به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، موسسه فرهنگی و هنری دل نگار جوان با توجه به دیدگاه مقام معظم رهبری که فرمودند: «خلیج فارس خانه ما و جای حضور ملت بزرگ ایران است» اولین کنگره روز ملی خلیج فارس و بزرگداشت امامقلی خان را برگزار کرد.

در این نشست با توجه به اهمیت موضوع نام خلیج فارس و همچنین ضرورت پرداختن به موضوع یاد شده و تکریم اقوام و بزرگداشت قهرمانان ملی کشور امین قزلباشان، کارشناس مطالعات نوین نسب‌شناسی و تاریخ گرجیان خوزستان به این مساله پرداخت.

قزلباشان گفت: امیدوارم بحث خوبی درباره خلیج فارس داشته باشیم. ابتدا بنا بود بحث درباره امامقلی خان باشد و به دودمان او بپردازم اما به دلیل اینکه تاریخ گرجی‌های خوزستان ناشناخته است ابتدا اندکی درباره آن‌ها سخن می‌گویم.

وی افزود: اولین نکته‌ای که باید بگویم درباره تشکیل جمعیت گرجی‌های خوزستان است. ما تاکنون چند عامل را شناسایی کرده‌ایم که مهمترین آن‌ها چهار عامل است. دو عامل که تحلیل‌های کارشناسی است و نمی‌توان آن‌ها را با قاطعیت اثبات کرد عبارتند از: یکی قتل امامقلی خان اوندیلادزه که احتمال می‌دهیم گرجی‌های منطقه فارس به انگیزه‌ای که قتل وی ایجاد کرده بود به خوزستان مهاجرت کرده باشند زیرا در همان سال یکی از اعضای خاندان گرجی‌تبار باراتاشویلی به حکومت خوزستان منصوب شده بود.

کارشناس مطالعات نوین نسب‌شناسی و تاریخ گرجیان خوزستان ادامه داد: علت دیگر نیز حمله احتمالی کریم خان زند به منطقه آخوره است. تصور بر این است که طی آن حمله گرجی‌های این منطقه به استان‌های مجاور مانند خوزستان پراکنده شده باشند زیرا در نواحی مرزهای شرقی خوزستان نام‌های خانوادگی وجود دارد که به گرجی‌ها مربوط است.

وی افزود: اما دو عامل اصلی شناخته شده که برایشان مستندات و فکت‌های تاریخی وجود دارد عبارتند از: اولی تبعید خاندانی موسوم به آبینه‌زادگان که در فارس، اصفهان و دزفول حضور داشتند. در این بین شاخه‌ای از آبینه‌زادگان فارس به خوزستان مهاجرت کردند که مهندسان پل‌ساز گرجی بودند تا برای ترمیم پل دزفول در خوزستان مستقر شوند. عامل دومی که منابع تاریخی بیشتری ثابتش می‌کنند نیز به حکومت‌رسیدن خاندان باراتاشویلی در خوزستان است که به مدت ۱۰۲ سال حکومت منطقه شرق خوزستان را در اختیار داشتند.

قزلباشان گفت: از مهمترین شخصیت‌های خاندان باراتاشویلی نیز باید از جناب اوتار خان ملقب به ذوالفقار خان نام برد که در مناطق مختلفی از ایران حکومت کرد از جمله حکومت ده ساله بر قندهار. از افتخارات وی نیز این است که در حد فاصل سال‌های ۱۰۵۸ تا ۱۰۶۴ هجری قمری که هندوستان هفت بار به ایران حمله‌ور شد، اوتار خان فرماندهی سپاه ایران را در تمام این جنگ‌ها بر عهده داشت و در تمام این نبردها به پیروزی رسید.

وی افزود: همچنین خاندان بارتاشویلی که به حکومت خوزستان منصوب شدند از منظر جامعه‌شناسی نیز بی‌تاثیر نبودند. وصلت آن‌ها با خاندان آل‌کثیر خاندان جدیدی به وجود آورد موسوم به سامری که هم‌اکنون در دزفول زندگی می‌کنند. علاوه بر آن باراتاشویلی‌ها ارتباطات خوبی نیز با مشعشعیان داشتند که حاکمان غرب خوزستان محسوب می‌شدند.

این پژوهشگر تاریخ بیان کرد: از آثار باقی‌مانده از گرجی‌های خوزستان نیز نخلی است به نام نخل کلبی‌خان که در زمان نادرشاه افشار ساخته شد و در مراسم تاسوعا و عاشورا از آن استفاده می‌شد. همچنین مساجدی نیز از آنها برجای مانده به نام مسجد حاج صوفی و مسجد آفتاح. علاوه بر آن، نهری هم تا همین اواخر وجود داشت با شش هزار متر طول که مطقه بندبال دزفول را آبیاری می‌کرد.

وی افزود: درباره ارتباط اوندیلادزه‌ها با باراتاشویلی‌ها نیز گفتنی است که در گرجستان قرون وسطا اوندیلادزه‌ها یعنی خاندان امامقلی خان ارتباطی تنگاتنگ با باراتاشویلی‌ها داشتند زیرا در مرکز حکمرانی آن‌ها زندگی می‌کردند. و نهایتاً اینکه خاندان اوندیلادزه که جزو دودمان‌های قدرمند بودند، در ایران عصر صفوی معروف‌ترین سردارها از اعضای این خاندان بود.