لویزن در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره جایگاه و ویژگی‌های شخصیتی حافظ گفت: هیچ شاعری همچون حافظ عیله ریا و ظاهرپرستی مبارزه نکرده است. این ویژگی‌ها بعد اجتماعی و سیاسی شخصیت حافظ را می‌سازد.
وی حافظ را متاثر از تمامی شاعران پیش از خود دانست و توضیح داد: نمی‌توان بیتی را در دیوان حافظ یافت که رنگ و بویی از دیدگاه خاقانی، عطار، سنایی و مولانا نداشته باشد یا صورتی از خواجوی کرمانی و سلمان ساوجی در آن منعکس نشده باشد.
لویزن از حافظ به عنوان شاعری جامع یاد و تصریح کرد: در ادبیات فارسی سنت نظیره‌نویسی، تتبع و جواب‌گویی را داریم حافظ تمامی این سنت‌ها را به بهترین شکل در غزل‌هایش به کار گرفته است.
وی ادامه داد: پس از او نیز شاعران بسیاری بودند که سعی داشتند غزل‌های حافظ را جواب گویند اما هیچ‌یک از شاعران بزرگ همچون صائب تبریزی و بیدل دهلوی نتوانستند بحرها، قافیه‌ها و صور خیال حافظ را به استادی او در شعر خود منعکس کنند.
این کارشناس تصوف درباره زمان حاضر و شاعران این دوران یادآور شد: در میان شاعران آوانگارد و مدرن نیز هنوز شاعری را نمی‌شناسیم که بتواند با حافظ رقابت کند. همین حکم در دیگر کشورهای فارسی زبان همچون افغانستان و تاجیکستان نیز صادق است.
وی به وجه عرفانی اشعار حافظ اشاره و تصریح کرد: بعد عرفانی سروده‌های حافظ ستودنی است. او مفاهیم عرفانی در قرآن، انجیل، متون و رسائل صوفیان را به بهترین وجه و عمیق‌ترین صورت در شعرش بیان کرده است. به قول بهاء‌الدین خرمشاهی خافظ گوینده ناخودآگاه قوم ایران شده است.
لویزن درباره جایگاه حافظ در کشورهای اروپایی اظهار داشت: حافظ در قرن 19 در آلمان جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد و گوته دیوان حافظ را در 1813 به‌طور کامل به زبان آلمانی برگرداند. این ادیب آلمانی «دیوان غربی- شرقی»اش را در مدح حافظ سروده و به او تقدیم کرده است و خود را از شاگردان و مریدان حافظ می‌داند.
وی از رالف والدو امرسون، فیلسوف و نویسنده آمریکایی به عنوان فردی که با ترجمه 400 بیت از اشعار حافظ او را در آمریکا معرفی کرده است یاد کرد و توضیح داد: امرسون علاقه زیادی به سعدی داشت و نوشته‌های او را با انجیل و دیگر متون مقدس مقایسه می‌کرد. او پدر ادبیات آمریکایی و از مشهورترین مقاله‌نویسان است که در مدح حافظ نیز مقالاتی نوشته و به آزادی مکتب او اشاره کرده است.
این متخصص ادبیات صوفیه به کتاب «حافظ استاد شعر فارسی» تالیف پروین لولویی اشاره و تصریح کرد: این کتاب حدود پنج سال پیش منتشر شد. لولویی در این کتاب تمامی مترجمان اشعار حافظ به زبان انگلیسی از 250 سال پیش تا امروز را معرفی کرده است. به عنوان مثال 35 مترجم غزل نخست دیوان حافظ را به انگلیسی ترجمه کرده‌اند. این آمارها نشان می‌دهد حافظ جایگاه ویژه‌ای در غرب و ادبیات غربی دارد.
وی یادآور شد: اما با وجود چنین سابقه‌ای هنوز بازار حافظ‌شناسی در غرب چندان گرم نیست؛ چراکه زبان حافظ زبانی دشوار است که تمثیلات و تلمیحات پیچیده‌ای دارد.
این کارشناس ادبیات فارسی در ادامه از انتشار نخستین شماره مجله «مولانا رومی» در انگلیس خبر داد و گفت: دو ماه پیش نخستین شماره این مجله در کتابخانه بریتانیا با حضور نمایندگان تاجیکستان، افغانستان، ترکیه و رایزن فرهنگی ایران رونمایی شد.
لویزن در پایان افزود: این نخستین‌بار است که یک نشریه انگلیسی درباره شاعر و متفکر ایرانی منتشر می‌شود. البته تلاش شده است از یک سو این مجله کاملا آکادمیک و علمی و از سوی دیگر جذاب باشد تا بتواند خوانندگان جوان را به مطالعه این اثر ترغیب کند.
شنبه ۲۳ مرداد ۱۳۸۹ - ۱۱:۴۳
نظر شما