به گزارش خبرگزاري کتاب ايران(ايبنا)، انسان بعد از پيدايش و رسيدن به بلوغ و تكامل در انديشه، نخستين چيزي را كه مشاهده مي‌كند نفس خويش است و سپس جهان پيرامون، و از اين‌گونه مشاهدات، مفهوم عامي را كسب مي‌كند كه از آن به وجود يا هستي تعبير مي‌شود. پس از آن، نخستين پرسشي كه برايش مطرح مي‌شود اين است كه هستي چيست؟

در آغاز، اين پرسش ساده و آسان مي‌نمايد، اما با تامل در پاسخ، دشواري آن ظاهر مي‌شود و اكثر اوقات در پاسخ اين مساله در مي‌ماند. براي يافتن پاسخ اين‌گونه پرسش‌ها و حصول معلومات درباره اجزاي معيني از عالم هستي و موجودات و اشيا در آن، علوم مختلفي به سبب آن آشكار مي‌شود و شمار فراواني از انديشوران را به خود مشغول مي‌كند. با اين حال، سوال اصلي در مورد حقيقت هستي هم چنان باقي مي‌ماند.

با آمدن پيامبران و آگاهي آنها از عوالم غير محسوس كه بر عالم محسوس سيطره دارند، پرسش‌ها افزايش يافت و انسان‌ها بيشتر به تكاپو افتادند. به سبب پژوهش درباره حقيقت هستي و جست‌وجوي پاسخ درباره آن، عده زيادي از فرهيختگان مشغول تفكر و تحليل شده، به معلومات فراواني دست يافتند و از طريق آن معلومات به مجهولات فراواني پي بردند. اين افراد به اسم فلاسفه و اهل نظر معروف شدند.

عده‌اي ديگر نيز معتقد شدند دست‌يابي به حقيقت از طريق نظر و انديشه ممكن نيست، بلكه تنها راه، مجاهدات و رياضت‌هاي نفساني است و پس از معرفت نفس، خود به خود معرفت ساير عوالم براي انسان ممكن مي‌شود، البته به قدر علم و شناخت نفس، نه بيشتر. اين افراد به اسم صوفي و عارف عملي و اهل تعرّف ناميده شدند و طريق آنها نيز عرفان عملي و تصوف لقب يافت.

سپس به سبب مطالب ناپخته، غير منسجم و محدودي كه از طريق تصوف و عرفان عملي درباره هستي و انسان و جهان پيدا شد، متفكراني ظاهر شدند كه با دقت نظر و كشف و شهود توام با عقل الهي در صدد انسجام و منظم كردن مطالب برآمدند و ارتباط درست مطالب را در قالب نظامي جامع پي گرفتند و بدين طريق، علمي به اسم عرفان نظري پديد آمد، كه ابن‌عربي يكي از پايه‌گذاران آن بود. پس از وي قونوي و فرغاني و جندي را مي‌توان نام برد.

از آن‌جا كه بيشتر مطالب اهل عرفان، مستقيما در مجامع علمي، آن هم به صورت پذيرفته شده، قابل عرضه نبود، عده‌اي در صدد تبيين آن مسائل با روش برهاني برآمدند و با استفاده از روش تلفيق ميان افكار مشاء و اشراق و عرفان، مطالب را به مجامع علمي عرضه كردند. از جمله اين افراد، صائن‌الدين ابن‌تركه و پس از او ملاصدراي شيرازي بود. البته وي با ايجاد اصولي بنيادين تلفيق ميان معارف عرفاني و فلسفي و قرآني، مكتب جديدي را بنيان نهاد كه حكمت‌متعاليه ناميده شد و حلقه واسط ميان عرفان و حكمت به شمار آمد. 

كتاب حاضر در دو بخش و 20 فصل سامان يافته است. بخش اول: مباني عرفان نظري (معرفت حق، رابطه مسائل توحيدي به شناخت انسان در عرفان، خصوصيات و ويژگي‌هاي انسان كامل، در نبوت و رسالت و ولايت، موحد و انسان كامل و شبهات پيرامون آن، بررسي آراي قيصري در عرفان نظري، تصوف و عرفان، تاريخ و احوال عرفا و متصوفه)؛ بخش دوم: عارفان الهي و عرفان برتر (پيدايش و سير عرفان و تصوف از قرن دوم تا پنجم هجري قمري، تصوف در سده‌هاي ششم و هفتم، تصوف در دو قرن هشتم و نهم هجري قمري، مكتب‌هاي تصوف و عرفان، بررسي تصوف علمي، در عشق، ولايت، بررسي تصوف عملي، مذهب عشق و مدرسه محيي‌الدين عربي، الله و رب، مدرسه سيدحيدر آملي؛ مكتب ولايت و نبوت و معاد، مدرسه عرفان‌الاخلاق خواجه نصير طوسي).

در انتهاي اين اثر، علاوه بر كتابنامه، نمايه‌اي از آيات، روايات، اعلام و اصطلاحات و موضوعات نيز درج شده است.

چاپ نخست کتاب «بنياد عرفان برتر» در شمارگان 1200 نسخه، 452 صفحه و بهاي 98000 ريال راهي بازار نشر شد.