به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، عمارت باشکوه بلدیه تبریز دیدنی‌های بسیاری دارد که برای بازدیدکنندگان تاریخ این شهر را روایت می‌کند آنچه در نگاه گردشگران این موزه بیش از همه به چشم می‌آید سفرنامه‌های قدیمی، کتاب‌های خطی، کلید طلایی شهر تبریز، مجموعه فرش‌های نفیس قرابتی زنگ‌های بزرگ قدیمی، ساعت‌ها، فانوس‌ها، ناقوس‌ها و دوربین‌های قدیمی است که هر کدام خاطره‌ای از گذشته این شهر را به اذهان عمومی یادآور می‌شود.

موزه شهر و شهرداری تبریز به عنوان نخستین و تنها موزه تاریخ شهرداری‌های ایران است و گفته می‌شود پس از کشور چین در ردیف اولین موزه‌های شهرداری‌های جهان نیز قرار دارد. اولین موزه شهر و شهرداری‌های ایران سال ۱۳۸۶ در عمارت شهرداری تأسیس شد. ایده تأسیس موزه شهرداری به مناسبت صدمین سال تأسیس بلدیه (شهرداری) در ایران اجرا شد. این موزه همزمان با یکصدمین سالگرد تأسیس نخستین بلدیه ایران در تبریز و در ۸۰۰ متر مربع راه‌اندازی شده و دارای تالارهای متعددی از جمله تالار فرش با بزرگ ترین فرش دست بافت و تالار دوربین‌های قدیمی، چاپ و نشر، هنرهای معاصر، خط و خوشنویسی اشاره کرد.

سبک معماری عمارت شهرداری تبریز اروپایی است. این بنا با نظارت مهندسان آلمانی و با طراحی «آودیس اوهانجانیان» ساخته شده است. معمار اوهانجانیان در اصل اهل ارمنستان بود و بین سال‌های ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۱ میلادی سمت وزیر راه‌وشهرسازی ارمنستان را به عهده داشت. «آودیس اوهانجانیان» تحصیلات خود را در مؤسسه فناوری تمسک روسیه در رشته معماری گذرانده بود و نقش مهمی را در عمران و آبادانی شهر تبریز ایفا کرد.

این ساعت از نوع کوکی است و برای اینکه کار کند، هر روز باید کوک شود. در گذشته هر ۱۵ دقیقه یک بار برج ساعتی تبریز به صدا درمی‌آمد؛ اما در حال حاضر هر ۱ ساعت یک بار زمان را به مردم یادآوری می‌کند. اسم میدان را هم به‌خاطر ساعت موجود روی عمارت شهرداری، «میدان ساعت» گذاشته‌اند. ساعت برج شهرداری از نوع ۴صفحه‌ای است که در دوران پهلوی از انگلستان برای برج ساعت تبریز خریدند. نقشه عمارت شهرداری تبریز به شکل حرف «U» انگلیسی است و عمارت از نمای بالا به‌شکل عقاب در حال پرواز است.

سعیده گل‌محمدی، کارشناس بین‌المللی گردشگری درباره این موزه گفت: اولین انجمن بلدیه ایران به سال ۱۲۸۰ در شهر تبریز تاسیس شد؛ پس از آن در سال ۱۳۱۴ به دستور شهردار وقت تبریز «ارفع الملک جلیلی» در محل گورستان متروکه «نوبر» عمارت شهرداری به عنوان ساختمان شهرداری در سه طبقه در طول چهار سال بنا شد؛ نقشه این ساختمان با الهام از معماری آلمانی به شکل عقاب در حال پرواز است، برج ساعت در مرکز عمارت سر و گردن عقاب و ضلع غربی و شرقی ساختمان بالهای عقاب را تداعی می کند؛ ساعتی که بالای برج کار گذاشته شده ساخت شرکت «ژیلت جانسون» انگلیس که ساعت «بیگ بن» لندن هم در آن شرکت طراحی و ساخته شده است، این ساعت به مانند بیگ بن بدون برق و باطری با کوک کار می کند.

وی بیان کرد: این عمارت از سال ۱۳۱۸ تا ۱۳۸۶ به عنوان منطقه مرکزی شهرداری تبریز کاربری داشت، اما در یکصدمین سالگرد تاسیس اولین انجمن بلدیه در تبریز، در سال ۱۳۸۶ با تایید سازمان میراث فرهنگی کشور به اولین موزه شهر و شهرداری ایران تبدیل شد و تمامی اموال شهرداری که در ساختمان مورد استفاده امور اداری بودند، به عنوان بخشی از اشیائ تاریخی موزه به نمایش درآمد.

الناز زمانی، کارشناس اماکن تاریخی و موزه‌های شهرداری تبریز درباره بزرگترین فرش‌های دست بافت موزه شهرداری که در تالار فرش قرار دارد، گفت: یکی از برجسته‌ترین آثار موزه شهر که در ردیف اموال شهرداری قرار دارد قالی‌های نفیسی هست که برای تزئین تالار تشریفات به صورت سفارشی بافته شده‌اند، این قالی‌ها از نظر طرح و سایز، مکمل یکدیگر هستند و رنگ‌آمیزی گیاهی این فرش‌ها را منحصر به‌فرد کرده است؛ پس از تغییر کاربری عمارت به موزه شهر تالار تشریفات به تالار فرش تغییر پیدا کرد.

اما آنچه این موزه را ویژه‌تر کرده است تالار فرش است، مجموعه فرش‌های نفیس قرابتی با عنوان «پسران دوقلو» که به سفارش شهرداری بافته شده اند و از آنها باشکوه‌تر فرشی با تصویر تمام مفاخر علمی و فرهنگی تبریز است.

آثار به نمایش درآمده از موزه شهر و شهرداری تبریز با همکاری شهرداری تبریز و برخی از شهروندان تبریزی جمع آوری شده است. یکی از دیدنی های موزه شهر ناقوس متعلق به برج ساعت عمارت شهرداری است که در حمله روسیه به ایران در جریان جنگ جهانی دوم آسیب دیده است.

در آثار در معرض دید این موزه به بازدیدکنندگان می‌توان هدایای مقام‌ها و شخصیت‌های خارجی به شهرداران، کتب خطی و آثار هنری، اسناد اداری و مالی، جام‌های قهرمانی باشگاه شهرداری تبریز، چینی آلات، سفرنامه‌های نوشته شده درباره تبریز، تجهیزات، امکانات و اسناد مربوطه به شهر نخستین‌ها را دید.