کتاب «تاریخچه مبارزات اسلامی دانشجویان ایرانی در خارج از کشور؛ اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا (1360-1344)» گردآوری مجتبی باقرنژاد با تکیه بر نشست دوازدهم این اتحادیه به بررسی فعالیتهای دانشجویان ایرانی در جریان پیروزی انقلاب اسلامی میپردازد.
اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا
این کتاب از پنج بخش با عنوانهای «نشست دوازدهم»، «در سوگ شریعتی»، «نامه مهندس بازرگان به علمای اعلام و مراجع عظام در رابطه با آیتالله طالقانی»، «اطلاعیههای اتحادیه در رابطه با اعتصاب غذا» و «حاشیهای بر اطلاعیههای روحانیون» تشکیل شده است.
باقرنژاد در مقدمه کتاب درباره معرفی اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا آورده است: «اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا با بنیانی که عدهای از دانشجویان مسلمان خارج از کشور پایهریزی کردند، در مدت حدود یازده سال به یکی از بازوهای پرتوان مبارزات اسلامی و رهبری بیبدیل آن یعنی امام خمینی (ره) تبدیل شد. انتقال و نشر پیامهای امام خمینی(ره) به عنوان رهبر بلامنازع جنبش اسلامی و پوشش خبری مبارزات داخل کشور در کوتاهترین زمان در سطح اروپا، آمریکا و دیگر نقاطی که انجمنهای اسلامی شکل گرفته بودند و یا تظاهرات و اعتصاب غذاهایی که در بزنگاههای تاریخی در جهت انعکاس مبارزات ضدرژیمی مردم، شکل گرفت هر کدام نمونهای از این تلاشهای سیاسی مذکور است.»
در بیانیه دوازدهمین نشست سالانه اتحادیه انجمنهای دانشجویان در اروپا که در تاریخ 15 تا 18 مهر 1355 در شهر فرانکفورت آلمان برگزار شد، در بخش «نشست دوازدهم» میخوانیم: «آرزومندیم، در این دوران سیاه، که تاروپود روابط انسانی و اجتماعی بشری به طور اعم و جوامع اسلامی به طور اخص، گسستن آغاز کرده است و پنجه خونین استعمار، گرفتن آخرین رمق مقاومت را از مستضعفین و محرومین هدف خود قرار داده است، بتوانیم گامی به سوی روشنایی برداریم و با وحدت و تشکل ایمان به خود، اراده تغییر را در خویش جان دهیم و این را آویزه گوش خود و هم فکران و همراهان خود بسازیم که ما امروز به هر کار تواناییم.»
در بخشی از پیام امام خمینی (ره) به نشست سالانه اتحادیه انجمنهای دانشجویان در این کتاب آمده است: «من با کمال تاسف از اوضاع ایران، به شما دانشجویان داخل و خارج امیدوارم، امید روزی که کشور از لوث وجود اجانب و عمال آنها پاک شود. شما ای جوانان عزیز یاس به خود راه ندهید، حق پیروز است... اکنون بر شما جوانان روشفکر و دانشمند است که از اوضاع عبرت بگیرید و بر اجتماع خود افزایش دهید و از مخالفتهای بیاساس احتراز کنید و مکتبهای بیاساس گذشته دیگران را کنار گذاشته به مکتب اسلام رو آورید.»
در بخش دوم «در سوگ شریعتی» دانشجویان خارج کشور در تشکل اتحادیه انجمنهای اسلامی در برپایی مراسمهای پرشور درگذشت علی شریعتی را برگزار کردند و در انعکاس شخصیت این مبارز در نشریههای خارجی سهم بسزایی داشتند. همچنین برخی شمارههای نشریه قدس که از سوی این اتحادیه منتشر میشد به مطالبی در سوگ شریعتی از جمله مقاله «سفر شهادت»، «آخرین نامه دکتر شریعتی به پسرش»، «گزارش مراسم تشییع جنازه و یادبود دکتر شریعتی همراه با تصاویر مربوطه» پرداختند.
انتشارات اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان
مهندس بازرگان پس از بازداشت و محاکمه و زندانی شدن آیتالله طالقانی نامهای هم برای یاری علما و مراجع دینی در این باره ارسال کرد که این نامه توسط نیروهای داخل ایران تکثیر و توزیع شده بود. در خارج از کشور هم این نامه مجددا تکثیر و منتشر شد. نامه مهندس بازرگان و تلاشی که اتحادیه در انتشار گسترده آن انجام داد در بخش «نامه مهندس بازرگان به علمای اعلام و مراجع عظام در رابطه با آیتالله طالقانی» با تکیه بر کوششهای دانشجویان در خارج از کشور مدنظر نویسنده قرار گرفته است.
پس از بازداشت فعالان مبارز با رژیم طاغوت اتحادیه انجمنهای اسلامی اطلاعیهای را با عنوان اخبار اعتصاب غذای پاریس به این مضمون منتشر کرد: «اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا و روحانیون مبارز ایران اعتصاب غذای خود را طبق برنامه قبلی روز شنبه 9 مهرماه 1356 در پاریس آغاز کردند. علیرغم تلاشهای فراوانی که برای پیدا کردن محل اعتصاب غذا صورت گرفت و روزانه به بیش از 20 محل و سازمان و کلیسا مراجعه میشد اما متاسفانه صاحبان و مسئولین و مدیران این اماکن با برگزاری اعتصاب در محل آنها موافقت نکردند...» این مطلب و سایر تکاپوهای دانشجویان در ارتباط با این اعتصاب غذا در بخش «اطلاعیههای اتحادیه در رابطه با اعتصاب غذا» به همراه پارهای از اسناد گردآوری شده است.
در بخش «حاشیهای بر اطلاعیههای روحانیون» نویسنده با نگاهی به اسناد اعتصاب غذای پاریس در نتیجهگیری این حرکت مینویسد: «مطالعه اسناد ارائه شده، عکسهای مراسم و مطالبی که خبرگزاریها و مطبوعات مختلف در مقطع برگزاری اعتصاب غذا و بعد از آن از این حرکت اعتراضی تهیه و منتشر کردند، گویای این مطلب است که اعتصاب غذای مهرماه سال 1356 در پاریس و در محل کلیسای سن مری(یا سنت مری) کاری مشترک از دو تشکیلات اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا و روحانیون مبارز بوده است.»
باقرنژاد درباره انتشارات اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا آورده است: «فعالیت فرهنگی اتحادیه در دوره دوازدهم همانند دورههای گذشته از اهمیت ویژهای برای هیات مدیره و همینطور اعضا برخوردار بود. رشد فزاینده فعالیتهای سیاسی در سالهای 1355 و 1356 اتحادیه را از تکاپو در انتشارات فرهنگی بازنداشت و رکودی را در این زمینه در پی نداشت. از جمله چاپ کتاب «آوای انقلاب» در دی ماه سال 1355 توسط گروه «پانزده خرداد» تهیه و از سوی اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا و انجمن اسلامی دانشجویان در آمریکا و کانادا در دو نوبت چاپ و تکثیر مجدد شد.»
چاپ نخست جلد سوم کتاب «تاریخچه مبارزات اسلامی دانشجویان ایرانی در خارج از کشور؛ اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا(1360-1344)» تنظیم و تدوین مجتبی باقرنژاد در 434 صفحه، شمارگان یکهزار و 50 نسخه و بهای 14 هزارتومان از سوی انتشارات اطلاعات وارد بازار نشر شده است.
نظر شما