چاپ نخست كتاب «حسينبن علي(عليهالسلام) امام شهدا» تاليف دكتر مرضيه محمدزاده از سوي مجتمع فرهنگي عاشورا منتشر و روانه بازار نشر شد. در اين اثر شخصيت حسينبن علي(ع) و شهادت او و انگيزه و نتايج آن بررسي و سعي شده است زندگي آن حضرت(ع) را از بدو تولد و تا پس از شهادت بازشناسي شود. در اين رهگذر اوضاع سياسي، اجتماعي، اقتصادي و نظامي جامعه اسلامي در اين مدت مورد تحليل و ارزيابي قرار ميگيرد تا دانسته شود كه پيامبر اسلام(ص) دين خود را متكي به چه ارزشهايي در برابر باورهاي جامعه بدوي شبه جزيره عرضه کرد و چه مسايل و مصايبي بعد از رحلت نبياكرم(ص) براي ميراث آن حضرت(ص) يعني دين و خاندانش ايجاد شد.
تاريخ بشر، شخصيتهاي تاثيرگذار بسياري داشته است، انبيا، دانشمندان، سلاطين و حاكمان ، رهبران قيامها و نهضتها و... همه به نحوي و به درجهاي بر حيات انساني تاثير گذاشتهاند. در اين ميان شخصيتهاي معدودي هستند كه نوع و درجه تاثيرگذاري آنان متفاوت است. نقشآفريني آنان چندان محدود در مكان و زمان نيست. بهراحتي فاصلهها را برميدارند و پرده زمان را ميدرند. فرقي نميكند كه كيستي؟ چيستي؟ در چه زماني بهسر ميبري؟ رنگ و نژادت چيست؟ بر كدام آئيني؟ كافي است آشنايي با آن شخصيت پيدا كني، همين آشنايي ميتواند مقدمه معرفت و پيوند تو با او باشد. گويي اينان «خود» خودت را نشانه گرفتهاند، عمق وجدان آدمي را، همان جايي كه نقطه اشتراك انسانيت همه انسانهاست. انبياء و فرزانگان تاريخ چنيناند. شايد رمز جاودانگي آثاري چون دائو - د- ته چينگ، آپانيشادها، كتاب اشعياء نبي، مكاشفات يوحنا، ديوان حافظ و خلق كنندگان اين آثار همين باشد. در اين ميان قرآن و محمد قرآن را منزلتي ديگر است. كم نيستند شخصيتهايي كه بهواسطه همين پيوند تا عمق جان انسانها نفوذ ميكنند. حسينبن علي(ع) از همين سلاله است.
اگر بپذيريم كه منزلت والايي انساني آدم(ع) و مقام اصطفايش به توبه و انابه، ابراهيم خليلاللهيش به مجاهدت و سخت كوشي در راه حق، موسي كليماللهيش ستيز با ظلم و عيسي روحاللهيش به دوستي و محبت خدا و خلق بود، حسين(ع) همه اين ويژگيها را با هم داشت؛ در عين حال جان محمد(ص) بلكه جان جانان او هم بود. بهراحتي ميتوان از مجموعه گفتههاي پيامبر(ص) درباره حسين(ع) به استنباطي مشابه با آن چه علي(ع) درباره برادرش حسنبن علي(ع) گفته است، رسيد. «و وجدتك بعضي بل وجدتك كلي حتي كان شيئا لو اصابك اصابني و كانالموت لو اتاك اتاني (برگرفته از وصيتنامه علي"ع" به فرزندش حسن"ع")». هر منصفي با مروري كوتاه بر گفتار پيامبر(ص) نسبت به حسين(ع) ميتواند به اين استنباط دست يابد كه اين جملات زبان حال پيامبر اكرم(ص) نسبت به حسين(ع) هم هست. پس اغراق نيست كه اگر گفته شود حسين(ع) عصاره انسانيت و چكيده آدميت و بهترين نمونه آرماني انسان است. چرا كه او وارث همه زيباييهاي متبلور در نمونههاي آرماني انساني است: از آدم تا خاتم، بهترين سرمشق قابل تبعيت است. هيچ بهانهجويي نميتواند ادعا كند او چون آدم و نوح و ابراهيم، موسي و عيسي و محمد، متصل به وحي بوده و نتيجه بگيرد كه او تافتهاي جدا بافته است و رهرويش ناممكن! او نشو و نما يافته كوچههاي مدينه بود و همه تلاطمات دوره پرغوغاي نيمه اول هجري را تجربه كرده بود. او در همان شرايطي رشد كرد كه كساني چون عبداللهبن عباس، عبداللهبن عمر، ابوسعيد خدري، عبداللهبن زبير و... اما، حسين، حسين(ع) شد و اين زبير، ابنزبير. تصويري كه تاريخ از اين چهرهها ترسيم ميكند بسي گوياست.
حماسه كربلا واقعيتي است اسطورهاي و اسطورهاي است واقعي. چشمه جوشان گفتمانهاي انساني است. گفتمان عدالت، گفتمان ستيز، گفتمان حق جويي، گفتمان عشق، گفتمان نفرت و دهها گفتمان ديگر از درون آن ميجوشد. شمشيري كه حسين(ع) در كربلا فرود آورد جامعه اسلامي و بلكه جامعه انساني را چهار پاره كرد: آرمان خواهان صادق، آرمان خواهان دروغگو، آرمان خواهان ترسو و آرمان ستيزان ستيزهگر. آنان كه با انديشه حسين(ع) همراهند و به خاطر آن مجاهدت ميكنند، بسي اندكند. اما آن سهگونه ديگر جمعيتي كثير دارند. گويي همان نسبتي كه در كربلا بود در همه نسلها و در هميشه تاريخ حفظ شده است. شگفت آن كه اين اقبال و ادبار فقط نسبت به حسين(ع) نيست، بلكه در مورد همه انسانهاي شاخص تاريخ صدق ميكند.
انساني با مشخصات حسينبن علي(ع) بهراحتي ميتواند نقش «انسان معيار» را در حيات بشري ايفا كند. همان موجود شاخصي كه بشريت سخت نيازمند اوست. در منطق ديني، فهم لزوم شناخت و تبعيت از «انسان معيار» چندان دشوار نمينمايد. اين موضوع در بيشتر متون مقدس اديان مختلف، انعكاسي گسترده يافته است. در قرآن هم انسانهايي چون ابراهيم(ع)، موسي(ع) و محمد(ص) به عنوان اسوههاي شايسته پيروي معرفي شدهاند، اما هميشه اين توجيه تلخ و اين خودفريبي آزار دهنده كه انبيا از جنسي ديگرند، خلقتشان متفاوت است و در دستگاه الهي جايگاهي و منزلتي ديگر دارند مانع از فراهمآوردن شرايط عمل به اين توصيه حياتي شده است. جامعهشناسان و روانشناسان هم بر اين نكته كه شناسايي و توجه به «نمونه آرماني» و «سنخ ايده آل» ضرورتي انكار ناپذير است تاكيد دارند. كساني چون حسين(ع) نمونههايي هستند كه اگر معاندان ظلوم و مدافعان جهول بگذارند، ميتوانند به خوبي ايفاگر چنين نقشي در حيات انساني باشند.
بر اين پايه، هرچه چنين شخصيتهايي بهتر شناخته شوند و هرچه دقيقتر معرفي شوند خدمت بايستهتري به نوع انسان شده است. بنابراين دايره و دامنه پژوهش نسبت به آنان هر روز بايد توسعه يابد. اينگونه تحقيقات نه تنها شان بنيادي دارند بلكه همواره ارزش كاربردي خود را حفظ ميكنند. نتيجه چنين تحقيقاتي ميتواند به اهداف مهمي چون: معرفي نمونه والاي انساني، ايجاد تحول در ارزشهاي فرهنگي، تصحيح مناسبات انساني و حتي بهينه سازي انديشه سياسي كمك كند.
كتاب حاضر در چهار فصل و 42 بخش، ابعاد مختلف زندگاني اين بزرگ مرد صلح و شهادت و احياگر دين محمد(ص) را به نظاره نشسته است كه عناوين فصول چهارگانه آن از اين قرارند: از تولد تا امامت، امامت تا شهادت، پس از شهادت و مواريث علمي امام (ع).
در انتهاي اين اثر، نمايهاي از منابع كتاب، آيات، روايات، اشعار عربي، اشعار فارسي، اشخاص، قبايل، خاندان، فرق و مذاهب، وقايع، اماكن جغرافيايي و كتب نيز درج شده است.
چاپ نخست كتاب «حسينبن علي(عليهالسلام) امام شهدا» در شمارگان 6000 نسخه، 856 صفحه و بهاي 200000 ريال راهي بازار نشر شد.
نظر شما