به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين مجله نشريه‌اي است كه با هدف اطلاع‌رساني و نقد و بررسي كتاب به صورت ماهانه منتشر مي‌شود. نشريه مي‌كوشد از طريق بحث و بررسي درباره رابطه متقابل كتاب و جامعه، چشم‌انداز گسترده‌تري از مسايل مربوط به كتاب‌هاي علوم اجتماعي را ترسيم كند و از اين طريق بين ناشران، دست‌اندركاران فني، پديدآورندگان، كتابداران، مخاطبان و ساير فعالان عرصه نشر، رابطه‌اي موثر ايجاد كند.
در بخش «سخني با خواننده» دكتر علي‌اكبر تاج‌مزيناني، دبير ويژه ماهنامه با عنوان «مطالعات جوانان در ايران و راه پيش‌رو» مي‌نويسد: «"مطالعات جوانان" حوزه‌اي بين رشته‌اي به شمار مي‌رود كه قلمرو آن بسياري از رشته‌هاي اصلي موجود در زيرمجموعه علوم انساني و به ويژه علوم اجتماعي را دربرمي‌گيرد. جامعه‌شناسي، روان‌شناسي، جرم‌شناسي، جمعيت‌شناسي، مطالعات فرهنگي، علوم ارتباطات، مددكاري اجتماعي، سياست‌گذاري عمومي، سياست‌گذاري اجتماعي، الهيات و معارف ديني، اقتصاد، حقوق و علوم سياسي، برخي از مهمترين رشته‌هاي مرتبط با اين حوزه هستند كه دستاوردهاي آنها در زمينه مسائل بسيار متنوع مرتبط با جوانان باعث شكل‌گيري و غني‌شدن اين حوزه مطالعاتي گرديده است. البته، عليرغم غلبه علوم انساني و خصوصا علوم اجتماعي در اين حوزه، مطالعات جوانان صرفا محدود به اين رشته‌ها نشده و حتي از حوزه‌هايي نظير علوم زيستي و پزشكي (در زمينه‌هايي هم‌چون تنكردشناسي و بهداشت بلوغ و دوره جواني) نيز وام مي‌گيرد. گرچه حوزه مطالعات جوانان نسبتا جوان و نوپاست، اما نيم قرن گذشته و به ويژه سه دهه اخير، شاهد شكوفايي و گسترش چشم‌گير آن در سطح جهان، هم در بعد پژوهشي هم در بعد آموزشي بوده است.
جامعه علمي ايران نيز به طور خاص طي دو دهه گذشته، توجه بيشتري به مطالعات جوانان مبذول داشته و با تاسيس شوراي عالي جوانان و سازمان ملي جوانان از دهه 70 هجري شمسي بر رونق اين حوزه افزوده گرديده است و هم‌اكنون دانشگاه‌ها و نهادهاي علمي مختلفي در سطح كشور كم و بيش در اين عرصه فعال هستند. با وجود اين، مطالعات جوانان در ايران از ضعف‌ها و كاستي‌هاي متعددي رنج برده و نيازمند تلاش‌هاي همه‌جانبه از سوي همه نهادها و افراد مرتبط با اين حوزه است تا به جايگاه شايسته خود دست يافته و كاركردهاي مورد انتظار را ايفا نمايد. برخي از مهمترين موارد اين كاستي‌ها و ضعف‌ها به شرح زير است:
ناشناخته بودن حوزه مطالعات جوانان در محافل مختلف علمي - دانشگاهي و دولتي؛
عدم مشاركت جدي متخصصان و نهادهاي علمي مختلف در پيشبرد اهداف اين حوزه؛
كم‌كاري دانشگاه‌ها و مراكز علمي در پرداختن به موضوعات اصلي مطرح در مطالعات جوانان؛
غلبه بلامنازع بخش دولتي بر منابع مالي و پشتيباني مرتبط با مطالعات جوانان؛
سازوكار غير بهينه تعيين اولويت‌هاي پژوهشي و تخصيص اعتبارات و طرح‌هاي پژوهشي در دستگاه‌هاي دولتي؛
نبود ارتباط و همكاري نظام‌مند بين نهادهاي مختلف برخوردار از اعتبارات پژوهشي مرتبط با مطالعات جوانان و از بين رفتن امكان هم‌افزايي علمي و پشتيباني؛
فقدان ديد بلندمدت در اين حوزه و در نتيجه، عدم انجام طرح‌هاي ضروري بلندمدت نظير مطالعات طولي و فقدان استمرار و انباشت دانش، تجربه و تخصص در اين حوزه؛
كاربردي نبودن بسياري از مطالعات انجام شده و در حال انجام و عدم امكان استفاده از نتايج آنها در سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي؛
فقدان ساختارهاي پژوهشي تخصصي كافي در عرصه‌هاي مختلف مطالعات جوانان؛
توجه اندك به بعد آموزشي حوزه مطالعات جوانان و تربيت نيروي انساني متخصص مورد نياز براي بخش‌هاي مختلف درگير در مسائل و امور جوانان؛
عدم تعريف مشاغل تخصصي مرتبط با مطالعات جوانان در بخش‌هاي مختلف نظام اداري كشور و اشتغال به كار نيروهاي غير برخوردار از آموزش‌هاي ذيربط در تشكيلات موجود؛
ضعف در انتشار آثار پژوهشي و مطالعاتي مرتبط با امور جوانان به ويژه منابع متعدد توليد شده در دستگاه‌هاي دولتي؛
ضعف ارتباط نظام‌مند با شبکه‌ها، موسسات و پژوهشگران معتبر بين‌المللي، منطقه‌اي و جهان اسلام در زمينه مطالعات جوانان.
عليرغم كاستي‌ها و نقاط ضعف يادشده، سال‌هاي اخير شاهد حركت به سمت رفع برخي از اين موارد از طريق تلاش‌هاي فردي علاقه‌مندان و همچنين تلاش‌هاي نهادي دستگاه‌هايي هم‌چون سازمان ملي جوانان و دانشگاه‌هاي مختلف كشور بوده است. با وجود قابل تقدير بودن تمامي اين تلاش‌ها، بايد اذعان كرد كه "راه پيشِ‌رو" در مقايسه با "راه طي شده" بسيار طولاني‌تر است و همت و تلاش مضاعفي را طلب مي‌كند.
مجموعه حاضر با هدف فراهم شدن زمينه آشنايي مختصر طيف گسترده‌تري از اعضاي جامعه علمي كشور با حوزه مطالعات جوانان گردآوري گرديده است. با عنايت به نكته فوق‌الذكر در زمينه بين رشته‌اي بودن اين حوزه و ارتباط آن با رشته‌ها و موضوعات متنوع و متعدد، تلاش شده است تا در مجموعه حاضر نيز از هريك از رشته‌ها و موضوعات ذيربط مطلب مختصري ارائه گردد. در نتيجه، فعالان بيشتر رشته‌هاي مختلف علمي يادشده مي‌توانند با نمونه‌اي از متاخرترين تلاش‌هاي علمي انجام شده در حوزه مورد علاقه خود كه ارتباط تنگاتنگي با مطالعات جوانان دارد، آشنا گردند.
اميد است كه اين گام كوچك در مسير بالندگي حوزه مطالعات جوانان اندكي موثر واقع گرديده و ويژه‌نامه‌هاي بعدي كتاب ماه علوم اجتماعي كه به اين موضوع اختصاص خواهد يافت، بتواند مژده دهنده پيشرفت‌ها و دستاوردهاي روز افزون اين حوزه باشد».
ماهنامه حاضر در بخش نشست، موضوع «بحران آگاهي و تكوين روشنفكري در ايران» را مورد نقد و بررسي قرار داده است.
همچنين بخش مصاحبه به دو موضوع مي‌پردازد: «سياست‌گذاري امور جوانان» در گفت‌وگو با پروفسور هوارد ويليامسون (دكتر علي‌اكبر تاج‌مزيناني) و «جوانان و اوقات فراغت» در گفت‌وگو با دكتر محمدسعيد ذكايي(هدي امامي).
اين ماهنامه در شماره جديد خود به معرفي و نقد كتاب‌هاي فارسي ذيل نيز پرداخته است؛ نسل ايكس: بررسي جامعه‌شناختي نسل جوان ايراني (دكتر فروزنده جعفرزاده‌پور)، نگاهي جامعه‌شناختي به تحولات جواني در ايران (مهشيد صفائي)، جوانان و بحران هويت (فريده عقيلي)، شکل‌گيري و شالوده‌شكني «جواني» در اروپا (هدي امامي)، جوانان در نظام بين‌الملل(رضا جنيدي) و جوانان و روابط خانوادگي و نسلي (علي قنبري).
در بخش معرفي و نقد كتاب‌هاي لاتين اين آثار معرفي شده‌اند: راهنمای بین‌المللی عدالت (دادگری) جوانان (دكتر قاسم قاسمی)، رشد جوانان و توسعه امور جوانان (دکتر کامران صحت و سیدمحسن حسینی)، آماده‌سازي نوجوانان براي زندگي آينده (علي‌اكبر عسگري تلاوت)، نقش خانواده در بروز و پيشگيري از بزهکاری جوانان (زهرا مهدوي مزيناني) و فراتر از خرده‌فرهنگ: بازاندیشی درباره جوانان و پاپ (سعید علی‌میرزایی).
بررسي وضعيت رشته مطالعات جوانان در جهان (دكتر علي‌اكبر تاج‌مزيناني)، گفتمان‌هاي جوانان در جمهوري اسلامي ايران (جعفر سطوتي)، نگاهی به سیاست‌های سازمان ملی جوانان در حیطه سبک زندگی دختران (دکتر سمیه‌سادات شفیعی)، مولفه‌های موثر بر اخلاق جوانی از منظر قرآن و حدیث (غلامرضا سقائی سنگدهی و دكتر عباس اشرفي) و سرمايه اجتماعي در ميان جوانان (دكتر ميرطاهر موسوي و دكتر مليحه شياني)، عناوين مقالات اين شماره ماهنامه را تشكيل مي‌دهند.
اطلاع‌رساني اين شماره ماهنامه در بخش «آموزش و ترويج» به معرفي اين مراكز پرداخته است: معرفي «مركز مطالعات فرهنگی و اجتماعی جوانان» (هدی امامی)، معرفي «مركز مطالعات جوانان و مناسبات نسلي» (دكتر فروزنده جعفرزاده‌پور)، معرفي «فصلنامه مطالعات جوانان» (افشين سليماني)، معرفي «دوفصلنامه پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه» (دكتر فروزنده جعفرزاده‌پور)، معرفي «رشته مطالعات جوانان» و «مركز مطالعات اجتماعي – اقتصادي جوانان» دانشگاه تهران (دكتر سيدضياء هاشمي). همچنين در بخش «منبع‌شناسي مطالعات جوانان» به اين مطالب اشاره مي‌شود: مهمترين كتاب‌هاي تاليف شده در حوزه مطالعات جوانان (ليلا ميرآقاسي و پيمان بني‌جمالي)، مهمترين تحقيقات انجام شده در سازمان ملي جوانان و مهمترين منابع ترجمه شده در سازمان ملي جوانان.
در ضمن لوح فشرده فهرست كتاب‌هاي منتشر شده آبان‌ماه 1389 نيز ضميمه اين شماره است.
سي و سومين شماره ماهنامه تخصصي اطلاع‌رساني «كتاب ماه علوم اجتماعي» ويژه مطالعات جوانان ، در 132 صفحه و بهاي 12000 ريال راهي بازار نشر شد.
دوشنبه ۱۳ دی ۱۳۸۹ - ۰۹:۱۰
نظر شما