به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، نشست بررسي جلد نخست كتاب "وصيت‌نامه كامل شهدا" و رونمايي از کتاب‌هاي "بسیج در کلام شهدا"، مجموعه 7 جلدی "یادگاران انقلاب" و "چند قدم تا متن"، عصر پنجم مهر 89 در سراي اهل قلم برگزار شد.

مجتبي رحماندوست، نويسنده و مشاور رييس جمهور در امور ايثارگران، منوچهر اكبري، رييس بنياد دانشنامه ادبيات فارسي، محمد علي فقيه، مدير كل انتشارات بنياد شهيد و امور ايثارگران، امير رزاق‌زاده، پژوهشگر و علي‌الله سليمي، نويسنده در اين نشست سخنراني كردند.

رحماندوست، سخنراني خود را با ارزيابي رويكرد ادبيات به موضوع دفاع مقدس در سال‌هاي پس از جنگ تحميلي عراق عليه ايران آغاز كرد و اظهار داشت: بعد از پرداخت به اين حوزه در قالب‌هاي ادبي شعر و داستان، عرصه جديدي به نام مستندنگاري گشوده شده كه كتاب‌هايي مانند، "دا" و "بابانظر" در اين گروه قرار دارند. در واقع گونه مستندنگاري در سال‌هاي اخير از ديگر قالب‌ها پيش افتاده است.

وي اضافه كرد: بخشي از اين مستندنگاري در وصيت‌نامه شهدا ديده مي‌شود. بدين معنا كه زندگي شهيد و حوادث جنگ 8 ساله، به قلم خود فرد در يك صفحه وصيت‌نامه جاي گرفته و بنابراين مي‌توان گفت، كتاب "وصيت‌نامه كامل شهدا"، از پايه‌اي‌ترين آثار مستند است و هر يك از اين وصايا مي‌توانند مبناي اوليه خلق اثر قرار گيرند.

مشاور رييس جمهور در امور ايثارگران در ادامه با اشاره به اهميت عدم تغيير در ادبيات حاكم در وصيت‌نامه‌ها، گفت: هر دوره‌اي ادبيات خاص خود را دارد. بنابراين خواسته يا ناخواسته، آنچه در اين وصايا مشهود است، ادبيات خاص دهه 60 و شهداست كه نبايد تغيير كند.

مجتبي رحماندوست با برشمردن ويژگي‌هاي كتاب "وصيت‌نامه كامل شهدا" خاطرنشان كرد: تدوين اين اثر به صورت استاني، تنظيم اطلاعات شناسنامه‌اي شهدا مانند اسامي پدر و مادر آنان و نوع و محل شهادت، ويژگي‌هاي اين كتابند كه هر يك به صورت جداگانه قابليت تبديل به داير‌ه‌المعارف را دارند.

وي تصريح كرد: پايه‌هاي كار اين پروژه را چنان محكم كنيم كه اداري و اقتصادي ديده نشده و با تغيير هر مسوول، روند كار متوقف نشود.

سپس منوچهر اكبري، رييس بنياد دانشنامه ادبيات فارسي گفت: در سال‌هاي اخير آثار مستند دفاع مقدس، وضعيت مناسبي را پشت سر مي‌گذارند. اگر برخي از اين كتاب‌ها در دوره‌هاي قبل منتشر مي‌شدند، شايد قدرشان را نمي‌دانستند. در نبود اين آثار و ادبيات دفاع مقدس، نمي‌توان ادبيات انقلاب و قبل آن را به دانشجويان آموخت.

وي درباره كتاب "وصيت‌نامه كامل شهدا" اظهار داشت: اين اثر علاوه بر انتقال مفاهيم وصاياي شهدا و فرهنگ ايثار و شهادت، خودِ واقعي هر شهيد، افكار و عقايدش را بدون تغيير به تصوير كشيده و ارزش نهايي اثر در اين است كه مجموعه‌اي 300 جلدي خواهد شد.

رييس بنياد دانشنامه ادبيات فارسي با اشاره به قابليت تبديل تمام بخش‌هاي مندرج در اين اثر به حدود 200 سوژه براي پايان‌نامه‌هاي تحصيلي دانشجويان، اضافه كرد: وقتي امروز، يك دانشجوي زبان آلماني، سوژه پايان‌نامه‌اش را مقايسه كتاب "دا" با خاطرات جنگ‌هاي آلمان قرار داده، مي‌توان نتيجه گرفت كه اين آثار به گردونه دانشگاهي ورود پيدا كرده‌اند. براي مثال مي‌توان موضوع يكي از اين رساله‌ها را تحليل اسامي مادران شهداي اين كتاب بر اساس بوم زيست آن‌ها انتخاب كرد.

اكبري در ادامه، به برخي از مشكلات صفحه‌بندي كتاب "وصيت‌نامه كامل شهدا" اشاره كرد و با انتقاد به برخي از عكس‌هاي منتشر شده در اين اثر، جايگزيني را براي كاربرد برخي از كلمات (مانند استفاده از كلمه "مزار" به جاي "محل دفن") توصيه كرد.

امير رزاق‌زاده، پژوهشگر، ديگر سخنران نشست بررسي جلد اول كتاب "وصيت‌نامه كامل شهدا"، با تشريح وضعيت كشور در زمان انقلاب و آغاز جنگ تحميلي عراق عليه ايران و موقعيت ايران در بين ديگر كشورها، اظهار داشت: اهداف انقلاب اسلامي در اين دوران ها عمق يافت و به مفاهيمي مانند شجاعت، سلحشوري، اخلاص، رشادت، حماسه، جانبازي، شهادت و ايثار دست پيدا كرديم.

وي ادامه داد: اين كتاب بيانگر مفهوم شهادتي است كه در جامعه ما شكل گرفت و زواياي پنهاني از اين مفهوم را روشن مي‌كند. كتاب "وصيت‌نامه كامل شهدا"، بايد تكامل پيدا كند تا بتواند منادي فرهنگي اصلي ما باشد. اين اثر، تاريخ مكتوب دفاع مقدس و پلي بين اكنون، گذشته و آينده است.

رزاق‌زاده خاطر نشان كرد: ما مي‌توانيم بر آخرين جملات شهدا در وصايايشان تاكيد و آن‌ها را مورد تجزيه و تحليل قرار دهيم. خلق اين اثر، در راهبرد دفاعي و امنيتي آينده و در ايجاد تحول در علوم انساني در دانشگاه‌ها موثر است.

اين پژوهشگر در ادامه به بيان برخي از مشكلات موجود در روند تهيه  جلد نخست كتاب"وصيت‌نامه كامل شهدا" اشاره كرد و اظهار داشت: تهيه و تدوين اين اثر به بخش‌هايي مانند بنياد شهيد استان كهكيلويه و بويراحمد در گردآوري وصيت‌نامه شهدا و ارسال به سازمان مركزي، تصويربرداري اين وصايا، دستيابي به عكس شهدا، درنگ‌نويسي و تدوين چكيده‌ها و كليدواژه‌ها برمي‌گردد كه به دليل انجام در بخش‌هاي متفاوت و عدم يكدستي، ضعف‌هايي را در اين اثر ايجاد كرده‌اند.

امير رزاق‌زاده در پايان سخنراني خود درباره محتواي كتاب "وصيت‌نامه كامل شهدا" سوالاتي را طرح كرد و گفت: براي شفاف شدن نقاط قوت و ضعف اين اثر بايد به سوالاتي درباره وضعيت تاليف، تاثير به جاي مانده از آن، ميزان استقبال مخاطبان، سازگاري محتواي كتاب و هدف محقق پاسخ داده شود.

نشست نقد كتاب "وصيت‌نامه كامل شهدا" را محمد علي فقيه، مدير كل انتشارات بنياد شهيد و امور ايثارگران، پايان داد و اظهار داشت: مي‌توان ادعا كرد كه 30 سال در انتشار اين كتاب تاخير كرده‌ايم و امروز دغدغه ما اين است كه انتشار مجلدات ديگري از اين مجموعه را به سرانجام برسانيم.

وي با اشاره به بررسي مجلد اول اين اثر قبل از انتشار توسط 200 صاحب‌نظر در عرصه ادبيات دفاع مقدس ادامه داد: 57 هزار وصيت‌نامه از شهدا در اختيار بنياد شهيد و امور ايثارگران قرار دارد كه با ساخت پازل كاملي از آن‌ها در قالب اين كتاب‌ ، مي‌توان شخصيت‌ شهدا را شناخت.

مدير كل انتشارات بنياد شهيد و امور ايثارگران اضافه كرد: تاكنون مواد اوليه‌اي مانند وصايا، عكس و فرهنگ اعلام، براي 10 مجلد ديگر از مجموعه كتاب‌هاي "وصيت‌نامه كامل شهدا" آماده و تدوين شده‌اند.

جلد نخست"وصيت‌نامه كامل شهدا"، شامل نخستين بخش از وصيت‌نامه كامل شهداي استان كهگيلويه و بويراحمد، به ترتيب الفبايي آغاز نام خانوادگي شهيدان و تا حرف "چ" است و متن و تصوير اصل وصاياي 101 شهيد اين استان را دربرمي‌گيرد كه به همت نشر شاهد منتشر شده است.

آيين رونمايي از کتاب‌هاي "بسیج در کلام شهدا" با موضوع بررسی موضوعی وصیت نامه شهدا در محور بسیج، مجموعه 7 جلدی "یادگاران انقلاب" با موضوع خاطرات مبارزان و زندانیان پیش از انقلاب و کتاب "چند قدم تا متن" در قالب بانک سوژه داستان‌های ایثار و شهادت كه توسط نشر شاهد به چاپ رسیده‌اند نيز در پايان نشست بررسي جلد نخست كتاب "وصيت‌نامه كامل شهدا" صورت گرفت.

اين نشست عصر دوشنبه پنجم مهر 89 در سراي اهل قلم برگزار شد.