دوشنبه ۱۶ شهریور ۱۳۸۸ - ۰۸:۰۰
تاثیرپذيري شاعران ایرانی از آیات قرآن و احادیث

نشست «تاثیر قرآن و حدیث در ادب فارسی» با حضور يكي از استادان ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی عصر دیروز(یک شنبه) در سالن دانشگاهی هفدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم برگزار شد.\

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در این نشست، دکتر علی عینعلی‌لو، استاد ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی، با اشاره به اهمیت آغاز سخن با کلام آسمانی قرآن کریم، عنوان کرد: واژه قرآن به معنای «مقرو یا قرائت شده» است که به دو صورت ترجمه می‌شود. هرگاه این واژه به لفظ تاکید کند، به عنوان قرآن و هرگاه به کتابت تاکید کند، به معنای مصحف است.

وی با اشاره به این که قرآن کریم مصحفی است که قرائت می‌شود، تصریح کرد: در مستند بودن قرآن شکی نیست، اما در اعتبار و صدق احادیث گاهی شبه ایجاد می‌شود که برای تشخیص سره از ناسره باید از علم رجال راویان حدیث کمک گرفته شود.

دکتر عینعلی‌لو با بیان این که شعرا برای پربارسازی اشعار خود از مفاهیم قرآن کریم استفاده می‌کردند، یادآور شد: بالاترین کلام، کلام خداوند است و هنگامی که این کلام مستدل به آیات قرآنی می‌شود، مستعملان آن پس از شنیدن آیات، در مقام سکوت و قبول برمی‌آیند.

استاد دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: در یک سیر تاریخی، شکل‌گیری ادبیات در ایران به سبک‌شناسی ادبی باز می‌گردد و تاریخ ادبیات نيز از سال 250 هجری قمری ایجاد شده است. البته از دوران فتح مکه و بعثت پیامبر اسلام(ص) نیز به صورت شفاهی آثاری برجای مانده است ولی مکتوب نشده و اثری از آن دوران در دست نیست.

دکتر عینعلی‌لو با اشاره به این که سبک‌های ادبی در ایران تغییرات زیادی از سبک خراسانی، آذربایجانی، عراقی، تیموری، هندی و دوره بازگشت ادبی داشته‌اند، اظهار داشت: هر اندازه که از عمر ادبیات در ایران می‌گذرد، درصد آیات و احادیث در شعر شعرا بیشتر می‌شود.

وی توضیح داد: تا سده گذشته ادبیات در ایران تمامی علوم را دربر می‌گرفت و مباحث روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، احادیث، مذهب، دین و همچنین رسوم را درخود جای داده بود. بنابراین قرآن و حدیث نیز از جایگاه ویژه ای در ادبیات برخوردار است.

استاد دانشگاه با اشاره به اندیشه‌های «زیگموند فروید» درباره ضمیر ناخودآگاه و خودآگاه، توضیح داد: ضمیر ناخودآگاه شامل دو لایه است که لایه بالایی آن تمامی محرومیت‌های انسان و لایه پایین، تفکرات جمعی را دربر گرفته است. برخی از اشعار شاعران نیز ناشی از این تفکر جمعی بودند و همچنین تفکر برخی نیز بر اساس احادیث و آیات قرآنی شکل گرفته است.

وی با بیان این که «گاهی تفکیک ضمیر ناخودآگاه و الهام از احادیث و آیات قرآنی مشکل است» یادآور شد: برای نمونه؛ حافظ یکی از شاعرانی است که از قرآن کریم الهام گرفته است. در برخی موارد شاعر خودش به این الهام قرآنی یا حدیث اشاره کرده است و بنابراین در این ابیات محل مناقشه‌اي باقی نمی‌ماند.

دکتر عینعلی‌لو با اشاره به یکی از احادیث علی (ع) درباره ظاهر و باطن قرآن کریم، اظهار داشت: یکی از پربارترین و زیباترین قسمت‌های ادبیات، قصص الانبیاست و همچنین یکی از مهمترین قسمت‌های قرآن نیز برداشت‌های تاویلی از قصص و آیات است. نمونه این قصه‌های قرآنی، داستان حضرت ابراهیم(ع) و سر بریدن اسماعیل است.

وی خاطرنشان کرد: براساس طبقه‌بندی موضوعی قرآن کریم، بخشی از این کتاب آسمانی درباره مفاهیم خلقت و بخشی مربوط به مرگ است که موارد مربوط به مرگ عمیق‌ترین و پرحجم ترین بخش‌های قرآن کریم را تشکیل داده‌اند.

هفدهمين نمايشگاه بين‌المللي قرآن كريم تا 23 شهريور ماه از ساعت 16 تا 23 (روزهاي تعطيل 14 تا 23) پذيراي علاقه‌مندان است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط