلي نيست، يادآور شد: با توجه به اين كه تمامي استفاده‌كنندگان از اين نرم‌افزار تلفني مي‌خواهند در زمان‌هاي مرده‌اي كه امكان استفاده از آن زمان براي كار ديگري وجود ندارد، از آن استفاده كنند، بايد بكوشيم برنامه‌هاي نرم‌افزاري قرآني قابل نصب بر روي بيشتر گوشي‌هاي رايج در بازار مصرف به ويژه گوشي‌هاي ارزان قيمتي باشد كه در دسترس اغلب دانش‌آموزان است تا آنها را از همان دوران جواني با آموزه‌هاي قرآني و امكان استفاده از درست از اين وسايل راتباطي آگاه سازيم.

وي پيشنهاد داد: بهتر است در طراحي‌هاي بعدي اين نرم‌افزار متن عربي و ترجمه فارسي آيات قرآني همزمان با يكديگر بر روي گوشي‌هاي موبايل قابل مشاهده باشند و نشانه‌گر اين برنامه پس از خروج از برنامه نيز در جاي قبلي خود باقي بماند. به عنوان مثال كسي كه قبلا سوره‌اي را تا آيه مشخصي خوانده است، در روز ديگر كه مجددا به سراغ اين برنامه مي‌رود، بتواند ادامه آيه را به صورت مشخصي بيابد و بخواند، در حالي كه اكنون اين برنامه فاقد اين ويژگي است.

تقي‌زاده  از پيشنهاد طراحي نشانه‌گر استقبال كرد و اين نقيصه را پذيرفت، اما درباره نمايش همزمان متن عربي و فارسي بر روي گوشي يادآور شد: از آنجا كه اين كار نيازمند فضاي زيادي است، بر روي گوشي‌ها قابل اجرا نيست چون در اين صورت تنها در هر صفحه با دو خط يا در نهايت از چهار تا پنج كلمه تشكيل شده است، روبه‌رو مي‌شويم كه محدوديت‌هاي زيادي را براي كاربران ايجاد مي‌كند.

در ادامه محمد قدوسي خواستار اجراي رسم‌الخطي در اين برنامه نرم‌افزاري شد كه به رسم‌الخط فارسي نزديكي بيشتري داشته باشد و كاربران هنگام تلاوت با راحتي و اطمينان بيشتري به خواندن قرآن و استفاده از مضامين آن بپردازند.

وي همچنين حذف اعراب زائد و اضافي و تنها به‌كارگيري اعراب ضروري را كه در صورت حذف خواندن با دشواري همراه مي‌شود را خوستار شد و تصريح كرد:‌ رنگي‌كردن حروف ناخوانا در ويرايش بعدي اين برنامه مي‌تواند در تسهيل استفاده از آن موثر باشد. همچنين اگر شماره آيات در ابتداي هر آيه ذكر شود، خوانندگان در يافتن آيه مورد نظر دچار سرگشتگي نخواهند شد.

در پايان اين نشست، استفاده از صفحه‌بندي قرآني متناسب با قرآن عثمان «طه» به توليدكننده اين نرم‌افزار پيشنهاد شد تا براي حافظان قرآن كريم در كنار قرار دادن امكان تكرار آيات و سوره‌ها تسهيلات بيشتري را فراهم كند و توليد كننده اين برنامه در جواب از اجتماع دو امكان رسم‌الخط فارسي همزمان با در نظر داشتن صفحه‌بندي قرآن عثمان طه به عنوان مقوله‌اي امكان‌پذير ياد كرد. 

اين نشست با پيشنهاداتي از سوي كارشناسان و شركت‌كنندگان و توضيحات توليد كننده نرم‌آفزار قرآني «نور الطريق» پايان يافت.

نرم‌افزار «نورالطريق» ويژه تلفن همراه، در حالي به عنوان محور اين نشست بگزيده شد كه اكنون نرم‌افزارهايي به‌روزتر و پيشرفته‌تر همراه با امكاناتي فراوان كه برخي از آنها به عنوان نقايص نرم‌افزار «نورالطريق» در اين جلسه مطرح شد، وارد بازار شده‌اند. 

با توجه به پيشرفت سريع عرصه نرم‌افزار، به‌يقين انتخاب نمونه‌هاي به‌روز كه دربرگيرنده توليدات جديد و پيشرفته باشد، بر غناي اين جلسات نيز خواهد افزود.