سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در آیین پایانی «سومین دوره جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی» سخنرانی خود را با یادی از مرحوم کریم مجتهدی، استاد فلسفه آغاز کرد و گفت: دکتر مجتهدی توجه خاص به تاریخ ورود فلسفه غرب به ایران داشتند.
وی افزود: مرحوم علی دوانی از جمله معدود روحانیونی بود که ضرورت مستندسازی انقلاب را درک کرد. یادم هست در سال ۱۳۴۱ اولین کتابی که مجموعه اعلامیه‌های امام را در آن زمان جمع کرده بود، کتاب آقای دوانی بود. شاید اگر ایشان جمع نمی‌کرد این منابع به دست ما نمی‌رسید.
حدادعادل در باب ضعف تاریخ‌نگاری در ایران گفت: تاریخ‌نگاری در ایران ضعیف است. این نتیجه ضعف علوم انسانی به طور کلی است. در تاریخ‌نگاری صاحب هیچ مکتبی نیستیم. کارهای پراکنده زیاد شده است اما آیا یک بینش یا روش فلسفی درباره تاریخ حاکم هست؟ و آن عشق و علاقه هست اما مطالعات نظری در باب روش تاریخ‌نگاری و فلسفه تاریخ بسیار ضعیف است. میراث سنتی ما در تاریخ‌نگاری بیشتر درباره فتح‌نامه یا وقایع‌نگاری‌ها است.
او ادامه داد: در دوران قاجار جهشی در وقایع‌نگاری و سفرنامه پدید آمده که بی‌سابقه بوده است. یکی از منابع مهم برای شناخت دوره قاجار که می‌تواند نوری بر دوره بعد بتاباند اسناد به جا مانده از همین خاطرات و وقایع‌نگاری‌ها است.
حدادعادل گفت: انقلاب بزرگترین حادثه‌ای است که در عمر ما در ایران رخ داده است. تاریخ‌نگاری انقلاب ظرفیتی متناسب با انقلاب نداشته است. بُعد انقلاب از نمود آن بسیار بیشتر بوده است. تاریخ‌نگاری آیینه‌ای کوچکی است درباره منظره‌ای بزرگ. حوادثی که از انقلاب گذشته است تا پانزده خرداد و از فاصله پانزده خرداد تا سال ۵۶ که موج نهایی پیروزی انقلاب بود، بسیار مهم هستند وهمه باید تدوین شوند.
او به نکاتی درباره تحریف و تحریم اشاره کرد: مقام معظم رهبری یک بار در تبیین روش دشمن در مقابل انقلاب از دوگانه تحریم و تحریف نام بردند. گویی دشمن یک قیچی برای ریشه انقلاب در دست دارد که این دو تیغه را دارد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی به بیان خاطرات خود از شکنجه گفت: آیا تعجب‌آورتر از این چیزی هست که پرویز ثابتی مدعی بشود در ساواک شکنجه نبود؟! روز دوم شهریور ۱۳۵۰ من که معلم دانشگاه ملی بودم ساعت یک بعد از ظهر آمدم که وارد منزل خود بشوم، من را دستگیر کردند. شبی که در اوین گذارندم به خاطر نبود جا در محلی که بازجویی صورت می‌گرفت پتو انداختند و همانجا خوابیدم. شاهد بودم که پرویز ثابتی پشت میزی چند متر دورتر نشسته بود و بازجویان دستگیرشدگان را شلاق می‌زدند. ثابتی به بازجویان دستور می‌داد که چه کسانی باید دستگیر شوند. من تا صبح شاهد فریاد کسانی بودم که زیر شکنجه بودند. تحریف تلاش می‌کند همه چیز را عوض کند.
وی افزود: در خاطرات اسدالله علم می‌خوانیم که به شاه می‌گوید عفو بین‌الملل بازرس فرستاده است و با زندانیان مصاحبه کرده است. آنها گزارش داده‌اند که سی درصد زندانیان هنوز آثار شکنجه بر بدنشان مشهود است. شاه در جواب به علم گفت که نگران نباش و به ما قول دادند که این را علنی نکنند. درباره باقی مسائل نیز تحریف وجود دارد.
حدادعادل با پیشنهادی سخنانش را پایان داد و گفت: در مدیریت باید بر تاریخ‌نگاری سرمایه‌گذاری کنیم. دانش‌آموزان علوم انسانی رشته حقوق را بر تاریخ ترجیح می‌دهند زیرا فکر می‌کنند که جذب بازار کار نمی‌شوند و کار تاریخی اهمیت ندارد. موضوع دوم این است که باید تا دیر نشده در همه استان‌ها همت کرد تاریخ اتقلاب نوشته شود. باید سازماندهی شود و در هر استان مشخص شود که خاطرات مکتوب و شفاهی چه بوده‌اند. همچنین باید کتابخانه‌ای مرکزی، خاص تاریخ انقلاب اسلامی به وجود آید که از قبل از ۱۵ خرداد به همه زبان‌ها، انواع منابع را جمع‌آوردی کند. باید از این مجموعه اسناد کتاب‌هایی در سطوح مختلف فکری نوشته شود.
نظر شما