جمعه ۳ اردیبهشت ۱۳۸۹ - ۱۵:۱۲
آخرين درجه توحيد در رسائل توحيدي علامه طباطبائي

کتاب «رسائل توحيدي» نوشته علامه سيد محمدحسين طباطبائي، ترجمه و تحقيق دکتر علي شيرواني و به کوشش سيدهادي خسروشاهي از سوي موسسه بوستان کتاب تجديد چاپ شد. اين كتاب، اثري ژرف درباره بنيادي‌ترين اصل اسلامي است كه مؤلف در آن با تبحر و چيره‌دستي در علوم عقلي و نقلي، مطالب عميقي را درباره توحيد و در چهار رساله بررسي مي‌کند.

به گزارش خبرگزاري کتاب ايران(ايبنا)، اين نوشتار، ترجمه چهار رساله است که به ترتيب، درباره توحيد ذاتي، اسماء حسنا و افعال خداوند سبحان و نيز وسائط ميان او و عالم طبيعت، توسط استاد علامه سيد محمدحسين طباطبائي نوشته شده‌اند. نگارش اين رسائل، آن گونه که مؤلف بزرگوار خود در پايان هر يک از رسائل متذکر مي‌شوند، در سال‌هاي 1356 و1357 قمري و تنظيم نهايي آن، در سال 1361 قمري انجام گرفته است.

مؤلف با تبحر کامل در علوم عقلي و نقلي، مطالب مطروحه را ابتدا مستدل و مبرهن ساخته، و سپس با آيات و روايات فراواني به تأييد و اقامه دليل نقلي بر آن مطالب مي‌پردازند، در يک فصل، ادله عقلي و فصل پس از آن شواهد نقلي، اعم از آيات و روايات، ذکر مي‌شود؛ و بدين وسيله هماهنگي کامل ميان عقل و وحي را به نمايش مي‌آورند. کتاب از هر دو بعد، داراي اهميت خاصي است، ابتکار و نوآوري هم در پاره‌اي از برهان‌ها به چشم مي‌خورد (چنان که مؤلف ارجمند، خود در پاره‌اي از موارد متذکر شده‌اند) و هم در استفاده نکات و دقايق از شواهد نقلي.

رساله نخستين اين اثر، درباره وحدت حقه وجود و توحيد اطلاقي ذات اقدس اله سخن مي‌گويد و به اثبات مي‌رساند که آن ذات پاک در هرگونه تعين اسمي و وصفي و تقيد مفهومي، منزه و مبرا بوده، مقيد به هيچ قيدي نيست حتي اطلاق. و آن‌گاه با استشهاد به آيات و روايات متعددي به تاييد اين سخن مي‌پردازد.

مؤلف در مقاله‌اي که به رساله توحيد، ضميمه كرده‌، در پي اثبات آن هستند که اسلام در امر توحيد، پيش‌تاز بوده و گوي سبقت را از همگان ربوده است، چرا که توحيد اسلام كه همان توحيد اطلاقي است، آخرين درجه توحيد و اوج آن به حساب مي‌آيد. سپس ثمرات و نتايج اين ديدگاه در امر تربيت و تزکيه را بيان مي‌کند.

در دومين رساله، سخن از اسم‌ها و اوصاف حضرت حق است که همان تعينات آن ذات مقدس مي‌باشد. مسائل گوناگوني که مربوط به اسماء الهي است در اين رساله، طرح و بحث شده‌اند.

در رساله سوم، درباره افعال الهي و متفرعات آن بحث مي‌شود، مانند مساله قضاء و قدر، بداء، سعادت و شقاوت، جبر و تفويض، هدايت و اضلال، مشيت و اراده، تمحيص و استدراج و اموري ديگر از اين قبيل.

و در چهارمين رساله، سخن درباره موجوداتي است که واسطه فيض‌اند ميان حق تعالي و عالم ماده. اين رساله با اثبات عوالم چهارگانه هستي (عالم لاهوت، عالم جبروت، عالم ملکوت و عالم ناسوت)، آغاز مي‌شود، و با بحث پيرامون حجاب، قلم، لوح، عرش، کرسي، آسمان‌ها و زمين، فرشتگان و شياطين ادامه مي‌يابد. 

نکته قابل تامل اين که متن کتاب، بسيار فشرده تنظيم شده است، لذا خواننده براي دريافت محتواي آن، بايد صبور و شکيبا باشد و مطالعه کتاب را با دقت و تأمل همراه سازد، و البته اين امر، اختصاصي به نوشته حاضر ندارد بلکه در غالب آثار مؤلف بزرگوار مشهود است.

در انتهاي اين اثر، نمايه‌اي از اعلام و کتاب‌ها نيز درج شده است.

چاپ دوم کتاب «رسائل توحيدي» در شمارگان 1500 نسخه، 260 صفحه و بهاي 40000 ريال راهي بازار نشر شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط