سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ نشست نقد و بررسی کتاب «راز پایداری سوریه به روایت اسناد محرمانه» دوشنبه پانزدهم آبان ماه ۱۴۰۲ با حضور حکم امهز، صلاح فحص و صفاءالدین تبرائیان برگزار شد.

حکم حسین امهز، کارشناس مسائل خاورمیانه در نشست نقد و بررسی کتاب «راز پایداری سوریه» گفت: ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که نام کتاب اصلی به زبان عربی «الاسد بین الرحیل و التدمیر الممنهج»؛ یعنی اسد بین خروج و نابودی سیستماتیک قرار دارد. اما برادران مرکز اسناد انقلاب اسلامی تصمیم به تغییر نام گرفتند و نویسنده موافقت کرد و انتخاب را به آن‌ها واگذار کرد و اینگونه نام کتاب «راز پایداری سوریه» شد.

وی ادامه داد: قبل از شناخت کتاب، باید نویسنده را بشناسیم. سامی کلیب، نویسنده کتاب که روزنامه‌نگار عرب لبنانی که تابعیت فرانسوی دارند پس از اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته فلسفه رسانه و ادبیات فرانسه از همان دانشگاه، در مقطع دکترا در رشته تحلیل گفتمان رسانه‌ای و سیاسی در دانشگاه سوربن فرانسه تحصیل کرد. او مشاور رئیس شرکت هلدینگ‌های رسانه‌ای فرانسوی بود که شامل رادیو مونت کارلو و فرانس اینترنشنال و کانال تلویزیونی فرانس ۲۴ می‌شود. پیش از آن او سردبیری رادیو مونتی کارلو بود. او بسیاری از برنامه‌های سیاسی مهم را در شبکه‌های مهم عربی مانند الجزیره، المیادین، MBC و الجدید ارائه نمود. او همچنین مدیر اخبار شبکه المیادین بود. به طور خلاصه، سامی کلیب را یکی از مشهورترین چهره‌های رسانه‌ای و روزنامه نگار عرب می‌دانند و به نظر من تا حدودی جانشین روزنامه نگار بزرگ فقید محمد حسنین هیکل است.

حکم حسین امهز تصریح کرد: نویسنده در مورد کتاب، توضیح قانع‌کننده‌ای ارائه می‌کند و از طریق اسنادی از جمله، سخنرانی‌ها، نشست‌ها و بازدیدهای مخفیانه به زبان عربی و سایر زبان‌ها ثابت می‌کند که آنچه در سوریه اتفاق افتاد، برنامه‌ریزی شده بود. مشخص است که او زمان زیادی را صرف جمع‌آوری و ترجمه این اسناد کرده است. شاید مهمترین سند ارائه شده در این کتاب، صورت جلسه دیدار بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه و کالین پاول، وزیر امور خارجه آمریکا در سوم می میلادی ۲۰۰۳ باشد. در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش. این دیدار دقیقاً دو روز پس از پایان حمله آمریکا به عراق در، نوزدهم مارس میلادی ۲۰۰۳ شروع شد تا یکم می به پایان رسید.

این کارشناس مسائل خاورمیانه عنوان کرد: از طریق این کتاب و گزارش‌های آن می‌توان فهمید که دولت آمریکا چگونه مسائل منطقه را مدیریت می‌کند و با رهبران آن منطقه چگونه رفتار می‌کند؟ در نتیجه دولت آمریکا به جای خدمات ارائه شده ار طرف منطقه هیچ چیزی ارائه نمی‌دهد. هدف آمریکا، نخست تأمین منافع اسرائیل ولو به هر قیمتی برای مردم و منطقه است.

حکم امهز تصریح کرد: خواندن کتاب و نوشتن کتاب‌های تحلیلی درباره آن بر اساس اسناد موجود در آن را توصیه می‌کنم تا خواننده ایرانی بتواند درک خود از سیاست آمریکا و خطرات آن برای کشورها و بیان کند. سیاست آمریکا را می‌توان به عنوان سیاست زهر آمیخته با عسل توصیف کرد.

وی در پایان به تعدادی از کتاب‌های سامی کلیب از جمله، «سخنرانی اسد از اصلاحات تا جنگ اسرار، «نامه‌های دمشقی، «پیام‌های خلیج»، «پیام‌های مراکشی»، «نامه‌های لبنانی: قرنی از اضطراب بین قیمومیت و آزادی» (تهیه شده توسط سامی کلیب به همراه همکار و دوست فیصل جلول)، «مسافران…من دنیا را اینگونه دیدم» اشاره کرد.

صفاءالدین تبرائیان، پژوهشگر و مشاورعالی مرکز اسناد انقلاب اسلامی گفت: کتاب «الاسد بین الرحیل و التدمیر الممنهج» یکی از مهم‌ترین و پراهمیت‌ترین کتابی است که درباره رخدادهای سوریه از سال ۲۰۱۱ منتشر شده است. مرکز اسناد انقلاب اسلامی طی چند سال اخیر چند کتاب مهم در رابطه با وقایع دو دهه اخیر منتشر کرد که یکی از آن‌ها کتاب «ناگفته‌های جنگ ۳۳ روزه» بود. این کتاب متعلق به استاد علی حسن خلیل بوده و از سری کارهایی است که برای جنبش سیاسی که مربوط به حمله رژیم صهیونیستی به لبنان در تابستان سال ۲۰۰۶ نوشته شده است. در سفرهایی که به کشورهای منطقه دارم سعی می‌کنم وقت قابل توجهی برای خرید کتاب اختصاص دهم و کتاب‌ها را می آورم و سعی می‌کنم بر اساس بضاعت و مقدورات آنها را ترجمه کرده و در اختیار فارسی زبانان قرار دهم.

تیرائیان گفت: کمتر از یک ماه بعد از واقعه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، آمریکا به کمک برخی از متحدانش به افغانستان حمله کرد و بعد از آن به طور مشخص عراق را هدف قرار داد. در سال ۲۰۰۳ در همایشی سه هدف به طور مشخص تعیین شده بود: یکی انهدام سلاح‌های کشتار جمعی؛ دو مبارزه با تروریست و در واقع ساخت یک عراق دموکراتیک. الان شما می‌توانید بعد از بیست سال بیینید چه اتفاقی در عراق رخ داده است. البته در سال‌های اخیر به کمک خود عراقی‌ها شاهد این هستیم که در سال ۲۰۱۱ نیروهای آمریکایی را به طور رسمی از عراق اخراج کنند. آن‌هایی هم که باقی مانده‌اند بر اساس معاهده‌ای در عراق هستند و ان‌شاءالله با کمک مقاومت اسلامی خاک این کشور را ترک کنند.

مشاور عالی مرکز اسناد انقلاب اسلامی ادامه داد: ۲۴ روز بعد از اشغال عراق ما شاهد سفر کالین پاول (وزیر سابق امورخارجه ایالت متحده آمریکا) سوریه و دیدار او با بشار اسد و افروغ الشعب هستیم. در آنجا به طور مشخص کالین پاول از مقامات سوریه خواست تا ارتباطشان با ایران را قطع کرده و ارتباطشان با جنبش مقاومت اسلامی لبنان که متجسر در حزب‌الله بود قطع کنند و سه دفاتر جنبش‌های فلسطینی در دمشق را تعطیل کنند. خیلی بی‌شرمانه این درخواست‌ها صورت گرفت اما بشار اسد اعتنا نکرد. در سال ۲۰۰۳ در پیوند با همین تهدیدهایی است که صورت گرفت. من چند سند ارائه می‌دهم که از چه زمانی آمریکایی‌ها به دنبال این بودند که خاندان اسد را در سوریه سرنگون کنند. شاید فکر براندازی ۱۹۷۳ و جنگ رمضان که سه هفته طول کشید و به طور مشخص در این جنگ به خاطر پس گرفتن اراضی جولان و صحرای سینا انجام گرفته بود. بعد از سه هفته جز شکست چیزی بر آنها حاصل نشد و آمریکایی‌ها اجازه شکست صهیونیست‌ها را ندادند. اقدام بعدی شاید در ۶ ژوئن ۱۹۸۲ میلادی صورت گرفت؛ یعنی در زمانی که اسرائیل وارد خاک لبنان شد و خیلی زود خودش را به بیروت رساند. این اولین بار بود که پایتخت یک کشور عربی به اشغال رژیم صهیونیستی در می‌آمد و خیلی هم طول نکشید.

این پژوهشگر تاریخی افزود: دو اتفاق در سال ۱۳۶۲ رخ داد: یکی در ۲۲ فروردین صدای یک انفجار مهیب که سفارت آمریکا در بیروت هدف قرار داده و منهدم شد و ۶۳ نفر از بین رفتند و شماری از مأمورین CIA در سفارت بودند. اتفاق دوم ۶ ماه بعد در روز یکشنبه ۲۳ اکتبر ۱۹۸۳ مصادف با اول آبان ۱۳۶۲ بود که به فاصله خیلی کمی مقر تفنگ‌داران آمریکایی و مقر چتربازهای فرانسوی بمب‌گذاری شد و در این واقعه ۲۴۱ تفنگدار و ۷۴ چترباز فرانسوی از بین رفتند و این بزرگترین ضربه‌ای بود که بعد از جنگ جهانی به آمریکا وارد می‌شد. آن‌ها به فاصله دو ماه مجبور به ترک لبنان شدند. بعد از آن ما شاهد کشته شدن رئیس جمهور وقت لبنان هستیم. آن‌ها تلاش کردند انتقام‌جویی کنند و ترور سید محمدحسین فضل‌الله بود که حدود ۱۱۰ نفر به شهادت رسیدند که به اعتقاد آنها مجوز شرعی عملیات‌ها توسط این فضل‌الله مرجع عالم تشیع صادر شده بود ما در این مقطع شاهد این وقایع هستیم.

صفاءالدین تبرائیان افزود: در سندی که در کتاب «جنگ جهانی بر ضد سوریه» مطرح شده، طرحی ارائه می‌شود که حمله به سوریه از سه محور اسرائیل و عراق و سوریه و درگیر کردن نظام اسد با یک چالش بزرگ منطقه‌ای است. یکی از مدارکی که ثابت می‌کند آمریکایی‌ها از دهه ۸۰ میلادی در صدد براندازی حاکمیت اسد بر سوریه بودند، مربوط به سال ۱۹۸۶ است که سناریوهای تغییر رژیم اسد ارائه شده و حتی اشاره می‌شود که درگیری خانوادگی در خاندان اسد ایجاد کنند. پس از آن به جنگ ۳۳ روزه و اتفاقات آن در ۲۰۰۶ می‌رسیم، که شکست خوردند و کینه‌ها بیشتر شد. اسرائیل، آمریکای کوچک شده است. اگر می‌خواهید آمریکا را بشناسید، رژیم صهیونیستی را بشناسید. هر چقدر ما فهم دیر هنگامی از صهیونیست داشته باشیم آسیب بیشتر می‌شود.