كتاب «نقش باورهاي ديني در اصلاح فرد و جامعه» نوشته سعدالله حسني از سوي موسسه بوستان كتاب تجديد چاپ شد. پژوهش حاضر، نقش باورهاي ديني و اعتقادات مذهبي براي اصلاح افراد جامعه را به روشني تبيين كرده است._
مسائل اعتقادي و باورهاي ديني در هرزمان اهميت فوقالعادهاي داشته و جزء اصليترين مباحث انسانها به شمار ميرفته است، اما در عصر ما به دليل پيشرفت علوم و ارتباطات و به وجود آمدن بحرانهاي معنوي، اين بحث جايگاه ويژهاي دارد.
حوادث و رويدادهايي مانند؛ رنسانس، جنبش اصلاح ديني، جريان روشنانديشي، عقلگرايي و انقلاب صنعتي كه در قرن چهاردهم در غرب آغاز شد، با وجود آثار و نتايج سودمند آن در زمينه تامين رفاه و آسايش مردم و ايجاد تحولات فكري و فرهنگي و تكامل زندگي اجتماعي انسانها، موجب بحرانها و نارسايي در عرصههاي مختلف زندگي انساني از جهت معرفتي و باورهاي ديني، رواني، اخلاقي، اجتماعي و سياسي شده است.
امروزه بشر در بعد معرفتي دچار علمزدگي و نسبيتگرايي، تحير و عدم ثبات در آرا و عقايد است. در بعد رواني هم دچار ترديد عملي، افسردگي و اضطراب، فقدان آرامش و اطمينان خاطر و از خود بيگانگي و به تعبيري، بيهويتي است. از جهت اخلاقي نيز گرفتار خصلتهاي ناهنجار و از لحاظ خانوادگي، دچار از هم پاشيدگي داخلي و از نظر اجتماعي و سياسي گرفتار مسائلي چون هرج و مرج بينالمللي، مشكل اوقات فراغت و تورم و مانند آن است. كه مجموع اين علل و عوامل، سبب پيدايش تنشهاي منطقهاي و بينالمللي شده است.
بر اساس مطالب كتاب، امروزه در سراسر جهان،كنفرانسهاي صلح تكراري هرروز برگزار ميشود تا بشر با دست خود، زمينههاي هلاكت خويش را فراهم نكند. متفكران بشري كه در آغاز شكوفايي علوم و اختراعات خيرهكننده بشر به كلي خود را باخته بودند وعده رسيدن به دروازههاي طلايي تمدن جديد را ميدادند و باورهاي ديني و اخلاقي را كهنه شده معرفي ميكردند و خدايي علم را به رخ ميكشيدند و به عصر اتم و سفرهاي فضايي عصر شكوفايي علوم، عصر نو، فخر ميفروختند، ناگهان به آخر خط رسيدند و فرياد برآوردند كه عصر شكوفايي علم، به عصر جنون تبديل شده و عصر تمدن به عصر بيماريهاي رواني رسيده است و اوج جنون الكليسم، سكس، اعتيادهاي مرگآور، فسادزدگي و تباهي، دامن بشر را گرفته، هم از طرف سلاحهاي اتمي حيات انسان و زمين و محيط زيست اجتماعي در خطر جدي قرار دارد و هم سلامت انسان و اصالت خانوادگي و ارزشهاي ديني و اخلاقي او در حال نابودي است.
علل ناكامي همان چيزي است كه اين كتاب درصدد بيان آن است، موضوعاتي نظير شناخت ناكافي از انسان؛ سيطره تفكر مادي و يكسو نگري؛ وجود اغراض سياسي استعماري؛ علم زدگي افراطي و ناتواني از شناخت نيازمنديهاي انسان.
در نتيجه، مكاتب بشري با انواع ضعفها و كمبودها و نقص و نارساييها نتوانستهاند نسل كنوني را به رشد و كمال واقعي رهنمون شوند و علوم انساني را در جهت هدف دادن علوم تجربي به كمال برسانند. بعضي مكاتب به جنبههاي مادي انسان پرداختند، معنويات و ارزشهاي اخلاقي را انكار كردند و با اين كار، نه تنها به علوم تجربي آرمان ندادند، بلكه بشر را در ساختن سلاحهاي پيشرفته و تجاوزات استعماري تقويت كردند و فسادزدگي و فحشاگرايي او را امضا كردند، زيرا ماترياليسم، ايمان و بينش الهي و ارزشهاي اخلاقي و معنوي را طرد كرد و مرزها و موانع شهوتراني را برداشت و به بهانه لغو مالكيت خصوصي، همسرداري را مسخره تلقي كرد و گفت: در نظام كمونيستي هيچ زني به هيچ مردي تعلق ندارد. در ازدواج حتي مرز محارم نيز ارزشي ندارد. فرويديسم هم گفت: اگر جوان در شهوتراني آزاد نباشد دچار بيماريهاي رواني ميشود و از نظر روانشناسي تنها راه رشد و تكامل، آزادي جنسي است.
سپس مكتب اومانيسم به صحنه آمد و گفت: انسان اصل است، هرچه ميخواهد و هرچه انجام ميدهد محترم است و نبايد جلو آزادي او را گرفت. داروينيسم نيز از كانال ديگري وارد شد و گفت كه انسان با ميمون و بوزينگان قرابت و خويشاوندي دارد.
نتيجه اين گونه نظرپردازيها در مورد انسان و سرنوشت او، باعث سرگرداني انسان و گرفتار كردن او در وادي تاريك و ظلماني شد و موجبات نگراني و دلهره در زندگي انسان، وحشت و اضطراب از آينده مجهول و تاريك و ترس از عدم موفقيت در شوون گوناگون زندگي شد.
بنابر اين در چنين عصري، خواه ناخواه مبارزه با بينشها و زشتيها و تاريكيهاي زندگي از طريق صحيح و راه اصولي بايد صورت گيرد تا زندگي سالم و سعادتمندانه هر فرد تضمين شود.
اين اثر بر آن است در تبيين نقش اصلاحي باورهاي ديني در امور فردي و اجتماعي و مقايسه آن با مكاتب غير ديني و نقد و بررسي آنها قدمي كوچك در اين مسير بردارد.
كتاب حاضر، در سه بخش و فصلهاي مختلف به بررسي نقش باورهاي ديني در اصلاح افراد جامعه پرداخته است. كليات، تاثير دين در اصلاح فرد و تاثير باورهاي ديني در خانواده و اجتماع، عناوين بخشهاي سهگانه اين اثرند.
در انتهاي اين اثر، نمايهاي از آيات، احاديث، اعلام و موضوعات نيز درج شده است.
چاپ دوم كتاب «نقش باورهاي ديني در اصلاح فرد و جامعه» در شمارگان هزارنسخه، 384 صفحه و بهاي 73000 ريال راهي بازار نشر شد.
نظر شما